این بازار جایی برای تولید کننده داخلی ندارد

شرایط فروش خراب است؛ شاید ناامیدکننده‌ترین جمله‌ای باشد که بشود برای شروع یک گزارش که قرار است در مورد سرمایه‌گذار و شروع فعالیت در یک صنعت باشد، به‌کار برد. شاید باید امید تزریق کرد اما وقتی تزریق امید بشود اتوبانی برای ایجاد بدهکاران به بانک‌ها و افتادن در سراشیب بی‌سودی و کم‌سودی و در نهایت تعطیلی، دیگر نمی‌توان خیلی روی امید تاکید کرد و حتی با خوشبینانه‌ترین نگاه هم نمی‌توان اشاره‌ای به واقعیت بد موجود نکرد. اصولا اشاره به واقعیات همیشه بهترین راهکار است.

ارائه شمایی رئال از آنچه در جهان اطراف می‌گذرد و راست‌نمایی می‌تواند گره‌گشا هم باشد. برندهای تولیدکننده یخچال در ایران کم نبوده‌اند. نگاهی به سیر یخچال‌سازی در ایران که چندین دهه از آن می‌گذرد، نشان می‌دهد که این بازار طی سه، چهار دهه اخیر بیشتر شاهد رکود و ریزش تولید بوده تا شروع به کار واحدهای تولیدی در این حوزه.

برندهایی چون آزمایش و ارج که از قدیمی‌های بازار بوده‌اند یا کلا تعطیل شده‌اند یا تولید بالایی ندارند و برندهایی چون فیلور، امرسان و... هم برای عرض‌اندام در بازار باید با نام‌های بزرگی چون سامسونگ، ال‌جی و... بجنگند. از طرفی آنچه بازار نشانی از آن ندارد، حمایت‌ از تولیدکننده است.

طرح‌ شکست‌خورده کارت‌های اعتباری خرید

بازار تولید وسایل سرماساز و سردکننده مانند یخچال‌ها و یخچال‌های فریزر خانگی، فروشگاهی و صنعتی این روزها حال و روز خوبی ندارد. از یک طرف خریدار داخلی تمایلی به خرید از برندهای داخلی ندارد و از طرفی تولیدکننده هم تجهیزاتی را با هزینه‌های میلیاردی خریداری کرده و ماشین‌آلاتی وارد کشور کرده که به اصطلاح الان روی دستش مانده‌اند و نمی‌داند با آنها چه کاری بکند.

کما اینکه مصطفی خمیسی، مدیرعامل برند ال‌تی‌سی در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: شرایط بازار خراب است. رکود اقتصادی حاکم بر اوضاع کلی اقتصادی کشور موجب شده تا چرخ هیچ وسیله‌ای نچرخد و صنعتی هم که ما در آن حضور داریم، فارغ از این ماجرا نیست.

این تولیدکننده که شروع کارش به اوایل دهه 60 برمی‌گردد، اضافه می‌کند: تنها دولت می‌تواند این شرایط را تغییر دهد و اگر دولت بدهی‌هایش را به پیمانکار پرداخت کند، بازار جانی خواهد گرفت و در توضیح این مسئله اضافه می‌کند: دولت بدهی‌های زیادی به پیمانکاران دارد، اگر آنها بدهی خود را دریافت کنند، حقوق معوقه پرسنل را می‌پردازند و در این صورت قدرت خرید ایجاد می‌شود.

اما در شرایط فعلی کاری نمی‌توانند بکنند. این فعال بازار در مورد وام‌ها و کارت‌های اعتباری که دولت برای خرید لوازم خانگی اختصاص داده نیز می‌گوید: این طرح شکست خورده است و تاثیری روی بازار نداشته و نخواهد داشت. چون وام هم با بهره‌کشی باید پرداخت شود و کسی حاضر نیست در این شرایط رکود چنین هزینه‌ای روی دوش خودش بگذارد.

شهرک‌های به خواب رفته در رکود

خمیسی در ادامه اشاره‌ای دارد به اوضاع حاکم بر شهرک‌های صنعتی که کارخانه‌ خودش نیز در یکی از آنها واقع شده است: اگر نگاهی به شهرک‌های صنعتی بیندازید، می‌بینید که اغلب‌شان تنها با 10 تا 15درصد ظرفیت در حال فعالیت هستند و در بهترین حالت 20درصد. این فعالان هم مجبور به فعالیت هستند چون یا زیر بار وام قرار گرفته‌اند یا هزینه‌های پرسنل‌شان عقب مانده و باید کار کنند و پرداخت کنند و 80درصدشان غیرفعال هستند.

مدیرعامل کارخانه ال‌تی‌سی در ادامه می‌افزاید: کارخانه خود من که تنها برای خریداری ماشین‌آلات و تجهیزاتش بیش از 20میلیارد تومان هزینه کرده‌ام و سوله‌های 2هزار متری برای احداث آن ایجاد شده الان تنها با 20درصد ظرفیتش کار می‌کند و ادامه می‌دهد که بیش از 140نیرو داشته که الان با رکود بازار و کاهش ظرفیت تولید، این تعداد به حدود 40نیرو رسیده است.

خمیسی می‌گوید: با این شرایط دستگاه‌ها هم دچار استهلاک می‌شوند و به‌روزآوری هم نمی‌شوند، بنابراین سرمایه‌ چند میلیاردی ثابت و سرمایه در گردش ما به خوابی عمیق فرورفته و به نوعی هدر رفته است.

وی همچنین به هزینه‌های سربار و جاری کارخانه هم اشاره کرده و می‌گوید: تنها برای راه‌اندازی واحد تامین برق این کارخانه بیش از 70میلیون تومان به دولت پرداخت کردیم. این تولیدکننده همچنین می‌گوید: همه این شرایط را هم که کنار بگذاریم، باید رفتار مسئولان اداره‌های دولتی را هم به بحران‌ها اضافه کنیم.

چنانچه مامور دارایی در مواجهه با شرایط ما و توضیحاتی که به او می‌دهیم، می‌گوید: اگر چرخ کارخانه نمی‌چرخد، پس چرا کار را تعطیل نمی‌کنید و به خانه نمی‌روید! اینها شرایطی است که ما در آن گیر افتاده‌ایم و به‌نظر هم نمی‌رسد که آینده بهتر از امروز باشد.