خشتی بر بنای بی‌اعتمادی نگذاریم!

نابسامانی قیمت‌ها در بازار لبنیات همچنان تلاش برای افزایش سرانه مصرف شیر را به نتیجه‌ای بیهوده پیوند می‌دهد. تیر ماه امسال بود که براساس تصمیم سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اجازه افزایش قیمت حداکثر تا 15 درصد برای انواع محصولات لبنی صادر شد. این مجوز راه را برای افزایش قیمت‌های متوالی به شیوه‌های گوناگون (از کاهش حجم محصول تا محاسبه قیمت ماورای قانونی) هموار کرد. در خبرها شنیدیم که پس از افزایش قیمت غیرمجاز محصولات لبنی در هفته‌های اخیر سرانجام با دخالت سازمان حمایت از ادامه این روند جلوگیری شد، به‌طوری که تولیدکنندگان محصولات لبنی قول دادند تولیدکننده خوبی باشند و به مقررات احترام بگذارند. سازمان حمایت هم وعده داد درصورتی‌که مدارک خود را برای توجیه افزایش قیمت ارائه دهند در سال 94 در این خصوص تصمیم‌گیری خواهد کرد. 

بحث ما اینجاست! حال که موضوع به اینجا ختم به خیر شده است پس هفته‌هایی که مبالغی به‌طور غیر‌قانونی و فاقد مجوز از جیب شهروندان خارج شده و به حساب کارخانه‌داران واریز شده چه می‌شود! سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان وظیفه اول خود را که همانا حمایت از تولید باشد، انجام داده اما گویا حیطه حمایت از مصرف‌کنندگان را صرفا در جلوگیری از ادامه افزایش قیمت می‌داند! اگر مقطعی هرچند کوتاه بدون مجوز قانونی افزایش قیمت داشته‌ایم باید بررسی شود و به فراخور ضرر و زیان وارده به مصرف‌کننده طبق مقررات عمل شود! سال‌هاست که چنین وضعیتی را تجربه می‌کنیم پس مسامحه و مصالحه به بهانه حمایت از تولید و اشتغال، همان هموار کردن مسیر سوءاستفاده است.

جالب‌تر آنجاست در شرایطی که دولتمردان سخن کاهش نرخ تورم و همچنین رقم صفر برای تورم بهمن ماه را سر می‌دهند و از سویی دیگر در قیمت مواد اولیه و نرخ عوامل تولید تغییرات ملموس و شگرفی رخ نداده به کدامین دلایل پنهان کارخانجات لبنی افزایش قیمت را منطقی می‌دانند. انتظار مصرف‌کنندگان از تولیدکنندگان پس از همه بی‌اعتمادی‌ها و دلزدگی‌هایی که به‌وجود آمده کاملا رویه‌ای معکوس را می‌طلبد به نحوی که به منظور تحقق شعار افزایش مصرف سرانه لبنیات کشور باید انواع مشوق‌ها و تخفیفات بازار پسند و راهکارهای تبلیغاتی مفید را به‌کار ببندند تا سال‌ها اعتماد و اعتبار که بزرگ‌ترین سرمایه هر صنعتی است به دایره بازار برگردد.

به نظر می‌رسد چنین سرمایه‌ای نادیده گرفته شده و از شمول امور پر اهمیت خارج است و آنچه در نگاه مدیران این صنایع دور می‌زند سودآوری بیشتر و بهره‌گیری از شرایط روز به نفع خود است. این سوال مطرح است اگر صنایع لبنی تاکنون در زیان به سر می‌برده‌اند چرا و به چه علت سکوت کرده‌اند! ؟ اجبار و تحمیل شرایط از سوی دولت در راستای تنظیم بازار شاید دلیلی پذیرفتنی باشد اما مدیران باید این نکته را در نظر داشته باشند که عموم شهروندان و مصرف‌کنندگان از تصمیمات مدیریتی و تدابیر پشت درهای بسته ناآگاهند و آنچه برایشان به سادگی قابل درک است قیمت روی درب محصول در حجم و شکل مشخص در طول سال است. باید تلاش شود تا ریشه تمام ابهامات و شایعات خشکاند؛ ریشه‌ای که اگر اکنون به اعتماد و اعتبار ضربه زده درآینده‌ای نزدیک به همین اندک سرانه مصرف هم آسیب خواهد زد، آنگاه این ریشه با هیچ تبری قطع نخواهد شد.

متاسفانه گرایش برخی از مصرف‌کنندگان به مصرف محصولات لبنی سنتی می‌تواند مشکل‌ساز باشد. صرفنظر از کیفیت مناسبی که برخی از محصولات سنتی دارند و ما نیز قصد رفع این گرایش را نداریم اما چنین عرضه‌ای در کشورهای پیشرفته جایگاهی ندارد. تخصیص دقیق و مناسب یارانه دامداران، تامین علوفه و خوراک دام، خرید تضمینی شیر، تعیین قیمت منطقی، کنترل بازار و نظارت بر عرضه و تقاضا از بدیهی‌ترین راهکارهایی است که از ادارات و سازمان‌های متعدد و مرتبط با این موضوع انتظار می‌رود بدان توجه ویژه کنند. بدون شک با رویه‌ای که مدیران صنایع لبنی و تصمیم گیرندگان این حوزه در حال حاضر پیش گرفته‌اند بر بنای بی‌اعتمادی خشتی دیگر می‌افزایند و دیری نخواهد پایید تا آن روی برگشت به وضعیت گذشته را داشته باشیم.