باید آثار درآمد نفتی را صرف اشتغالزایی برای کارگران ایرانی کنیم

معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: باید با افت قیمت نفت، قیمت ارز را بالا ببریم و از این طریق بودجه را تنظیم کنیم. اما راه‌حل مناسب و خوب این است که رشد اشتغالزا غیر‌وابسته به نفت را باید ساماندهی کنیم. محمد قاسمی، معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با حضور در برنامه پایش درباره کاهش قیمت جهانی نفت گفت: آن بخشی که می‌تواند جایگزین نفت شود و ارزش‌افزوده خوبی تولید کند، بخش صنعت و به‌ویژه صنایع کوچک موثر هستند. در طول چهار دهه اخیر کشور رشد پایینی داشت، هر وقت درآمد نفت به اقتصاد تزریق نمی‌شد، عملا رشد اقتصادی هم یا منفی می‌شد یا بسیار کاهش پیدا می‌کرد که این رشد اشتغال ایجاد نکرده است.

این اقتصاددان گفت: با پدیده رشد وابسته به نفت غیر‌اشتغالزا در کشور روبه‌رو بودیم. با کاهش درآمدهای نفتی و تحریم‌های ظالمانه علیه کشور بحث بین مردم و مسئولان بوده که در غیاب نفت باید چه کاری انجام دهیم. وی گفت: وجود درآمدهای سهل‌الوصول نفتی، فرهنگی را میان سیاست‌گذاران، تولید‌کنندگان و مردم حاکم کرده که تغییر آن بسیار دشوار است. البته بحث زیرساختی هم داریم که این درآمد نفتی موجب شکل‌گیری اقتصاد بر پایه نفت شده که صنعت، کشاورزی و غیره کشور به درآمد نفتی وابسته بود.

معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: انگار که احساس کاذب حضور در مهمانی بزرگ به وجود آمده است. واقعا همه مردم در این مهمانی شرکت نداشتند و بعضی مردم عوارض این تزریق درآمد نفتی را دائم از طریق افزایش تورم و دشواری پیدا کردن شغل به دلیل واردات گسترده می‌دادند. قاسمی افزود: هنگامی که مردم عادی این اطلاعات را دریافت می‌کنند بیشتر تاثیر منفی می‌گیرند. مسائل مختلفی در اقتصاد نفتی بر دولتمردان تاثیر می‌گذاشت، مثلا امکانات موجود در کشور نسبت به دوره‌های قبلی در حال افزایش است و دامنه توقعات نیز در حال گسترش هستند.

وی گفت: وقتی در مورد قیمت‌های کلیدی اقتصاد مانند نرخ ارز و سود بانکی صحبت می‌کنیم، تعیین این قیمت‌ها در اقتصاد نفت تاثیر چندانی روی تولید مولد نداشته است و در عمل تولید مولد ضربه می‌خورد. این اقتصاددان گفت: فعالان اقتصادی به دلیل انحرافات قیمتی تصمیم بهینه‌ای نداشتند. ما یک رفتار رانت‌جویانه را در بخش تولید شکل دادیم. یک فرهنگ مصرفی و در حقیقت اقتصاد بدون توجه به بهره‌وری را گسترش دادیم.

قاسمی افزود: یکی از راه‌حل‌ها این است که دولت خودش مشکلش را حل کند و با افت قیمت نفت قیمت ارز را بالا ببریم و از این طریق بودجه را تنظیم کنیم. اما راه‌حل مناسب و خوب این است که رشد اشتغالزا غیر‌وابسته به نفت را باید ساماندهی کنیم. معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس در پاسخ به این سوال که اگر درآمد نفتی از بودجه حذف شود باید چه کار کنیم؟ تصریح کرد: جواب این است که درآمد نفتی را در اختیار عمق بخشیدن به اقتصاد قرار دهیم، چون در حال حاضر اقتصاد کشور عمق ندارد.