نگاهی به صنایع دستی شهر جهانی سفال ها / به سرمایه گذاران خصوصی یارانه بدهید

سهم عمده ای از صادرات استان همدان مربوط به صنایع دستی است که از این میان سهم صادرات سفال و سرامیک بسیار قابل توجه است. گفتنی است سفال  و سرامیک ، فرش ، گلیم ، قالی ، جاجیم ، محصولات  دستی  چرمی ، گیوه ، انگشت  پیچ ، انگور شانی  و شیره  انگور از مهم ترین صنایع دستی و سوغات استان همدان محسوب می شوند.

یکی از مزیت های عمده استان همدان وجود تعداد قابل توجهی هنرمند و صنعتگر شاخص در رشته های مختلف صنایع دستی است، اما کماکان در رابطه با طراحی، تولید، بسته بندی، تبلیغات و بازاریابی، فروش و خدمات فنی جانبی نواقصی وجود دارد. در همین رابطه گفت وگویی را با مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان، علی مالمیر داشته ایم که در ادامه می خوانید.

وجود 22 هزار کارگاه تولیدی صنایع دستی در استان همدان

مالمیر در رابطه با وضعیت کلی صنایع دستی استان همدان می گوید: صنایع دستی استان همدان به لحاظ تعدد رشته ها و تعداد افرادی که در این حوزه اشتغال دارند در کشور جایگاه ممتازی دارد، طوری که حدودا در 20 رشته صنایع دستی این استان فرصت های شغلی مناسبی فراهم شده است.

وی ادامه می دهد: در واقع حدود 6درصد از کل شاغلان این استان در بخش صنایع دستی مشغول فعالیت هستند و 8درصد از صادرات کل استان به حوزه صنایع دستی اختصاص دارد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با بیان اینکه معمولا هرساله استان همدان در صدر لیست صادرکنندگان نمونه صنایع دستی کشور قرار دارد، می افزاید: منبت کاری از مهم ترین حوزه های صنایع دستی استان همدان محسوب می شود.

این بخش به لحاظ تعداد اشتغال و فعالانی که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند جزو پر اهمیت ترین صنایع دستی استان محسوب می شود. مالمیر با اشاره به یک نیروی 36هزار نفری فعال در حوزه صنایع دستی استان همدان می گوید: 22هزار کارگاه کوچک صنایع دستی در استان همدان وجود دارد. مبل،  منبت،  سفال،  مصنوعات فلزی و چوبی،  چرم،  سنگ های قیمتی و رودوزی های سنتی از جمله مهم ترین صنایع دستی استان همدان هستند که ظرفیت های بالقوه و ویژه ای را به منظور سرمایه گذاری های بخش خصوصی دارا هستند.

اولویت های سرمایه گذاری صنایع دستی استان همدان کدامند؟

مالمیر در رابطه با حجم صادرات و مهم ترین اولویت های صادراتی این استان می گوید: استان همدان با ثبت جهانی شهر لالجین به عنوان شهر جهانی سفال، فرصت های بسیار خوبی را برای صادرات این هنردستی داراست. گفتنی است این بازار هم به لحاظ بازار داخلی با ورود گردشگران داخلی به ویژه در فصل تابستان از سایر نقاط کشور و بازار خارجی کشش بسیار خوبی را دارد.

وی با بیان این جملات می افزاید: این استان همچنین با توانایی هایی که در تولید چرم به ویژه چرم های گاوی به دلیل استحکام بالا به ویژه در صنایع شکار دارد، یکی از مقصدهای اصلی سرمایه گذاری در این حوزه محسوب می شود. شایان ذکر است که این استان با توجه به تاریخچه ای که در تولید و صادرات فرش داشته همواره از مهم ترین تولیدکنندگان فرش محسوب می شود، اما از جایی که فرش در تعریف و تقسیم بندی فعلی از چرخه صنایع دستی خارج شده است،  به آن اشاره ای نمی کنم.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با اشاره به ظرفیت هایی که این استان به دلیل وجود معادن در استخراج سنگ های قیمتی دارد این حوزه را نیز به عنوان یکی از اولویت های سرمایه گذاری این استان در بخش صنایع دستی مطرح کرد.

ارزش افزوده بالا  از مهم ترین دلایل سرمایه گذاری در این حوزه

مالمیر با بیان اینکه صنایع دستی به دلیل مزیت هایی مثل ارزش افزوده بالا و تاثیرپذیری کم از نوسانات داخلی و خارجی ارزش بسیاری برای سرمایه گذاری دارند،  می گوید: با شناسایی بازار هدف و سلیقه آنها و همچنین معرفی ظرفیت های موجود،  می توان جذابیت هایی را به منظور سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کرد.

وی با اشاره به مشکلات موجود در راستای سرمایه گذاری در حوزه صنایع دستی می گوید: از آنجایی که جنس کارگاه و شاغلان این بخش متفاوت است و عمده فعالان این بخش کارگاه های خرد هستند، ظرفیت و توانایی آنها برای بازاریابی برندسازی تبلیغات، بسته بندی و به ویژه آشنایی با بازارهای جهانی محدود است.

به این منظور دولت باید کمک ها و حمایت های لازم خود را در زمینه ساخت زیرساخت های مورد نیاز و ایجاد یارانه برای برپایی نمایشگاه های دائمی به عمل آورد. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با بیان این جملات می افزاید: دولت با در نظر گرفتن یارانه هایی برای تحقیق و پژوهش به ارتقای کیفیت صنایع دستی تولیدی کمک می کند.

