در سالهای اخیر فعالان صنعت نفت با مشکلات بسیاری مواجه بودهاند. اما آنچه اکنون ذهن سازندگان داخلی تجهیزات صنعت نفت را به خود مشغول کرده، این است که آیا با شرایط فعلی میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند؟ آیا بدون پشتوانه و حمایت دولتمران و عدم پرداخت بهموقع مطالبات (با پرداختهای قطعی همراه با پرداخت سود کلان به بانکها و دریافتهای شرطی بدون در نظر گرفتن راکد ماندن پول) زیر بار این فشار سنگین تاب خواهند آورد؟ مسائلی ازجمله اجرای قرارداد تیپ، عدم کاهش مالیات بر تولید و حق بیمه سهم کارفرما و نوسان نرخ ارز تنها بخشی از چالشهای سالهای اخیر برای فعالان این صنعت بوده است. علاوه بر این عدم اجرای دستورالعمل تعدیل قراردادها، خود سبب شده که در صورت طولانی شدن پروژهها و افزایش قیمت تمام شده آنها، فشار مالی سنگینی بر پیمانکاران وارد آید. این عوامل موجب شده بسیاری از پیمانکاران به جبر شرایط موجود، جهت بقای شرکت و ایجاد نقدینگی، به عقد قرارداد بدون تعدیل تن دهند.
همچنین با وجود اینکه تحریم فرصتی مناسب برای تولید بیشتر محصولات داخلی در کشور ایجاد کرده است، از سوی دیگر سبب ایجاد اشکال در نقل و انتقال پول و جذب سرمایهگذار خارجی شده است که خود به نوعی سبب افزایش هزینههای تولید و کندی بهروزرسانی محصولات شده است. با در نظر گرفتن موارد فوقالذکر در صورت لغو تحریمها که خود نعمتی است در جهت پیشرفت کشور در صنایع بالادستی و پاییندستی، درصورتیکه مدیریت صحیح با دید آیندهنگر از تضعیف سازندگان داخلی جلوگیری بهعمل آورد، لغو تحریمها تاثیری مثبت بر فعالیت در حوزه نفت و گاز خواهد داشت.
متاسفانه در سالهای اخیر بهدلیل وجود تحریم و مشکلات ناشی از آن در صنعت نفت و گاز، بهنوعی دچار خودتحریمی شدهایم. لذا میتوان با اصلاح قوانین و جذب سرمایهگذار خارجی با دیدگاه انتقال فناوری، حمایت از سازندگان و تضمین بازگشت سود عادلانه به سرمایهگذاران، ایجاد کنسرسیوم سرمایهگذاران و سازندگان خارجی و داخلی، تخصیص اعتبار به مشارکتهای داخلی و خارجی و احیای مجدد صندوق توسعه ملی، کشور را از این خودتحریمی نجات داد. با وجود مشقات فراوان، سازندگان صنایع نفت و گاز تاکنون توانستهاند به فعالیت خود ادامه دهند؛ این در حالی است که در صورت عدم حمایت هدفمند دولت از سازندگان، بیم آن میرود بهدلیل مشکلاتی که بر سر راه تولید وجود دارد، سازندگان کشور برای جبران بخشی از خسارات، به واردات محصولات خود بهجای تولید آنها روی آورند که این معضل مانند سمی ذره ذره بر پیکره تولید اثر گذاشته و تداوم آن منجر به رکود تولید خواهد شد.
لذا دولتمردان میتوانند با تخصیص سهم سازندگان داخلی از بازار تجهیزات مورد استفاده در صنعت نفت و گاز و اعمال سیاستها و مشوقهای مالیاتی و مالی چه برای سازندگان تجهیزات نفت و گاز و چه برای صنایع بهرهبرداری که از درصد بالای تجهیزات ساخت داخل استفاده میکنند و همچنین حمایت از سرمایهگذاران خارجی و شرکتهای بینالمللی که علاقهمند به انتقال تکنولوژی هستند، راهگشای پیشرفت و توسعه این صنعت و دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی باشند. همچنین ارائه راهکارهای مناسب جهت عقد قراردادهای برد-برد و حمایت واقعی مالی سازندگان و افزایش یارانه پرداختی به صنعت که بهنوعی همان پرداخت غیرمستقیم یارانه به مردم است سبب رونق بخشیدن به این صنعت و پیشرفت روزافزون آن خواهد بود.
* عضو انجمن سازندگان تجهیزات داخلی صنعت نفت