این روزها، همه راه ها به رم ختم نمی شود

مبحث حمل و نقل و توسعه راه ها، مسیرهای آبی، جاده ای، هوایی و ریلی موضوعی است که برای دولت های مختلف اهمیتی بسزا دارد. روش های حمل و نقل با هر یک از راه های ذکر شده، نیاز به توسعه زیرساخت هایی دارد که این مسیرها را در دسترس و ایمنی بالا قرار دهد.

بسیاری از راه ها، در مسیرهای درون مرزی کشورها و برای مقاصد داخلی استفاده می شوند، اما گاهی برخی مناطق و مسیرها به سبب موقعیت استراتژیک و تجاری خود قابلیت تبدیل شدن به کریدورهای انتقالی را به دست می آورند، کریدورهایی که گاه ضامن منافع چندین کشور خواهند بود. بنابراین، کشورهای بسیاری تلاش کرده اند تا با دستیابی به کریدورهای مختلف مسیرهایی مطمئن برای حمل و نقل و جابه جایی ایجاد کنند.

مهم ترین مزایای استفاده از کریدورها چیست

استفاده از کریدورها مزایای پرشماری دارد که از آن میان می توان به تعدادی مزیت برجسته اشاره کرد:

* صرفه جویی در زمان و هزینه ها

* ایمنی بالاتر و لحاظ شدن استانداردهای مختلف

*کاهش رکوردهای سرقت یا آسیب دیدگی محموله ها

* بهبود و نوسازی زیرساخت های بنادر، خطوط ریلی و جاده ای

* کاهش تاخیر، ترافیک و مشکلات محیطی

* کاهش مشکلات زیست محیطی و کاهش تولید گازهای گلخانه ای.

بانک جهانی در وب سایت رسمی خود با اشاره به میزان اهمیت کریدورها برای اقتصاد به لزوم توسعه زیرساخت ها در این حوزه اشاره کرده است.درواقع موقعیت منطقه ای و جمعیت شناسی هر کشور با کشور دیگر متفاوت است و یکی از نخستین گام ها برای ایجاد کریدورها، نیاز سنجی و شناسایی مهم ترین ارکان تاثیر گذار در ارتباطات است.

شناسایی وضعیت حمل و نقل کنونی و اهداف و برنامه های آتی هر کشور کمک می کند تا روند تلاش برای رسیدن به اهداف حمل و نقل تسریع شود. توجه به این نکته بسیار مهم است که رونق در بخش انتقال و حمل و نقل رابطه ای مستقیم با اشتغال و رشد اقتصادی خواهد داشت.

بنابراین با توسعه زیرساخت ها می توان مزایای جانبی کریدورها را چندین برابر کرد. پیش بینی تقاضا ها و میزان درخواست های حمل و نقل احتمالی با کمک روش ها و تحلیل های آماری و برنامه ریزی استراتژیک برای پاسخ دهی به حجم تقاضای مورد انتظار نیز از دیگر موارد مهم زیرساختی برای کریدورهاست. محاسبه میزان انتظارات از کریدورها، به کارایی آتی آنها می افزاید.

کریدورهایی که منافعی چند جانبه را محقق می کنند

اگرچه برخی کریدورها در سطح داخلی مهم هستند، اما برخی دیگر وجهه بین المللی دارند، نگاهی کوتاه داریم به تعدادی از این کریدورهای داخلی و بین المللی:

* کریدور چین موسوم به جاده ابریشم، یکی از کریدورهایی است که نه فقط برای چین بلکه برای کشورهایی چون ارمنستان نیز حائز اهمیت است. گاگیگ میناسیان، عضو پارلمان ملی ارمنستان در گفت وگو با روزنامه چین دیلی، ساخت این کریدور را یکی از مطلوب ترین موقعیت های اقتصادی برای ارمنستان تلقی کرد و افزود: با توجه به توافقات صورت گرفته بین کشورهای منطقه، کریدور جاده ابریشم نه فقط برای اتصال کشورهای آسیایی، اروپایی و آفریقایی مهم است بلکه می تواند (با ساخت جاده اصلی در بخش شمال و جنوب) به عنوان کریدوری مهم در بخش قفقاز جنوبی تلقی شود.

*کریدور درون مرزی ایالات متحده در ایالت کالیفرنیا، یکی از مهم ترین کریدورهای این کشور است. برای ساخت این کریدور بیش از دو دهه برنامه ریزی، پنج سال زمان ساخت و 2.4 میلیارد دلار بودجه لازم بود. اما دلیل اهمیت این کریدور چیست؟ این کریدور با هدف افزایش ارتباط موثر بین بنادر خلیج سن پدرو و افزایش موقعیت تجاری آمریکا در حاشیه اقیانوس آرام ایجاد شده است.

*پس از انعقاد توافقنامه تجاری بین آمریکا و کانادا در سال 1991، توجه به کریدورهای ارتباطی در این کشور دو چندان شد. کریدور تورنتو. ویندزور / دیترویت. شیکاگو از جمله مهم ترین نتایج این توافق تجاری است. جغرافیای مهم این منطقه باعث شده وجود این کریدور نه تنها برای شبه جزیره نیاگارا، نیویورک و ویندزور مهم باشد، بلکه به عنوان یک دروازه ارتباطی با مکزیک نیز تلقی شود.

این مسئله زمانی اهمیتی دو چندان می یابد که بدانیم کانادا یکی از تامین کنندگان اصلی قطعات خودروی ارزان قیمت در مکزیک است. کریدور ونکوور- سیاتل در شمال غربی اقیانوس آرام و مونترال - نیویورک از دیگر کریدورهای مهم بین دو کشور هستند.

*کانال پاناما یکی از شناخته شده ترین مسیرهای ارتباطی دنیاست که نقشی بسیار مهم در حمل و نقل کشورهای منطقه ایفا می کند. در سال 2007 قوانینی برای توسعه زیرساخت های تجاری و اقتصادی این کانال به تصویب رسید که بنا داشتند تا پایان سال 2014 میزان بازدهی حمل و نقل در این مسیر را چندین برابر کنند.

*رودخانه دانوب را می توان یکی از کلاسیک ترین کریدورهای ارتباطی در قاره اروپا دانست، این رود که به عنوان دومین رود طولانی در اروپا شناخته می شود، 10 کشور مهم منطقه را پوشش می دهد و از دیرباز نقش مهمی در ارتباط بین کشورهای منطقه ایفا کرده است.