فقط آدمها نیستند که دوست دارند خودشان را آرایش کنند و زینت ببخشند. کاربرد تزیینات و استفاده از زیورآلات فقط مختص انسانها آن هم برای جشن و عروسی نیست، این کار شامل بخش وسیعتری میشود که کار حمل ونقل و انتقال مردم را انجام میدهند.
در خیابان ملت و محدوده چهارراه سرچشمه انواع روکش، رینگ و قالپاق، لوگوهای خودرو، پرچم، برچسبهای فانتزی و آویزهای رنگی کوچک با تنوع در طرح و رنگ، جنس و مدل برای هر ماشینی و هر سلیقهای موجود است. این راسته یکی از کاملترین و باصرفهترین اجناس را عرضه میکند.
بیشتر کالاهای این قسمت از وسایل مصرفی خودروها، روکشهای آن است. روکشهای چرمی و چرم مصنوعی پرفروشتر هستند. این نمونهها با چرمها و آسترهایی در رنگهای مختلف تولید و عرضه میشوند.
روکشهای تمام پارچهای قیمت کمتری دارند، اما مورد پسند اغلب خریداران نیستند چون گرد وخاک را به راحتی جذب میکنند و شستشوی آنها راحت نیست. همین عامل باعث شده فروش آنها کمتر باشد.
از دیگر وسایل و لوازم تزیینی چراغهای نئون و گازی است که بیشتر برای ماشینهای اسپورت و مد روز مناسب است. این چراغها که تا 12 رنگ تنوع دارد بنا به اندازه و کیفیتشان بین 13 تا 80 هزار تومان قیمت دارد.
چراغهای دیگر هم هستند که جداگانه به فروش میرسند و روی آینههای بغل یا روی در صندوق عقب نصب میشوند و جنبه هشداردهنده و راهنمایی دارند. قیمت این اقلام بین 25 تا 120 هزار تومان است که بستگی به نوع ماشین هم دارد. سایر وسایل تزیینی مثل پرچم و آویزها که کاربرد داخلی دارند هم پیدا میشود. این اقلام را بیشتر دارندگان ماشینهای سنگین طالبش هستند که برای نونوار کردن و بزک کردن اتوبوسهای بین شهری و مینیبوسها به کار میرود.
همه چیز خارجی است
وسایل و ابزار تزییناتی اتومبیل تا 90 درصد وارداتی است که بیشتر به صورت قاچاق وارد و با قیمتهای بسیار نازل (کیلویی 2 دلار) وارد میشود. وسایل برقی مثل چراغها از مبادی رسمی و به صورت محدود از ترکیه و امارات میآید، ولی سایر لوازم طبق معمول کار چشمبادامیهاست. از چهار، پنج سال پیش پای هندیها هم به بازار تزیینات خودرو در کشور باز شده و بخشی از نیاز بازار را تأمین میکنند. به تازگی پاکستان هم وارد عمل شده و بخشی از این اجناس را تولید و وارد ایران میکند.
تولید داخلی بیشتر مربوط به روکشهای صندلی لوازم ایمنی (انواع قفلها و وسایل بازدارنده) است که بازهم تمام بازار را پوشش نمیدهد. روکشهای تولیدی بیشتر مربوط به ماشینهای ساخت ایران تندر 90، پژو 405، 206 است. ماشینهای لوکس و گرانقیمت خارجی معمولاً روکش و بعضی از لوازم را دارند یا در نمایندگیهای مجاز فروخته میشوند. قیمت این روکشها از 65 هزار تا 450 هزار تومان در نوسان است.
سهیل فراهانی که بهطور نیمه وقت در این بازار کاسبی میکند، در اینباره میگوید: سهم محصولات خارجی که آن هم به صورت غیرقانونی وارد میشود خیلی بالاست و به خاطر قیمتهای نسبتا پایین، خواهان زیادی دارد. البته در اطراف تهران مثل اسلامشهر، ورامین و پیشوا کارگاههای کوچک و خانگی فعال هستند که این اقلام تزیینی را تهیه میکنند.
این اجناس کوچک و کمحجم به صورت کیلویی از مرزهای غربی کشور و گاهی اوقات به همراه کالاهای وارداتی تریلرها در قالب اشانتیون به داخل بازار راه پیدا میکند. کالاهای مخصوص تیونینگ و ارتقای قابلیت فنی موتور هم از ترکیه میآید که بیشتر حالت شخصی دارد و عمومی نیست.
در این مرکز معمولاً تیونینگ اتفاق نمیافتد، ولی برخی وسایل لازم را میشود پیدا کرد. این منطقه قابلیت اجرای این کارها را ندارد، ولی در مناطق دیگر مثل شریعتی، شهرک غرب و محدوده تهرانپارس انجام میشود.
پرسود ولی بیحاصل
فروش لوازم تزیینی چیزی اضافه بر سازمان است و جزو استانداردهای تولید یک خودرو نیست، ولی همین کارهای جانبی رفته رفته خودش را در قالب یک صنعت جانبی مطرح کرده و بسیار سودآور است. بعضی از کشورهای منطقه و خاوردور سابقه زیادی در تولید و طراحی اینگونه از کالاهای کوچک و کمحجم دارند و با صرف هزینهای کم درآمد خوبی به دست میآورند.
اما جای ایران در این تجارت جانبی که پیچیدگی خاصی ندارد خالی است. فراهانی در این مورد میگوید: حداقل میتوانیم نیاز خودمان را تأمین کنیم تا ارز به جیب ترکها و چینیها نرود. همین واحدهای بدون جواز اگر تبدیل به کارگاههای تخصصی شوند هم اشتغالزایی میشود و هم اینکه عدهای درآمد مناسبی کسب خواهند کرد.