بسیاری از ما بارها و بارها شنیده ایم که می گویند «یک دست صدا نداره»، اما آیا واقعا این ضرب المثل ساده را در دنیای کسب و کار خودمان به کار گرفته ایم؟ الله شکر محمدی کارآفرینی است که دقیقا این ضرب المثل ساده و عمومی را به کار بسته تا بتواند بااستفاده از آن به کسب و کارش رونقی دوچندان بدهد.
محمدی که متولد سال 1346 شمسی در یکی از توابع شهرستان مغان است، به «فرصت امروز» درباره چگونگی کسب و کارش می گوید: سال 1368 بود که با اندوخته بسیار کمی تقریبا حدود 600 هزار تومان به فکر راه انداختن کارگاهی برای تولید پوشاک افتادم به همین دلیل کارگاهی کوچک با 10 کارگر را افتتاح کردم تا در این زمینه گام بردارم.
مدیرعامل تعاونی پوشاک میلاد مغان در ادامه می افزاید: پس از تقریبا یک دهه فعالیت در این صنف و کسب تجربه به این نتیجه رسیدم که حالا وقت توسعه کارگاه و ورود به دنیای تولید تجاری است به همین دلیل برای رسیدن به اهدافم شروع به برنامه ریزی کردم، اما به این نتیجه رسیدم تا زمانی که همکارانم در سود کارخانه سهیم نباشند نمی توانم دقیقا طبق برنامه و اهدافم حرکت کنم. به همین دلیل سال 1381 بود که شرکت تعاونی پوشاک مغان را با هشت نفر عضو تاسیس کردم.
به اعتقاد این کارآفرین دقیقا از زمانی که سنگ بنای این تعاونی گذاشته شد و همکارانی که البته غریبه هم نبودند در آن شراکت یافتند زمینه رونق کسب و کار و همچنین ارزش افزوده بالاتر برایش فراهم شد چون این افراد براین باور بودند که هرچه بیشتر درکارشان دقت کرده و منظم باشند منافع خودشان نیز تامین خواهد شد.
وی با اشاره به افزایش نزدیک به 1000 برابری سرمایه اولیه شرکت پس از تاسیس تعاونی می گوید: روز اولی که در این صنعت وارد شدم تنها 600 هزار تومان سرمایه داشتم، اما به شکرخدا اکنون نزدیک به 500 میلیون تومان رسیده ولی همواره براین باورم که سرمایه اصلی من، همکارانم هستند که افزوده شده اند به این ترتیب که روز اول شروع به کار تنها 15 همکار داشتم و امروز تقریبا 80 نفر در این تعاونی مشغول به کار هستند.
محمدی که کارش را با دوخت البسه نظامی شروع کرده است، می افزاید: همانطور که می دانید تولید و دوخت البسه از نظر اصول تقریبا یکی است. بنابراین وقتی توان تولید پوشاک را داریم لازم نیست که خودمان را در تولید محصولی خاص محدود کنیم.
از این رو اگرچه عقد قرارداد برای تولید البسه نظامی برای مان سودآور است اما برای تولید انواع پوشاک مردانه و زنانه برنامه ریزی کرده ایم و وارد بازار شده ایم، درحالی که همواره بهترین سوژه تولید برای مان تولید البسه ارگانی و اداری به صورت انبوه است.
بدقولی؛ 7 ماه بیکارمان کرد
مدیرعامل این تعاونی درباره ریسک ها و خطرات تشکیل تعاونی نیز معتقد است که اصولا فلسفه تشکیل تعاونی همه مواردش خیر است و هیچ تهدیدی در آن نیست، اما مهم ترین نکته وعده هایی است که مسئولان نسبت به حمایت از شما می دهند. به این صورت که یکی از همین وعده های حمایتی و انجام نشدن آن باعث شد تا هفت ماه این تعاونی به حالت تعطیل درآمده و خبری از کسب و کار در آن نباشد. بنابراین بهترین توصیه به مدیران تعاونی این است که همواره به توانمندی های اعضای خود و دارایی های آنها تکیه و براساس همان برنامه ریزی کنند.
محمدی در ادامه می گوید: وقتی تشکیل تعاونی می دهیم در واقع توانمندی های مختلفی از جمله نقدینگی یا تخصص مان را با یکدیگر به مشارکت می گذاریم. بنابراین به ندرت لازم است دولت یا مسئولان برای تامین نقدینگی تعاونی ها وارد عمل شوند.
