کافه نان؛ حرکت از سنتی به مدرن

آمار‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر 8 درصد نان‌های مصرفی کشور را نان‌های حجیم ونیمه‌حجیم تشکیل می‌دهد. اگر چه این رقم در تهران حدود 14 درصد است، اما باز هم فاصله زیادی با رقم برنامه پنجم توسعه دارد. در قانون برنامه پنجم توسعه آمده است که مصرف نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم بایدبه رقمی معادل 40 درصد برسد. تجربه چند سال گذشته در جایگزینی نان‌های صنعتی به جای نان‌های سنتی نشان می‌دهد که در این امر موفق نبوده‌ایم و هنوز ذائقه مردم ما به این نوع نان‌ها عادت نکرده است. 

فاصله 26 درصدی مصرف حال حاضر نان‌های صنعتی و آنچه که در قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور حاکی از آن است که فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری در این بخش وجود دارد. اما اینکه چطور بتوانیم ذائقه مردم را که به نان‌های سنتی و گرم عادت کرده به سمت نان‌های صنعتی و بسته‌بندی شده پیش ببریم کار بسیار دشواری است.  وقتی محمد جواد کرمی، رییس اتحادیه کشوری نان‌های حجیم ونیمه‌حجیم طرح کافه نان را در گفت‌وگو با «فرصت امروز» مطرح کرد موضوع مصاحبه به کلی تغییر کرد و بر آن شدیم تا کافه‌نان را به عنوان یک سرمایه‌گذاری برای شما معرفی کنیم. کافه نان موضوع گزارش حاضر است که از نظر می‌گذرانید.

شروع سرمایه‌گذاری و امکانات لازم
کافه نان الگویی برگرفته از کشورهای اروپایی است به این ترتیب که شما اگر فضایی را در اختیار دارید که در آن تنها مرحله نهایی پخت انواع نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم ساده و مغزدار با طعم‌های مختلف و البته دوناد و پیراشکی را انجام می‌دهید، می‌توانید در کافه نان قهوه هم سرو کنید. بنابراین فرآیند آماده‌سازی خمیر در کارخانه‌های صنعتی خارج از شهر انجام می‌شود. تنها کاری که شما انجام می‌دهید این است که خمیرهای آماده و فریز شده را در فر مخصوص قرار می‌دهید. این فرصت سرمایه‌گذاری از دو جنبه قابل بررسی است؛ از نگاه اول کسانی که در زمینه نان‌های سنتی فعالیت می‌کنند می‌توانند با اعمال تغییراتی در فضای کار خود به این فضا رو  بیاورند. جنبه دوم افرادی هستند که هیچ تجربه‌ای از فضای نانوایی و تولید نان ندارند و تازه می‌خواهند وارد این کار شوند. راه برای این افراد هم باز است چون این شغل احتیاج به دانش فنی یا مهارت خیلی بالایی ندارد. برای شروع ابتدا باید به فکر انتخاب مکانی مناسب برای راه‌اندازی کافه نان باشید.
شما می‌توانید با فضای 30 مترمربع کار را آغار کنید که قیمت اجاره آن بسته به شهر و منطقه‌ای که در آن قرار دارید متفاوت است. مکان‌یابی در این کار بسیار مهم است شکی نیست که تمام مردم به نان احتیاج دارند و مشتریان شما همیشه و در همه جا وجود دارند، اما طبیعی است که در مناطق شلوغ و پرتردد مشتریان بیشتری خواهید داشت. برای تجهیز کافه نان به یک دستگاه دونادساز احتیاج دارید که حدود 8 میلیون تومان  برایتان آب می‌خورد. علاوه براین یک دستگاه قهوه‌ساز 10 تا 12 میلیونی و یک فر برای پخت انواع نان که 15 تا 20 میلیون قیمت دارد نیز برای شروع لازم است.
در نهایت کافه‌ای با این سبک و سیاق با 2 تا 3 نیروی کار اداره می‌شود. اگر به دنبال استفاده از تسهیلات بانکی هستید باید بدانید که در بحث تولید بانک‌ها برای خرید ماشین آلات با توجه به پیش فاکتوری که ارائه می‌دهید تسهیلات پرداخت می‌کنند. بنابراین برای کاری در این سطح که پیش روی شماست می‌توانید تا سقف 50 میلیون تومان حساب باز کنید. همچنین برای خرید مواد اولیه تا 15 میلیون تسهیلات اعطا می‌شود. البته این تسهیلات در گذشته با نرخ 12درصد ارائه می‌شد که در حال حاضرنرخ سود تسهیلات اعطایی به رقم 26 درصد رسیده است. در نهایت یک سود معقول 20 تا 25 درصدی نصیبتان خواهد شد. دوره بازگشت سرمایه 15 ماهه است که زمان نسبتا کوتاهی است.
در حال حاضر امکان صدور مجوزکافه نان وجود ندارد
برای کسب مجوزهای لازم باید به سراغ اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم بروید. به گفته کرمی، در حال حاضر امکان صدور مجوزکافه نان وجود ندارد و اتحادیه در حال انجام مذاکره با وزارت صنعت، معدن و تجارت است. بنابراین متقاضیان فعلا باید از طریق سایت اتحادیه و تحت عنوان رسته‌های دیگر مثل نان‌های حجیم فانتزی و غیره ثبت نام خود را انجام دهند تا پس از انجام توافق با درخواست متقاضیان مجوز کافه نان برایشان صادر شود. برای ثبت نام هم مدارکی از قبیل کپی سند مالکیت یا اجاره نامه کارت پایان خدمت برای آقایان وکارت بهداشت لازم است. البته خانم‌ها برای کسب مجوز طبق قانون نظام صنفی باید یک مرد را به‌عنوان مباشر معرفی کنند. در نهایت پس از استعلامات لازم از اداره بهداشت و اماکن مجوز کار برای متقاضی صادر می‌شود. توجه داشته باشید که تمامی مراحل کسب مجوز تنها ظرف مدت یک ماه صورت می‌گیرد.

