وقتی به فروشگاهی برای خرید میروید، متوجه حضور برندهای خارجی در قفسهها میشوید. برندهایی که محصولات مختلفی را وارد کشور کردهاند و برحسب نیاز مصرفکننده ایرانی در تلاش برای بومی کردن آنها هستند. برخی نام خود را فارسی کردهاند و برخی درحال تغییر شعار اصلی و طراحی برند خود براساس فرهنگ بومی ایران هستند.
معمولا وقتی برندی جهانی میشود، از همان ابتدا برای ایجاد تغییر در هویت خود برنامهریزی میکند. هر برندی با حفظ اصول اساسی هویت برند خود در گایدلاین خود بخشی را برای ایجاد تغییر درنظر میگیرد تا وقتی میخواهد به کشورهای دیگر صادر شود، در کشور مقصد قابلیت بومی شدن را دارا باشد. این تغییرات براساس اصول خاصی انجام میشود. این اصول باید زیر نظر کارشناسان حرفهای صورت بگیرد تا نه به برند اصلی ضربهای بخورد نه موجب این شود که بازار هدف از دست برود. گاهی برای بومی کردن نیاز به این است که طراحی برند و محصول را نیز بومی کنیم. حال وقتی برندی جهانی میشود، کمپینهای تبلیغاتی آن نیز جهانی میشوند، دراین راستا آن کمپینها نیز باید بومی شوند تا قابلیت پذیرش در کشورهای مختلف را داشته باشند. علیرضا مساوات، کارشناس طراحی و گرافیک که در برنامهریزی و طراحی بومی کردن برخی از کمپینهای تبلیغاتی جهانی در کشور نقشی فعال داشته دراین باره به سوالات «فرصت امروز» پاسخ میدهد.
با توجه به روند اقتصادی پیشرو، امکان حضور برندها و محصولات خارجی در کشور فراهم شده است. این محصولات باتوجه به کاربردهای مختلف آنها باید برای مشتری ایرانی بومیسازی شوند. به نظر شما برای این کار به چه نکاتی باید اهمیت داد؟
درصورتیکه برندی لزوم حضور در بازار مصرف ایران را برای خود میبیند، باید زیر نظر مشاوران بومی شروع به تدوین یا تطبیق استراتژی برند خود، متناسب با فضای فرهنگی کشوری همچون ایران کند، چون عرصه و بازار پیش روی آن دارای فرهنگ، آداب، سلیقه و ذائقهای متفاوت در زندگی است. انتخاب صحیح و بهینه ابزارهای ارتباطی (کارشناسی شده) به همراه مدیریت ارتباط با مشتری که از سوی کشور بومی همگام با استراتژی اصلی برند است، میتواند مسیر دستیابی به وفاداری مشتری به این برندها را تسهیل کند. بومی کردن برند بسیار اهمیت دارد، اگر محصول و برندی نتواند سازگار با بازار هدفی که در ایران در نظر گرفته گام بردارد، قطعا نمیتواند سهم بهسزایی از بازار هدف را به خود اختصاص دهد.
چرا برندها اقدام به بومیسازی محصولات خود در ایران میکنند؟
با توجه به فرهنگ و عقاید اسلامی حاضر در کشور و دیگر کشورهای اسلامی (مخصوصا در منطقه خاورمیانه) توجه به امر حلال بودن محصولات مخصوصا در حوزه موادغذایی خیلی از صاحبان برندهای جهان را بر آن داشت تا به دلیل به دست آوردن سهم قابل توجهی از بازار نامبرده اقدام به بومیسازی و حتی تغییر در فرآیند تولید برخی از محصولات خود کنند که این نکته خود گویای اهمیت بومیسازی برند است.
آیا تگلاین این برندها در بومی شدن باید تغییر کند؟ اگر این برندها کمپینهای جهانی داشته باشند، باید شعار آن کمپین تبلیغاتی جهانی تغییر کند و برای انتخاب رسانه به چه نکاتی باید اهمیت داد؟
تشخیص درست و غلط بودن این موضوع در حیطه وظایف استراتژیست آن برند است و انتخاب گزینه مناسب میتواند طراح گرافیک را در ایجاد یک فضای بصری هر چه بهتر یاری رساند. برای انتخاب رسانه چه محصول داخلی باشد، چه خارجی جایگاه برند و برقراری تناسب بین هویت آن و رسانه انتخابی، باید در نظر گرفته شود.
بهطورکلی چه روندی را برای طراحی کمپینهای تبلیغاتی این برندها در کشور باید در نظر گرفت؟
نخستین مطلبی که میتوان به لزوم آن اشاره کرد، مطالعه و تحقیق میدانی و نظرسنجی در حوزه مورد فعالیت است که لزوم تعهد به اجرای صحیح آن نهتنها باید در مجریان و مشاوران این امر وجود داشته باشد، بلکه احساس نیاز به کسب دانش و علم آن در کارآفرینان، کارفرمایان و روابط عمومی برندها نیز احساس میشود. نکته دیگر میتواند ایجاد فضای آموزشی مطلوب و مرتبط و قرارگیری هر کدام از عزیزان این حوزه چه در کسوت کارفرما و چه مشاور و مجری برنامههای تبلیغاتی باشد که فضای حرفهایتری را ترسیم خواهد کرد.