مسعود نیلی، مشاور اقتصادی دولت یازدهم سال 95 را مقطعی از اقتصاد ایران می داند که برای آینده اقتصاد ایران و تدوام رشد پایدار نقش تعیین کننده ای دارد. این اقتصاددان که روز گذشته به نوزدهمین نشست نمایندگان اتاق تهران آمده بود تا نتیجه مطالعات برروند اقتصادی کشور را در گزارش «رشد اقتصادی سال ٩٥؛ عوامل موثر و الزامات استمرار» آن به اطلاع بخش خصوصی برساند، از آنها خواست با توجه به رشدی که در سال جاری به دست آمده، به استفاده از این زمان حساس تاریخی اقتصاد ایران آگاه باشند.
سالی که به اعتقاد او یک بزنگاه تاریخی است و سرنوشت رشد اقتصادی در سال های 96 و 97 و بعد از آن به برنامه ریزی برای تداوم این رشد بستگی دارد. نیلی، بیماری اقتصاد ایران را در حال حاضر نه رکود که رشد اندک اقتصادی دانست، رشدی که بدون جذب سرمایه گذاری خارجی روند مطلوبی نخواهد داشت.
او گفت: شرایط در سال جاری رو به بهبود را نشان می دهد و اگر از این شرایط به خوبی استفاده کنیم در سال های آینده می توانیم از این شرایط به عنوان یک پله استفاده کنیم در غیر این صورت با رشد خوبی که در سال 95 تجربه خواهیم کرد، رشد اقتصادی در سال آینده مجددا کاهش پیدا خواهد کرد.
نیلی با مطرح کردن این چالش به نمایندگان بخش خصوصی گفت: اگر دائما از رکود به عنوان بزرگ ترین مسئله صحبت کنیم تمرکز دولت به سوی حل کارهای کوتاه مدت سوق داده می شود، در حالی که مشکل ما رشد اقتصادی پایین است. او با اشاره به رشد مثبتی که در تحریک تقاضا در تمام بخش ها به دست آمده، همچنین توجه بخش خصوصی را به این نکته جلب کرد که نباید کاری انجام داد که دولت با تزریق منابع غیر واقعی بخواهد کشور را رو به جلو ببرد.
رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی به کاهش میزان سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: اقتصاد درون گرا هرگز به رشد دست نخواهد یافت و حرکت به سمت اقتصاد برونگرا یکی از لازمه های دستیابی به رشد اقتصادی کشور است.
مسعود نیلی به ویژگی برون زایی الگوی اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و گفت: عدم وفاق در مولفه های اقتصادی کشور یک چالش بزرگ و قابل هشدار است. او توضیح داد: در اقتصاد مقاومتی بر برونگرایی تاکید شده است اما برای آن هیچ تعریف مشترکی وجود ندارد، آیا برونگرایی به سوی اروپا با آفریقاست یا باید با افغانستان و عراق کار کنیم.
آیا برونگرایی باعث از دست دادن استقلال کشور می شود، آیا فضا برای سرمایه گذاری خارجی مناسب است، متاسفانه این مسئله ها روشن نیست و گفتمان ها در این مورد به سمت و سوق درستی نرفته است. او ادامه داد: ما برای اسناد بالادستی، سیاست گذاری های متعددی داریم اما وقتی در مورد یک موضوع صحبت می شود همه بلاتکلیف هستیم، در حالی که سرمایه گذار خارجی باید بداند چه شرایطی در آینده و در صورت مواجه شدن با مشکلات خواهد داشت.
این اقتصاددان دو عامل اجرای برجام و ثبات اقتصاد کلان را در بهبود نسبی شرایط اقتصادی موثر دانست و گفت: همه ما باید برای حفظ این دو عامل تلاش کنیم و بدانیم در حوزه ثبات اقتصاد کلان، مهم ترین مولفه، کنترل تورم است.
او کاهش تورم را عامل چرخش سیاست گذاری های دولت ها به سوی فعالیت های اصلی شان دانست و توجه به شاخص های موثر مانند رشد پایه پولی را در نرخ تورم پراهمیت خواند. مشاور اقتصادی دولت روحانی به نرخ سود حقیقی اشاره کرد و گفت: زمانی که سود حقیقی کاهش می یابد، رشد مصرف کالاهای بادوام افزایش خواهد داشت و سه ماهه نخست امسال این نرخ افزایش را نشان می دهد و به بیشترین رقم در سال های بعد از 89رسید. موضوعی که به گفته نیلی اثرش را در تولید نشان داده است. او نرخ رشد اقتصادی در سال 95 را 5 تا 6درصد پیش بینی کرد و گفت: بعد از دوره ای از سال 1386 به بعد که رشد های منفی قابل توجهی داشتیم، سال 95 از نظر رشد اقتصادی، تورم و اشتغال، با توجه به عملکرد پایین سال های قبل، سال نسبتا شاخصی خواهد بود.