درحالی که لازمه بقا و توسعه تعاونی ها، حمایت های قانونی و همکاری ارگان هاست ولی این مهم را کمرنگ می بینیم و باوجود تمامی جلسات و سخنرانی هایی که در این زمینه صورت گرفته است در عمل می بینیم ناهماهنگی کاملا مشهودی در میان ارگان ها برای اجرایی شدن این تعهدات وجود دارد.
کمبودهای حوزه تعاون
این کارآفرین ریسک های تخصصی فعالیت تعاونی تولید پوشاک را بی توجهی مسئولان نسبت به توانمندی های صنعت تولید پوشاک داخلی می داند و می افزاید: همه می دانیم صنعت تولید پوشاک نه تنها باعث ایجاد اشتغال گسترده در کشورمان می شود بلکه ارزش افزوده قابل ملاحظه ای نیز برای اقتصاد ایران زمین ایجاد خواهد کرد.
بنابراین در صورت حمایت از صنعت پوشاک و تشکیل تعاونی های کوچک تولیدی به عنوان حلقه های زنجیر تولید در این صنعت نه تنها به میزان قابل توجهی معضل بیکاری در کشورمان برطرف می شود بلکه به حرکت درآمدن چرخ خیاطی در این تعاونی ها عاملی در استحکام تار و پود اقتصاد ایران زمین خواهد بود ولی واردات بی رویه، قاچاق و کمبود برخی مواد اولیه تولید باعث شده تا این حلقه های کوچک اما توانمند به نوعی از یکدیگر مجزا شده و جداگانه فعالیتی محدود را شکل داده باشند.
***
سرمایهاولیه و مجوزها:
با یک میلیون شروع کنید
به طور کلی کسانی که علاقه مند هستند شرکت تعاونی تأسیس کنند، لازم است ابتدا به اتاق های تعاون استان ها مراجعه کنند تا در مرحله اول با تشکیل پرونده و تهیه مدارک مورد نیاز تعاونی ثبت شود و پس از آن با عضویت در اتحادیه های مربوطه مراحل ثبت آن تعاونی در اتاق های تعاون استان ها تکمیل خواهد شد.
علاقه مندان و متقاضیان ثبت تعاونی لازم است به این نکته توجه داشته باشند که هیچ محدودیت مالی برای آن در نظر گرفته نشده به این صورت که حداقل یا حداکثری از نظر مالی برای این تعاونی ها در نظر گرفته نشده و تماما براساس نوع فعالیت و رسته انتخابی امکان تعیین سرمایه اولیه وجود دارد.
اما جالب است بدانیم قانون یک محدودیت برای سرمایه اولیه آنها نه از نظر مالی بلکه از نظر سرمایه انسانی درنظر گرفته است. به این صورت که برای ثبت و تشکیل یک تعاونی حداقل هفت عضو به عنوان سرمایه گذار اولیه باید حضور داشته باشند. به طور کلی تعاونی ها حتی با یک میلیون تومان هم قابل ایجاد شدن هستند.
***
ریسک ها و تهدید ها:
تک روی، آفت کار تعاونی
اگرچه اساسا روند تشکیل تعاونی با گرد هم آمدن تعدادی سهامدار یک تعاونی تشکیل می شود و اغلب این تعاونی ها خانوادگی هستند، اما نباید فراموش کنیم که این تشکل ها نیز دارای برخی آفات و ریسک ها هستند که باید دست اندرکاران آنها این مسئله را درنظر داشته باشند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان حوزه تعاون و اقتصاددانان، با توجه به اینکه نحوه فعالیت اقتصادی و تولیدی تعاونی ها متفاوت است، نمی توان نسخه ای واحد برای همه آنها در نظر گرفت ولی اصلی ترین و شایع ترین آفت تعاونی ها بحث تکروی و برگزار نشدن جلسات مشورتی دوره ای در این مراکز و بنگاه های اقتصادی است. چون وقتی این جلسات منظم و دقیق برگزار نشوند، ناخودآگاه کل پروژه از مسیر خارج شده و در نهایت محکوم به فناست.
بنابراین از آنجایی که بحث تجمیع سرمایه و کار مشترک در میان است، امکان کنارکشیدن از کار و بازیافتن سرمایه به آسانی میسر نیست. ریسک دیگر راه اندازی کسب وکار مبتنی بر تعاونی، برمی گردد به اندک بودن سرمایه اولیه به دلیل اینکه معمولاً تعاونی ها به ویژه در نوع روستایی اش با تجمیع سرمایه افرادی با توان مالی اندک تشکیل می شوند.