در بازاری که فقط دو رقیب فعالیت میکنند، هرگونه اشتباهی که یکی از رقبا در استراتژی بازاریابی خود بکند، درواقع تمام سود حاصل از بازاریابی خود را به جیب رقیب میریزد. رقابت عبارت است از روش قدرتطلبیِ ابزاری و انسانی، برای برتری بر حریفان با تدبیر، تدّبر و تحول دائمی. شركتها به منظور افزایش فروش در بازارهای مختلف، نیازمند یک برنامهریزی دقیق هستند که برمبنای روشهای جدید تبلیغاتی و استراتژیهای رقیبان انجام میشود چراكه بدون در نظر گرفتن وضعیت شركتهای رقیب و مشخص كردن نقاط قوت و ضعف، نمیتوان به برتری و جایگاه متمایز نسبت به رقبا دست یافت.
کسانی که در تلاش برای پیشی گرفتن از رقیبانشان هستند، همواره باید خود را به سمت تکنولوژیهای بهروز و روشهای جدید سوق دهند، تا بتوانند در این رقابت پیروز شوند. در شرایط كنونی بازارهای داخلی و جهانی كه در آن روزبهروز شركتهای جدیدی با قدرتهای متفاوتی پا به عرصه ظهور میگذارند، رقابت روزبهروز سختتر و فشردهتر میشود و شركتها همواره ناگزیر به تجزیه و تحلیل وضعیت رقبا و شناسایی مزایای رقابتی خود در مقایسه با آنها هستند تا با اعلام این مزایا، جایگاه متمایز و برتری نزد مشتریان پیدا كرده و ادامه حیات دهند.
ازاینرو برای تهیه استراتژیهای رقابتی مؤثر و كارساز، یك شركت باید تلاش كند و تا جایی كه امكان دارد درباره رقبای خود به جمعآوری اطلاعات بپردازد. این اطلاعات را بهطور مثال میتوان از طریق پایگاههای اطلاعاتی و وبسایتها، آگهیها تبلیغات، آمار و اطلاعات موجود در برخی سازمانها و نهادهای دولتی و همچنین بررسی و مطالعه استراتژی رقابتی و بازاریابی رقبا به دست آورد. پس از جمعآوری اطلاعات مورد نیاز، باید در مورد آنچه محصول شما در مقایسه با دیگران به مشتریان عرضه میكند تحقیق و بررسی كنید و نقاط ضعف و قوت خود را در مقایسه با آنها شناسایی كنید. پس از تعیین وجوه تمایز خود از سایر رقبا، باید جایگاه خود را در بازار مشخص كنید.
جایگاه یك كالا، براساس صفات برجسته آن از دیدگاه مصرفكنندگان تعریف میشود. به عبارت دیگر جایگاه یك كالا مكانی است كه آن كالا در مقایسه با كالاهای رقیب، در اذهان مصرفكنندگان اشغال میكند. تجزیه و تحلیل رقبا در درجه اول مستلزم شناسایی رقبای اصلی است. اما رقبای یک شرکت همیشه به وضوح ظاهر نمیشوند. نزدیکترین رقبا آنهایی هستند که همانند خود شرکت هستند، با بازار هدف مشترک و بازاریابی مشابه.
رقیبان دوردستی هم وجود دارند که با ظهور تکنولوژیهای جدید به میدان میآیند. درواقع دنبال کردن بازار رقبا از هر جنبه که شامل بستهبندی، تبلیغات، ارتقای فروش، شبکههای اجتماعی و فعالیت سایت اینترنتی آنها باشد، بهطور حیاتی مهم است. کسبوکارها اگر از یک برنامه منظم پیروی کنند آنگاه راههای زیادی برای دنبال کردن رقبا بهطور مؤثر و آسان وجود دارد که با هوشمندی و آگاهی و اطلاعات میتوان به این راهها دست یافت.