بازاری پرسود با آمارهایی عجیب و غریب / بازی های رایانه ای، پرسودترین صنعت سال

یكی از مهم ترین پدیده های سرگرم کننده در سالیان اخیر، بازی های رایانه ای هستند كه با سرعتی روزافزون جای خود را در میان کودکان و نوجوانان باز كرده اند و با بهره گیری از فناوری های نوین، هر روز بیش از پیش با زندگی کاربران عجین می شوند.

پیشرفت و محبوبیت صنعت بازی های رایانه ای در بین تمامی گروه های سنی موجب شد تا این صنعت لقب پرسودترین صنعت جهان در سال جاری میلادی را از آن خود کند و جمعیت بالایی از مردم جهان را در دایره طرفدارانش قرار دهد.

ارزش این صنعت در سال 2016، 78میلیارد دلار بود که به ترتیب کشورهای آمریکا، اروپا، آسیا و آمریکای لاتین هر یک سهمی 30 تا 39درصدی از این سود را به خود اختصاص دادند. طبق آمار منتشر شده،  کشور ایران نیز به طور متوسط ماهانه 20میلیارد تومان در این زمینه هزینه می کند و با این هزینه ایران یکی از پرمخاطب ترین کشورها در این صنعت پرسود به شمار می رود.

همچنین گفته شده،  23 میلیون نفر از جمعیت ایران مشغول انجام بازی های رایانه ای هستند و ایرانیان به طور میانگین روزانه 79 دقیقه از زمان خود را صرف انجام بازی می کنند. از هر پنج خانوار، چهارخانوار حداقل یک دستگاه برای بازی کردن در اختیار دارند. از سوی دیگر شایان توجه است که پلتفرم موبایل با اختلاف زیاد، بیشترین درآمد را به خود اختصاص داده است.

گفتنی است 65 درصد مخاطبان بازی در کشور برای بازی های موبایل پول خرج می کنند. پلتفرم رایانه های شخصی با 20 درصد و بازی های کنسولی با 15 درصد رتبه های بعدی درآمدزایی را به خود اختصاص داده اند. تا چند سال گذشته بازار بازی ها محدود به بازی های کامپیوتری بود اما با ورود اندروید این بازار تا حد زیادی نامتوازن شد، طوری که در حال حاضر 900میلیون نفر گیمر موبایل در دنیا وجود دارد. نخستین گزارش رسمی در زمینه وضعیت صادرات بازی های رایانه ای ایرانی در بازار بین المللی نشان می دهد که سهم صادرات ایران از صنعت بازی 1.2میلیون دلار است.

در همین راستا سیدمحمدعلی سیدحسینی، مدیر دایرک می گوید: درآمد ناخالص بازی های ایرانی صادر شده 1.235.000 دلار بوده که بیشتر این درآمد از طریق فروش بازی های پولی بوده است و بازی های پرداخت درون برنامه ای درصد کمتری از درآمدزایی را به خود اختصاص داده اند. خالی از لطف نیست که در اینجا به قیمت دستگاه هایی مثل ایکس باکس و پلی استیشن، که هر دو از غول های بازار محسوب می شوند اشاره کنیم؛  برای خرید یک دستگاه ایکس باکس باید بین 750هزار تا یک میلیون و 800هزار تومان و برای خرید یک دستگاه پلی استیشن بین 999هزار تا 2میلیون و 400هزار تومان هزینه کرد.

تفاوت بازی های آنلاین با بازی های موبایلی

بازی های آنلاین به دلیل القای حس واقعی بازی دوطرفه در دنیای حقیقی تاثیرگذاری بیشتری نسبت به دیگر بازی ها دارند، اینکه فرد در لحظه با لرزیدن دسته بازی سنگینی تفنگش را هنگام شلیک حس می کند و گاه با هدست صدای شلیک را نزدیک تر و عمیق تر می شنود یا در بازی ها با فردی دادوستد واقعی دارد و در برخی بازی ها با طراحی دقیقی می جنگد و فتح می کند، همه موجب می شود روحیات فرد از بازی تاثیر بپذیرد و فرد در بازی بماند، در مجموع تمام این دلایل باعث افزایش روز به روز کاربران از بازی های آنلاین است؛ طوری که براساس آمار پلیس فتا روزانه کاربران بازی های آنلاین 9 ساعت از وقت خود را صرف یک بازی آنلاین (کلش آف کلنز) می کنند.

