ممکن است شما به عنوان فردی که با بازارهای سهام سر و کار دارید حداقل یکبار نام بورس اوراق بهادار نیویورک و بورس نزدک را شنیده باشید و با نام بورس توکیو، لندن، شانگهای و توکیو آشنا باشید، اما آیا در خصوص بورس لوساکا، زامبیا، قزاقستان یا مغولستان اطلاعاتی دارید؟ بورسهایی در دنیا وجود دارند که حتی از اندازه بازار آنها و ارزش بازار آنها خبری نداریم، شاید برای ما مهم نبوده و به این دلیل که شرکای تجاری ما محسوب نمیشود از آشنایی با آنها صرفنظر کردهایم، اما همین بورسهای کوچک میتوانند گاهی در دنیا اتفاقات بزرگی را رقم بزنند.
بورس مغولستان یکی از کوچکترین بورسهای دنیاست که پس از آغاز به کار در سال 1990، هماکنون دارای 610 شرکت پذیرفته شده و ارزش بازاری بالغ بر 1.3 میلیارد دلار (تا سال 2012) است. اما در این بین بورس ویتنام با عملکرد بهتری نسبت به بورس مغولستان رو به رو بوده است و از سال 2000 میلادی روند رو به رشد را برای جذب سرمایه شرکتهای آغاز کرده و هماکنون دارای 800 شرکت پذیرفته شده است. بازارهای نوظهور گاهی اوقات با هدف جذب سرمایهگذاری خارجی و خوشنامی اقدام به تأسیس بورس اوراق بهادار میکنند. بیشتر این کشورهای کوچک با کمک از کشورهای همسایه و کمک شرکای تجاری، بازارهای بورس را تأسیس میکنند. اما بعضی اوقات این بورسهای کوچک با سرمایه کم فعالیت خود را آغاز میکنند و همان اندازه کوچک نیز باقی میمانند که دلایلی معقول برای بقا در این حد و اندازه دارند.
با تمام این محدودیتها بسیاری از بورسهای کوچک هنوز به حیات خود ادامه میدهند. کوچکترین بورس دنیا که بورس لائوس نام دارد در سال 2010 میلادی فعالیت خود را با کمک بورس کره جنوبی آغاز کرد و تا به حال تنها 4 شرکت پذیرفته شده در آن فعالیت دارند. بانک تجاری لائو (BCEL)، شرکت جنریشن پابلیک (EDL-Gen)، شرکت لائو وورد پابلیک (LWPC) و شرکت پترولیوم لائو (PTL) در کنار بورس لائوس، یک بورس دیگر هم نام کوچکترین بورس دنیا را به یدک میکشد. بورس کامبوج به عنوان کوچکترین بورس فعال دنیا دارای دو شرکت پذیرفته شده است. شرکت تأمینکننده آب دولتی (PPWSA) و شرکت بینالمللی گرند توئینز که در واقع یک شرکت تایوانی است.
در سال 2011 میلادی کوچکترین بورسهای دنیا علاوه بر لائوس و کامبوج، بورسهای موزامبیک، کامرون، کیپ ورد (کشوری در آفریقا)، ارمنستان، تانزانیا، سوازیلند (یک کشور پادشاهی در جنوب آفریقا)، نامیبیا، سوریه و لیبی هستند.با وجود ناآرامیها در لیبی و سوریه این دو بورس همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند اما ریسک حضور سرمایهگذاران موجب کاهش اندازه این دو بورس شده است.