وی بحث فروش را بزرگ ترین چالش سرمایه گذاری و تولید در حوزه صنایع دستی معرفی می کند و می گوید: با ایجاد نمایشگاه های دائمی صنایع دستی و حمایت از فروش بیشتر صنایع دستی در بازارهای هدف، سرمایه گذاران بیشتری برای سرمایه گذاری در این بخش ترغیب خواهند شد.

***

نگاهی به نمای کلی استان همدان

استان همدان نخستین پایتخت تشکیلات حکومتی در ایران بوده که در آن دوره هگمتانه نام نهاده شده است که اقوام و سلسله های متفاوتی نظیر مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان، سلجوقیان و زندیان به دلیل آب و هوای مناسب و موقعیت منحصر به فرد، امکان دسترسی به نقاط مختلف کشور و رونق تولید و بازار،  این استان را مورد توجه قرارداده و به عنوان پایتخت خود انتخاب کرده اند.

استان همدان با حدود 19491کیلومترمربع مساحت که 1/19درصد مساحت کل کشور را تشکیل می دهد، منطقه ای کوهستانی است که در غرب ایران قرار گرفته است. این استان از شمال به استان های زنجان و قزوین و از جنوب به استان لرستان، از شرق به استان مرکزی و از غرب به استان کرمانشاه و قسمتی از استان کردستان محدود می شود. موقعیت خاص این منطقه، استان همدان را از زمان های قدیم به یکی از مهم ترین شریان های ارتباطی ایران با غرب و شمال غرب وجنوب کشور تبدیل ساخته است.

علاوه بر این استقرار اقوام کهن مانند کاسی ها و پس از آن مادها، هخامنشیان و اشکانیان این منطقه را به محل نشو و نمای تمدن های باستانی تبدیل کرده است. آثار مهمی همچون تپه گیان، تپه نوشیجان و تپه هگمتانه گواهی بر این مدعاست. در حال حاضر 11روستای هدف گردشگری در همدان شامل حبشی، خاکو، سیمین ابرو، علیصدر، گشانی، مانیزان، ورکانه، قلعه جوق، پری و کاج واشتران درحال مطالعه هستند.

این استان با دارا بودن قابلیت های بالقوه و بالفعل در ایجاد تاسیسات ورزشی وتفریحی مثل کوهنوردی، اسکی روی چمن، سنگ نوردی، قایق سواری، اسب سواری و دوچرخه سواری یکی از استان های مناسب به منظور جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی محسوب می شود.

آثار تاریخی و نقاط دیدنی شهر همدان،  مکان هایی مثل تپه هگمتانه، موزه هگمتانه، کلیسای گریگوری استپانوس مقدس، کلیسای ارامنه انجیلی و مدرسه نور (ارامنه) است. این استان همچنین به لحاظ جاذبه های طبیعی گردشگری یکی از استان های مهم کشور محسوب می شود که هرساله میزبان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی است.

***

معرفی ظرفیت های سرمایه گذاری بخش کشاورزی استان همدان

استان همدان از دیرباز به عنوان یکی از قطب های تولید کشاورزی در کشور مطرح بوده و سهم بسزایی در تولید ناخالص داخلی کشور داشته است. این استان 1.2 درصد از وسعت کشور، 2.4 درصد از جمعیت کشـــور، 4.5 درصد از تولیدات بخش کشاورزی و 3.4 درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.

کشاورزی استان همدان با 142.8 هزار بهره بردار مستقیم و بالغ بر 40 هزار نفر شاغل مرتبط (صنایع تبدیلی- خدمات دامپزشکی و کلینیک های گیاه پزشکی، شرکت های آبیاری تحت فشار و...)،  30درصد از اشتغال، 5میلیون تن انواع تولیدات کشاورزی، 28درصد از ارزش افزوده استان را به خود اختصاص داده است.

سطح زیر کشت اراضی زراعی استان 636 هزار هکتار (403 هزار هکتار آن دیم و 233 هزار هکتار آبی)  و سطح زیر کشت باغات استان 68.3 هزار هکتار (65 هزار هکتارآبی و 3.3 هزار هکتار دیم) و کشت گلخانه ای 77 هکتار است.

لازم به ذکر است از مجموع اراضی آبی مستعد اجرای عملیات آبیاری نوین در استان تاکنون 105هزارهکتار زیر پوشش سیستم های نوین آبیاری قرارگرفته است. وجود 14 واحد تولید قارچ خوراکی، شش مجتمع گلخانه ای و 8 هزار تن انواع گیاهان دارویی ازدیگر قابلیت های زیر بخش های زراعی و باغی استان محسوب می شود.

این استان دارای6.9 میلیون واحد دامی و 10میلیون قطعه طیور گوشتی و تخمگذار، 1198واحد صنعتی دام، طیور، اسب، شـــتر مــرغ، پرندگان زینتی، تولید بالغ بر 83 میلیون قطعه تخم چشم زده ماهی قزل آلا و بچه ماهی، 1.8 میلیون قطعه ماهیان زینتی، 4133تن تولید آبزیان 2000 بهره بردار زنبور عسل و پنج مجتمع دامپروری است. مجموعه قابلیت های فوق موجب تولیدسالانه 5میلیون تن انواع محصولات کشاورزی شده که ظرفیت فرآوری حدود 3.5میلیون تن آن در300 واحد صنایع تبدیلی کشاورزی استان همدان است.

ارتباط با نویسنده: leilashirzad69@gmail.com