تولید نداریم

تامین و به‌کارگیری تجهیزات و ادوات مخابراتی لازمه توسعه و تکمیل زیرساخت‌های ارتباطی کشور است. گسترش روزافزون و نیاز فراوان این حوزه به بهره‌برداری از تولیدات روز و استفاده مداوم از فناوری به‌روز و جدید، این صنعت را به یک بخش کاملا تخصصی تبدیل کرده است. اما تولید و تجهیز صنایع مخابراتی در کشور چند سالی است که به مشکل خورده و کار را برای فعالان آن دشوار کرده است.

بسته شدن کارخانه‌های فعال در این حوزه، ورشکستگی فعالان و خروج برخی از آنها از بازار، واردات بیش از 70درصد تجهیزات مخابراتی کشور از شرکت‌های خارجی و مخصوصا چینی‌ها، عقب ماندن تولیدکنندگان داخلی از تکنولوژی‌های روز، خروج نیروهای نخبه از کشور و... طی یک دهه گذشته مشکلاتی است که مخابرات کشور را با بحران جدی مواجه کرده است.

به باور کارشناسان این حوزه با این اوضاع و عقب ماندن از تغییرات تکنولوژی‌های روز صنعت مخابرات نمی‌توان انتظار زیادی از آن داشت. مهندس علی رحیم‌زاده راد، مدیرعامل شرکت کارا تلفن از اوضاع ناخوشایند تولید و سرمایه‌گذاری می‌گوید.

مدیران دولتی جنس خارجی می‌خرند

مهندس رحیم‌زاده از قدیمی‌های این صنف است که از سال 1367 در این حرفه مشغول است. برند کارا تلفن یک برند ایرانی است که سابقه درخشانی در این عرصه دارد. ولی گویا شرایط کار سخت شده و کار تولید هم محدود.

وی می‌گوید: در حال حاضر شرایط اصلا مهیا نیست. راحت بگویم از تکنولوژی روز عقب افتاده‌ایم و خیلی به بازی گرفته نمی‌شویم. الان همه از چین خرید می‌کنند و دیگر نیازی به حضور داخلی‌ها احساس نمی‌شود.

زمانی کار برای عرضه بود و متناسب با فناوری روز پیش می‌رفت. بدون تعارف بگویم تولیدات ما کیفیت پایینی دارد و مناسب استفاده نیست. ورود و انتقال تکنولوژی در این صنعت صورت نگرفته و با ساخته‌های جهانی حتی همین چینی‌ها قابل مقایسه نیستیم. رحیم‌زاده‌راد از مشتریان و متقاضیان عمده این کار می‌گوید: عمده درخواست‌ها و سفارش‌های ما از بخش دولتی است که دیگر سراغ ما نمی‌آیند.

مدیر دولتی جنس روز و باکیفیت را می‌خرد و به ما احتیاجی ندارد. سازمان‌های دولتی سریع خرید می‌کنند و پول آن را هم جلوتر پرداخت می‌کنند چون طرف‌شان خارجی است. ولی اگر من بخواهم حساب و کتاب کنم، چند ماه معطل می‌شوم. الان همه همکاران ما با همین وضعیت مواجه هستند. به طور کلی توقع از این کار و حرفه زیاد بوده ولی بایسته‌های آن مناسب نبوده و نباید توقع زیادی از این بخش داشت.

هر روز کمتر از دیروز

رحیم‌زاده می‌گوید: از کار تولیدی پشیمان شدم و به‌شدت ناراضی هستم. اصلا توصیه نمی‌کنم کسی به این حرفه وارد شود. خود من تا 90درصد فعالیت کارخانه را تعطیل کرده‌ام. کارخانه‌ای که 350 نفر پرسنل از مهندس آی‌تی، نرم‌افزار، دکترای الکترونیک، کارگر ماهر و. . . داشت و در دو شیفت کاری فعال بود، به 70نفر و یک شیفت کاری نصفه و نیمه رسیده است. البته اگر کسی قصد فعالیت دارد و می‌خواهد حضور فعالی در بازار داشته باشد، قبل از هر چیزی باید بداند که چه چیزی می‌خواهد و می‌تواند تولید کند.

بعد از آن وارد کردن فناوری روز و نحوه استفاده از آن است. بحث دوم سرمایه‌گذاری است که با سرمایه کم، کاری از پیش نمی‌رود. ارتباط منظم و دائم با خارج برای در جریان قرار گرفتن نسبت به مناسبات بین‌المللی و آشنایی با تازه‌های این صنعت از نان شب واجب‌تر است. کارخانه‌های تولیدی چین، کره و مالزی بخش تحقیقات و پژوهش دارند که در ژاپن یا آمریکا مستقر هستند. البته اگر تولید در تیراژ بالا باشد تا اندازه‌ای صرفه اقتصادی دارد ولی غیر‌ از آن وقت تلف کردن است.

برای تولید انبوه فضای مناسب حداقل 1000متر مورد نیاز است. ضمن اینکه راه‌اندازی خط تولید مکانیزه راحت نیست که آن هم باید از خارج وارد شود. این مسائل هزینه‌های میلیاردی روی دست تولیدکننده می‌گذارد. این را هم اضافه کنم که تولید به معنای واقعی در کشور صورت نمی‌گیرد و بیشتر مونتاژکاری است تا تولید. این حوزه جا برای کار زیاد دارد ولی نباید احساساتی رفتار کرده و فقط شعار بدهیم.

برای تولید خوب و باکیفیت باید شرایط و ملزومات آن را مهیا کنیم، سیستم مدیریتی را اصلاح کنیم تا بتوانیم ورود کرده و حرفی برای گفتن داشته باشیم. گفتن از تحریم‌ها هم که خیلی تکراری شده. تحریم‌های بین‌المللی خیلی به ما آسیب زد. قرار بود تحریم‌ها به فرصت تبدیل شود ولی چنین چیزی اتفاق نیفتاد. دولتمردان نباید انتظار داشته باشند که در یک مدت کوتاه تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کنند.

اما در حال حاضر هم که برخی تحریم‌های این حوزه لغو شده، تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی باز هم همین نظر را دارند و اعلام می‌کنند که اوضاع برای‌شان نه تنها فرقی نمی‌کند که بدتر از گذشته هم می‌شود. مقدار تولید هم براساس نیاز بازار سنجیده می‌شود. در حال حاضر برآورد درست و دقیقی از میزان احتیاجات کشور در دست نیست، چون بلافاصله در صورت درخواست از خارج خریداری می‌شود.