به گفته نیلی کشور به رشد اقتصادی مستمر و بالا نیاز دارد و سهم افزایش فروش نفت در ایجاد رشد ارزش افزوده سال 95 در سال 96 تکرار نخواهد شد، زیرا در سال 95 افزایش تولید نفت نسبت به سال 94 زیاده بوده و این امر یک بار اثر خود را در سال 95 نشان داده است. مشاور اقتصادی دولت توصیه کرد: بخشی از آثار برجام در سال 95 ظاهر شد و چنانچه بتوانیم از این مرحله عبور کنیم و ارتباطات نظام بانکی را بهبود بخشیم، می توان استمرار رشد را در سال 96 نیز مشاهده کرد.
این اقتصاددان افزایش تولید گاز را در رشد اقتصادی 95 موثر دانست و ادامه داد: امیدواریم در سه ماهه نخست سال آینده فازهای پارس جنوبی به طور کامل به بهره برداری برسد و روند افزایش تولید گاز در سال 96 نیز تداوم یابد و آثار خود را بر رشد اقتصادی سال آینده نشان دهد.
مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در این نشست واقعی شدن نرخ ارز را مهم ترین مسئله اقتصاد کشور دانست و گفت: هنوز شاهدیم که نرخ ارز به قیمت واقعی نرسیده و هم چنان با مشکلاتی در تولید و صادرات مواجهیم.
خوانساری این چالش را یکی از دلایل قاچاق عنوان کرد و توضیح داد: برای مقابله با این مسئله با تعرفه ها بازی می شود درحالی که تعرفه ها خود باعث افزایش قاچاق می شود. این فعال اقتصادی معتقد است این روند، رتبه کشور را در شاخص های بین المللی پایین آورده است. رئیس اتاق تهران در ادامه به رشد اقتصادی اشاره کرد و توضیح داد: باوجود رشد 4. 4 درصدی که در فصل بهار امسال شاهد آن بوده ایم، متاسفانه هنوز چالش های عمده ای در بحث اقتصاد می بینیم از جمله اینکه همچنان بنگاه های اقتصادی ما با کمبود منابع مالی روبه رو هستند، به خصوص در زمینه سرمایه در گردش با مشکل مواجه اند.
چالش فروش و کمبود تقاضا در اکثر محصولات وجود دارد و کارخانجات با ظرفیت اسمی خود کار نمی کنند.
مسعود خوانساری در ادامه به لایحه برنامه ششم و تدوین آن در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی اشاره کرده و گفت: و انتظار ما از مجلس و دولت محترم این است که باتوجه به اوضاع اقتصادی کشور موارد و بندهایی که می تواند در جهت رونق اقتصادی و خروج از رکود کمک کننده باشد، در برنامه تدوین و مصوب کنند.
رئیس اتاق تهران همچنین گفت: دولت در پرداخت بدهی به پیمانکاران و بنگاه ها همچنان با مشکل مواجه است، اگرچه اوراق مشارکت منتشر شده ولی هنوز بیش از 50 درصد اوراق فروش نرفته و طلب پیمانکاران و بنگاه ها از دولت به قوت خود باقی است. از طرف دیگر بانک های کشور هنوز نتوانسته اند ارتباط مستحکمی با بانک های جهان پیدا کنند و همین باعث کندی مبادلات پولی، مالی و بانکی بین ما و سایر کشورها شده است.
به گزارش «فرصت امروز» مسعود نیلی مشاور اقتصادی دولت یازدهم در نوزدهمین نشست هیأت نمایندگان اتاق تهران، رشد اقتصادی کشور را در سال های اخیر و مقایسه آن با سال 95 مورد بررسی و سهم بخش های مختلف را در این رشد مورد تحلیل قرار داد.
همچنین در این نشست گزارشی توسط علی سنگینیان، رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران، در مورد گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ارائه شد و به تشریح اهداف این گروه پرداخت. به گفته او در ایران کمتر تحلیل درستی از اقدامات اجرایی این گروه شده است. مسعود نیلی در پایان به سوالات نمایندگان اتاق تهران پاسخ داد.