صنعت مبل ایران حال و روز خوشی ندارد. بیش از چهار سال است که رکود شدیدی بر بازار مبل کشور حاکم است. فروش، تولید و عرضه یکجا افت کرده و بازار را کسادی همه جانبهای در بر گرفته است. این شرایط ناخوشایند محصول بیتدبیریها، کمتوجهیها و عدم رفع معضلات در گذشته بوده که نتیجهاش را به این شکل نشان میدهد. شرایط پیشروی بازار آینده روشنی را برای این صنعت دیرپای کشور ترسیم نمیکند اما از بعضی فعالیتهای هرچند کوچک و مختصر هم نمیتوان به سادگی گذشت. یکی از این اقدامات مثبت و قابل عرض که از اواخر سال 94 آغاز شد، تغییر شیوه تولید از فرم سنتی به سبک مدرن و ماشینی است. این مسئله به خودی خود مهم و حائز اهمیت و نیازمند حمایت است.
اگر روند مدرنیزاسیون در مسیر درست قرار گرفته و با رعایت اصول و قواعد شتاب بیشتری به خود بگیرد و شرایط عملیاتی شدن این کار فراهم شود، شاهد تحولی بزرگ و جهشی بلند در تولید و عرضه مبلمان کشور خواهیم بود. تغییر رویه تولید باعث میشود هزینه تمام شده محصول کاهش پیدا کند.همچنین روی کیفیت نمونههای تولیدی هم اثر مثبت میگذارد. در شیوه تولید سنتی – که به صورت استاد و شاگردی انجام میشود- چون زحمت و رنج کار زیاد است، کیفیت محصولات ساخته شده بنا به مسائل مختلف حین کار، ناخواسته دچار افت میشود.
ولی در مدل مکانیزه تمام استانداردها و بایستههای تولید رعایت شده و به کمک فناوری روز و ماشین آلات پیشرفته علاوه بر صرفهجویی و کاهش ضایعات مواد اولیه (پرتی چوب، هدررفت پارچه و سایر اقلام مصرفی) بهرهوری هم افزایش پیدا میکند. استفاده از ادوات مکانیزه سانت به سانت محصول در حال تولید را نقطهیابی میکنند و همین امر منجر به بالا رفتن کیفیت و ظرافت کار میشود. ضمن اینکه تولید صنعتی تنوع کارها (رنگ، طرح، اندازه) را افزایش میدهد که این عامل میتواند موجب گستردگی مدلهای مبلمان و جلب توجه و تقاضای بیشتر مشتریان شود.
نکته مثبت دیگر نحوه عرضه تولیدات مبلمان از سوی فروشندههاست. به این صورت که ادبیات و نوع برخورد با مشتری تغییر کرده است. بعضی از مغازهدارها و سایر دست اندرکاران در کلاسهای آموزشی که از طرف برخی از مجتمعهای تجاری بزرگ برگزار شد، شرکت کردند که این مسئله بازخورد خوبی در فضای کسب وکار این رشته داشت و مردم هم استقبال خوبی کردند. این کار به بهبود فضای کسب وکار و اعتماد بین خریدار و فروشنده کمک شایانی میکند.
آسیبهای پیش رو
صنعت مبلمان کشور هم مثل سایر عرصههای تولید با چالشها و مشکلاتی دست به گریبان است. یکی از این مشکلات که دردسرهای زیادی درست کرده، تعداد بیش از اندازه غرفهها و فروشگاه و برگزاری بیش از حد نیاز و گاه غیرقانونی بودن نمایشگاههای عرضه مستقیم کالاست. در سطح بینالمللی یک بار در طول سال نمایشگاه برگزار میکنند که مطلقا برای فروش نیست، بلکه برای عرضه مدلها و رونمایی از تکنولوژی روز است. ولی در ایران سالانه 25 نمایشگاه بدون هیچ ضابطه مشخصی در شش نقطه از کشور راهاندازی میشود تا مستقیم به فروش مبل بپردازند.
نمایشگاه محل خریدوفروش نیست، نمایشگاه فرصتی برای ارائه خدمات و نمایش قابلیتهای تولیدی، بازاریابی و صادراتی است. ولی متأسفانه اجناس بیکیفیت با قیمت ارزان به مردم عرضه میشود که در درازمدت به ضرر هر دو طرف خریدار و تولیدکننده است و این کار ما را در برابر کشورهای دیگر مثل ترکیه، چین، آلمان و ایتالیا که از رقبای سرسخت بینالمللی ما هستند، سختتر میکند.
عرصه بینالمللی
موضوع دیگر مبحث مهم مدلینگ و برندسازی است که در این مدت که صنعت مبل در کشور برپاست، از آن غافل بودهایم. در این سالها ما فقط به تولید صرف آن هم در طرحها و مدلهای محدود مشغول بودهایم، درحالیکه تولید مدل و طرح و نقش از جمله ضروریات اصلی این حرفه برای تولید بیشتر و حضور در بازارهای جهانی است. کشور ایتالیا و شهر میلان سالهاست که در این مقوله پیشتاز است و بعد از آن کشور ترکیه قرار دارد که با بهرهگیری از مدلها و فرمهای ایتالیایی و فناوری آلمانی به جایگاه مطلوبی دست پیدا کرده چشم بادامیها هم که از نظر حجم تولید به خاطر دارا بودن از نیروی کار ارزان و هزینه تمام شده پایین در صدر جدول تولید مبل جهانی قرار دارد.
مورد دیگر پرداختن به ضمانت و خدمات پس از فروش است که باید بیش از پیش مورد توجه فعالان این حوزه قرار بگیرد. تولید بدون گارانتی، تولید ناقص است و باید در زمینه ارتقای خدمات پس از فروش و ارتباط مؤثر و دوسویه با مخاطب هوشمندانهتر عمل کرد.