اینجا فرصت‌ طلب‌ کم نیست

تعویض‌روغنی؛ شغلی پرکاربرد و البته همیشه محل حرف و حدیث‌های بسیار. افراد زیادی از این بنگاه‌های پر از روغن و گریس و سایر موادی از این دست، راضی بیرون می‌آیند و افرادی هم ناراضی. گاه از قیمت‌ها گلایه دارند و گاه دستمزد‌ها را بالا می‌دانند. برای بررسی بیشتر ساز وکار این بنگاه‌های کسب وکاری پای حرف‌های یکی از آنها نشسته‌ایم تا او که مستقیما دستی بر آتش دارد، از این بازار بگوید.

مجید عظیمی چند سالی است که به شغل تعویض روغنی و پنچرگیری در تهران مشغول است. او 47سال سن دارد و تا مقطع دیپلم تحصیل کرده است. با او در مورد شغلش، موانع و سختی‌های کارش صحبت کردیم که با هم می‌خوانیم. عظیمی در مورد تعویض روغن و ضرورت انجام به موقع آن می‌گوید: روغن موتور غذای ماشین است و ارزش آن حتی از بنزین نیز بیشتر است. هرچقدر سن خودروها بالاتر برود به خاطر مستهلک شدن قطعات داخلی موتور و احتمال سایش بیش از حد آنها باید به عمل روانکاری بیشتر دقت کرد.

از طرف دیگر در خودروهای جدید به خاطر کمتر شدن کیفیت ساخت در آلیاژ قطعات فولادی موتور، سرسیلندر، میل‌لنگ و... مصرف روغن موتور با کیفیت بالاتر که مورد تایید کارخانجات تولیدکننده آنها نیز است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هرچقدر فشار به موتور بیشتر باشد زمان تعویض روغن موتور کوتاه‌تر می‌شود. مثلا تاکسی‌ها که داخل شهر تردد می‌کنند و اکثرا با دنده سنگین حرکت می‌کنند خیلی زودتر از ماشین‌هایی که کمتر در شهر تردد دارند و در جاده‌های بین‌شهری نیز حرکت می‌کنند، نیاز به تعویض روغن پیدا می‌کنند. همچنین ماشین‌هایی هم که به مدت طولانی در پارکینگ هستند و عملا از آنها استفاده‌ای نمی‌شود نیز از این قانون تبعیت می‌کنند.

وی در مورد کیفیت روغن‌های موجود در بازار می‌گوید: در حال حاضر انواع مختلفی از روغن موتور در دسترس مصرف‌کنندگان است که اکثر آنها تولید کارخانجات داخل هستند و قیمت‌های مناسبی دارند. تعدادی از برندهای خارجی هم به‌صورت محدود اقدام به توزیع روغن می‌کنند که معمولا قیمت آنها دو برابر روغن‌های داخلی است و بیشتر مالکان خودروهای گرانقیمت خارجی تمایل دارند که از این محصولات استفاده کنند. هرچند در عمل محصولات ایرانی و خارجی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند و معمولا هر 10هزار کیلومتر باید تعویض شوند.

سوخته‌های سرنوشت‌ساز

عظیمی همچنین در مورد سرنوشت روغن‌های مصرف شده نیز می‌گوید: در اصطلاح به این روغن‌ها روغن سوخته گفته می‌شود که عملا دیگر کارایی لازم را ندارند. ما آنها را جمع‌آوری کرده و به مراکز تولید و فرآوری مانند پالایشگاه‌ها می‌فروشیم. آنها این روغن‌ها را تصفیه می‌کنند و واسکازین، گریس، والوالین و سایر محصولات اینچنینی تولید می‌کنند. در گذشته روغن‌های سوخته را بشکه‌ای تا 300هزار تومان هم از ما می‌خریدند، اما در حال حاضر قیمت آن ارزانتر شده و به بشکه‌ای 80هزار تومان نیز رسیده است.

از آقای عظیمی در مورد سیستم توزیع روغن در بازار پرسیدیم و اینکه آیا در صنف آنها دلالی وجود دارد یا خیر، که ایشان در پاسخ می‌گوید: ما و تمام همکارانمان در این صنف که دارای پروانه کسب از اتحادیه هستیم براساس قراردادهایی که با تولیدکنندگان داریم، اقلام مصرفی‌مان را تهیه می‌کنیم و طبق تعرفه‌های صادرشده از طرف اتحادیه مبادرت به فروش آنها می‌کنیم.

تقلبی‌ها کم نیستند

وی درخصوص وضعیت روغن‌های تقلبی در بازار می‌گوید: اکثر روغن‌های خارجی‌ای که در بازار وجود دارد در داخل کشور بسته‌بندی و به فروش می‌رسند که اغلب توسط افراد سودجود و کسانی که خارج از چارچوب اتحادیه اقدام به تاسیس مراکز تعویض روغنی می‌کنند این کار انجام می‌شود. عظیمی در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: بسیاری از افراد فرصت‌طلب با جمع‌آوری ظروف و گالن‌های روغن خارجی آنها را در کارگاه‌های خود با روغن‌های تصفیه شده و نامرغوب پر می‌کنند و دوباره در سطح شهر توزیع کرده و سود هنگفتی را نصیب خود می‌کنند.

این کاسب در حین انجام کار می‌گوید: به همشهریان عزیز تاکید می‌کنم که برای تعویض روغن و خرید روغن‌ مورد نیاز خود به مراکزی مراجعه کنند که مجوزهای لازم را داشته باشند چون در این مراکز از روغن‌های متفرقه استفاده نمی‌شود و اگر هم به هر دلیلی از نحوه خدمات‌دهی آنها ناراضی باشند به راحتی می‌توانند در مراجع ذی‌صلاح اقدام به شکایت و پیگیری کنند.

چون در حال حاضر بسیاری از افراد با اجاره یک مغازه اقدام به توزیع روغن‌های بی‌کیفیت می‌کنند و به خاطر اینکه در عرض یک سال تغییر جا می‌دهند، اگر شکایتی هم از آنها صورت بگیرد به دلیل زمان‌بر بودن چرخه شکایت دسترسی به آنها و جبران خسارات وارد شده بسیار سخت و گاهی اوقات غیرممکن است.

هزینه‌های سرمایه‌گذاری

وی در مورد سرمایه اولیه برای ایجاد یک واحد تعویض روغنی می‌گوید: بیشترین قسمت سرمایه‌گذاری در این کار مربوط به تهیه مغازه است. بعد از آن ثبت قرارداد با شرکت تولیدکننده روغن که بسته به نوع قرارداد از 20 تا 70میلیون تومان باید سپرده و ضمانت داشته باشیم. در مورد خرید لوازم و دستگاه‌های مورد نیاز نیز به طور متوسط 7 تا 15میلیون تومان سرمایه لازم است.