برای دریافت خدمات تعمیراتی خودرو باید سراغ مکانیک یا نمایندگی های مجاز خودرو رفت. برای نصب و راه اندازی سایر تجهیزات و اقلامی که جزو وسایل و قطعات اصلی و ضروری نیستند، باید سراغ افرادی رفت که این گونه کارها در حیطه مهارت آنهاست. نصب دزدگیر، ضبط و باند، تقویت کننده های صوتی و تصویری مخصوص خودروهای کوچک و بزرگ، تعمیرات و رفع نقص این سیستم ها کارهای تخصصی هستند که صنف خاصی را مشغول به کار کرده است.
هر وقت نیاز به نصب وسایل برقی و الکترونیکی، تجهیزات حفاظتی، تعویض فیوزهای دستگاه، محافظ ها و خازن های خودرو، سیم کشی و تعمیرات باشد، سراغ نصاب های وسایل جانبی ماشین می رویم. این صنف فانتزی و همیشه حاضر، یکی از نیازمندی های خودرویی امروز به حساب می آید و باید مدت زیادی را صرف یادگیری و کسب تجربه کرد.
روح الله یعقوبی، یکی از نصب کننده ها و فروشنده های حوالی غرب تهران است که 9 سال سابقه کار در این حوزه را دارد و بیشتر کارهای مرتبط با برق، باتری، نصب و حتی برق خودرو را انجام داده است. یعقوبی مسیر کاری اش از شروع تا به حال را با «فرصت امروز» در میان گذاشته است.
از وقتی که یادم می آید به سیم و باتری چراغ قوه علاقه نشان می دادم. مثل بیشتر پسربچه ها دوست داشتم چیزهای ساده ای درست کنم و با ذوق و شوق به همه نشان بدهم. خلاصه هر چیزی که به برق و نور مربوط می شد از دست من سالم نمی ماند و همگی خراب و روانه سطل زباله می شد. حتی یک مرتبه نزدیک بود به خاطر شیطنت و کنجکاوی بیش از اندازه در معرض برق گرفتگی قرار بگیرم که خوشبختانه به خیر گذشت.
عمویم مغازه تعمیرات لوازم خانگی (یخچال فریزر، جاروبرقی و آبمیوه گیری) داشت و من به هر بهانه ای سعی می کردم به آنجا سر بزنم و با وسایل مستعمل و بلااستفاده مغازه عمو، خودم را سرگرم می کردم. کم کم با کمی دقت و پافشاری چیزهای مختصر و ساده ای یاد گرفتم؛ عوض کردن سیم پیچ، باز و بسته کردن محافظ، تعویض دوشاخه و ترانس و مانند اینها را با کمک عمویم یاد گرفتم.
عمویم شاگردی نداشت و گاهی اوقات مانند تابستان ها که به خاطر نوسانات جریان برق، خرابی لوازم منزل بیشتر بود، دست تنها می ماند و وسایل مردم با تأخیر تعمیر می شد خودش به من پیشنهاد داد که هر وقت می توانم کمکش کنم. من هم از خدا خواسته قبول کردم و تا هر وقت که دلم می خواست در مغازه می ماندم و کارهای تعمیراتی را انجام می دادم. هر چند گستردگی کارهای فنی مثل الان نبود. حجم کاری محدود بود و به نسبت شرایط امروز تولید خیلی کمتر از الان بود، ولی در جای خودش مناسب بود و مراجعه کننده خودش را داشت.
کسب مهارت در دوران خدمت سربازی
بعد از چند سال شاگردی و کسب تجربه به موعد اعزام به خدمت سربازی نزدیک می شدم. داخل پادگان از همه پرسیدند که هر کسی چه مهارت هایی دارد و چه کاری بلد است تا براساس آن در قسمت مربوطه به کار گرفته شود. من هم گفتم کارهای برقی و فنی را بلدم. تا اینکه با یکی دوبار جابه جایی من را به قسمت خدمات فنی و موتوری فرستادند که عمده کارش تعمیرات موتور ماشین های نظامی، باتری سازی و برق خودرو بود.
این دوره دو ساله برای من بسیار مفید بود و در زندگی آینده و کسب کار بعدی ام پس از خدمت سربازی فوق العاده مؤثر واقع شد. چون در قسمت تعمیرات افراد باتجربه و خبره ای حاضر بودند و هر روز انواع خودروهای کوچک و بزرگ با مختصات فنی متفاوت برای تعمیر و رفع ایراد های فنی می آمد. به نوعی همه فن حریف شدم و در تعمیرگاه طور دیگری روی من حساب می کردند.
بالاخره این دوران تمام شد و به توصیه دوستان و اصرار خانواده راهی دانشگاه فنی شدم. از همان ابتدا مثل دوران تحصیل در مدرسه علاقه زیادی به حضور در کلاس و مطالب تئوری نداشتم. هر چیزی را که لازم بود یاد گرفته بودم و از سطح یک کارگر ساده بالاتر رفته بودم. بعد از دو ترم از دانشگاه انصراف دادم و با فراغ بال و فرصت بیشتری به کار آزاد و مورد علاقه ام پرداختم.
بعد از دوسال با یکی از همان دوستان دوران خدمت و یکی از دوستان دانشگاهی یک مغازه کوچک کرایه کردیم و الان بعد از چهار سال فعالیت همچنان در کنار هم هستیم و کارهای مربوط به مسائل ایمنی و تجهیزات ماشین را انجام می دهیم.
شرایط خیلی هم بد نیست!
روح الله مثل سایر همکاران و هم صنفی هایش از وضعیت بازار راضی به نظر می رسد، هرچند آن را مطلوب نمی داند.
وی در این باره می گوید: «شاید اوضاع بازار خیلی خوب نباشد، ولی بد هم نیست. نیاز بازار به مهارت و صنف ما دائمی است، ضمن اینکه این اقلام حتما باید توسط متخصص نصب و راه اندازی شوند». یعقوبی غیر از برق خودرو در زمینه برق خانگی و صنعتی هم کار کرده و مدتی در یکی از نمایندگی های خودرو فعالیت داشته است.