بازی های  موبایل یا بازی های پی سی؛ کدام بازار را قبضه می کنند؟

مهرداد آشتیانی، مشاور امور بین الملل بنیاد ملی بازی های رایانه ای در گفت و گو با «فرصت امروز» در رابطه با تعداد شرکت های فعال در صنعت بازی سازی ایران می گوید: به طور کلی 103 شرکت  فعال بازی ساز چه در حوزه بازی های موبایل و چه بازی های کامپیوتری در حال فعالیت هستند.

وی با اشاره به اینکه آینده بازی ها در حال حرکت به چه سمتی است،  می گوید: تفاسیر در این حوزه بسیار متفاوت است. عده ای معتقد هستند که آینده بازی های کامپیوتری در حال حرکت به سمت بازی های موبایلی است، اما اخیرا اطلاعاتی دریافت کرده ایم که نشان می دهد بازی های پی سی رشد بسیار خوبی را خواهند داشت به نحوی که می توانند دوباره جای بازی های موبایلی را بگیرند. بنابراین نمی توان نظر قطعی در این رابطه ارائه کرد.

وی ادامه می دهد: برای سال آینده مجموع درآمد صنعت بازی سازی در دنیا با رشد 20 درصدی همراه خواهد بود اما اینکه به تفکیک کدام بخش ها دچار تغییر خواهند شد بین پایگاه های آماری مختلف اختلاف نظر وجود دارد.

ایجاد یک بستر توزیع دیجیتال راه برون رفت از مشکلات

آشتیانی در پاسخ به این سوال که بازی های داخلی چطور با حجم هجوم بازی های خارجی مقابله می کنند، می گوید: یکی از مسائلی که ما در حوزه بازی های پی سی با آن مواجه هستیم، نبود قانون کپی رایت است. در این حوزه بزرگ ترین اتفاقی که می تواند رخ دهد ایجاد یک بستر توزیع دیجیتال برای بازی های پی سی است،  دیگر اینکه فروش بازی ها از مارکت ها خارج شده و به فضای بازاری مثل کافه بازار که به فروش بازی های موبایلی اختصاص دارد حرکت کند.

وی با بیان این جملات می افزاید: اگر این اتفاق رخ دهد و بازی های خارجی بتوانند در آن فضا با حفظ قانون کپی رایت عرضه شوند امید خواهیم داشت که بازی های کامپیوتری مثل بازی های موبایلی شانس موفقیت داشته باشند.

البته گفتنی است در هر دو حالت باید قوانین رگولاتوری برای ورود بازی های خارجی وجود داشته باشد و از ورود بی رویه بازی های خارجی به مارکت های داخلی جلوگیری شود و تنها ناشران مجاز، این توانایی را داشته باشند که بازی برای فروش عرضه کنند، البته این ناشران نیز باید در تعداد عرضه بازی های خارجی به صورت محدود عمل کنند. با تمام این اوصاف آنچه بیشترین ضربه را به حوزه بازی های پی سی وارد می کند همان قانون کپی رایت است.

هیچ کنترلی وجود ندارد

وی با بیان اینکه بنیاد ملی بازی های رایانه ای با مشکلات بودجه ای مواجه است و در حال حاضر درگیرودار پرداخت حقوق پرسنل خود است، در رابطه با حمایت این نهاد از بازی سازها می گوید: گرچه این نهاد با مشکلات عدیده ای روبه رو است، اما توانسته با تعاملاتی که با معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری و وزارت ارتباطات داشته وام های خوبی را به شرکت های زیادی اعطا کند.

آشتیانی در رابطه با طیف قیمتی ساخت بازی ها می گوید: طیف قیمتی ساخت بازی های کامپیوتری، موبایل و کنسول با یکدیگر تفاوت دارد، همچنین اگر بخواهیم به صورت جزئی به هر یک از بخش های بپردازیم باید گفت برای ساخت یک بازی موبایل می توان بین 8میلیون تا میلیاردها تومان هزینه کرد.

در همین راستا حسن کریمی قدوسی،  مدیر بنیاد ملی بازی های رایانه ای می گوید: یکی از مشکلات فعلی بازی سازان در کشور نبود بازار عادلانه توزیع محصولات است. وی ادامه می دهد: هیچ کنترلی بر تعداد بازی های خارجی که در داخل کشور منتشر می شود وجود ندارد، به همین جهت به طور جدی قصد داریم موضوع مقررات گذاری برحوزه گیم را دنبال کرده و رگولاتور عرصه گیم راه اندازی کنیم، زیرا معتقدیم حضور متعدد بازی های خارجی بدون کنترل، تاثیر سوئی در دیده شدن بازی های ایرانی گذاشته است.

ارتباط با نویسنده: leilashirzad69@gmail.com