بازاری بکر برای ورود تازه‌واردها
درحال حاضر تنها 4 واحد صنفی در سطح شهر تهران در حال فعالیت‌اند که همان‌طور که گفته شد مجوزهایشان تحت عنوان رسته‌های دیگر صادر شده و امکان صدور مجوز کافه نان وجود نداشته است. رییس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم با بیان این مطلب افزود: این واحد‌ها به تدریج در حال افزایش است و ما هم سعی داریم تا فضای نان‌های صنعتی در کشور را به این سمت ببریم. تجربه موفق واحد‌های کوچک نان‌های صنعتی داخل شهر (فانتزی ها) و در مقابل تجربه ناموفق کارخانه‌های نان صنعتی خارج شهر و همچنین کارخانه‌هایی که به حالت نیمه‌کاره رها شده نشان می‌دهد که هنوز مردم ما به استفاده از نان‌های سرد و بسته‌بندی عادت نکرده‌اند؛ بنابراین کافه نان این امکان را فراهم می‌کند تا مردم نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم و انواع نان‌های صنعتی را به‌صورت گرم از واحد‌های کوچک در دسترس تهیه کنند. از سوی دیگر مزیت‌هایی از قبیل ماندگاری بالا، کیفیت بهتر و مقرون به صرفه بودن نان‌های حجیم و از همه مهم‌تر دور ریزکمتر ضرورت حرکت به این سمت و سو را مشخص می‌کند. وی در ادامه با بیان این مطلب که دولت‌های گذشته هم به دنبال فرآیند تولید صنعتی نان بودند، ادامه داد: این تلاش‌ها به قدری بود که حتی مجلس هم تسهیلاتی را برای کارخانه‌های تولید صنعتی نان در نظر گرفت و بودجه‌های ارزی و ریالی زیادی صرف این کار شد، اما عملا انحرافاتی دراین بخش رخ داده که همین امر سبب شده تا بخش زیادی از کارخانه‌های صنعتی تولید نان به‌صورت نیمه‌کاره رها شود.  کرمی در ادامه درباره پیش‌بینی آینده بازار گفت: فرهنگ و ذائقه مردم ایران به مصرف نان گرم عادت دارد و همین امر باعث شد تا واحد‌های کوچک نان فانتزی عملکرد موفقی داشته باشند. از طرف دیگر فاصله 26 درصدی وضعیت فعلی و سند برنامه پنجم توسعه خود گویای همه چیز است و پیش‌بینی می‌شود که مردم استقبال خوبی از این طرح به عمل آورند و بازار خوبی در انتظار فعالان خواهد بود.