کسبوکارهای موبایلی به شکلهای مختلفی در جهان تجربه شدهاند. این کسبوکارها میتوانند برای مشتریانشان سرویسهایی فراهم کنند که مکانمند نیستند و در محیط شخصی تلفن همراه انجام میشوند. استفاده از پیام کوتاه برای کسبوکار موبایلی از اوایل سال 2000 در اروپا رشد کرد و در بعضی از بخشهای آسیا هم از این خدمات استقبال شد و شرکتها شروع به جمعآوری شماره تلفنها و ارسال محتوای ناخواسته برای آنها کردند. مختصر و مفید بودن، خاصیتی است که این پیامها را میان شرکتها و کسبوکارها پرطرفدار کرده است. از سوی دیگر ارسال پیامکها هزینه زیادی را به شرکتها تحمیل نمیکند و به آنها کمک میکند با کمترین ریخت و پاش و به سادگی به مشتریانشان نزدیک شوند.
قواعدی تازه برای پیامکها
در سالهای اخیر پیامک به یکی از راههای تبلیغاتی در بعضی از نقاط جهان تبدیل شده است. قواعد تازهای هم برای صنعت رسانههای موبایلی وضع شده است که شامل تبلیغات هم میشود. در کشورهای مختلف نهادهای مربوط ساز و کارهایی برای تبلیغات با موبایل در نظر گرفتهاند. ساز و کارهایی که در بعضی کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی ثمربخش بوده اما همچنان در بسیاری از کشورهای دنیا به خصوص در آسیا یک چالش به حساب میآید و شکل مدونی به خود نگرفته است. در هند دولت تلاش کرده با ایجاد امکان لغو پیامهای تبلیغاتی - با ارسال پیامک به یک شماره مشخص- این مشکل را حل کند. همانطور که در ایران راهحل مشابهی به کار گرفته شده است.
رسیدن به مشتریان بالقوه
با وجود دشواریهایی که این سرویسهای پیام کوتاه ایجاد میکنند، همچنان بهعنوان راهی مؤثر در رسیدن شرکتها به مشتریان بالقوه دیده میشوند. در بسیاری از بخشهای اروپا به دلیل آزارهایی که این پیامهای ناخواسته برای مخاطبان دارند، رسانهها واکنشهای منفی نسبت به آن نشان دادهاند و اپراتورهای موبایل شروع به تدوین قواعدی برای این کار کردهاند. با همه اینها پیامکها بهشدت مورد استفاده قرار میگیرند و فقط در اروپا بیش از صدها میلیون پیامک در حوزه کسبوکارها هر ماه ارسال میشود. برندها هم از این امکان برای ارتباط با مشتریانشان استفاده کردهاند و امکان ارسال پیامک درباره رویدادها، حراجیها و مغازههایشان را فراهم کردهاند. اگرچه شاید این کار برای تمام مشتریهایشان خوشایند نباشد.
کدهایی برای ارتباط
کدهای کوتاهی که بهعنوان شمارههای ارسال پیامک مورد استفاده قرار میگیرند به شرکتهای مختلف فروخته میشوند. بعضی از شرکتهای کوچکتر به دلیل گرانی این کدها، یکی از آنها را میخرند و با هم به اشتراک میگذارند تا به شماره تلفنهای زیادی دسترسی پیدا کنند و پیامهایشان را برای آنها ارسال کنند. در بعضی از کدها امکان توقف سرویس وجود دارد و مخاطبان میتوانند با ارسال کدهایی مثل STOP از دریافت پیامکها انصراف دهند. در تمام شرکتهای کسبوکار موبایلی آمریکا این سیستم وجود دارد. دستورالعمل این کار در هر یک از دولتها جداگانه تدوین میشود. در کانادا نیز اقدام علیه مزاحمتهای اینترنتی و بیسیم از سال 2012 آغاز شد که شامل پیامکهای تبلیغاتی هم شد.
حریمی که خصوصی نیست
تبلیغات موبایلی هر روز بیشتر و بیشتر رایج میشود. با این حال اغلب این تبلیغات بدون اجازه ارسال میشوند و باعث به خطر افتادن حریم خصوصی شدهاند. نقض حریم خصوصی با پیامک میتواند عواقب دیگری را هم به دنبال داشته باشد و به دریافت محتوای ناخواسته محدود نمیشود. مثلاً اگر کاربران مطمئن نباشند که حریم خصوصیشان در امان است، این نگرانی بهطور گستردهتری جنبههای دیگری از زندگی آنها را هم فرامیگیرد. ممکن است این شائبه پیش بیاید که آیا شرکتها تنها به شماره تلفن کاربر دسترسی دارند یا اطلاعات گستردهتری در اختیارشان است؟
آنها تا کجا نزدیک شدهاند؟
با آمدن شبکههای دیتای موبایل این مسئله باز هم پیچیدهتر شد. موبایلها وسیلهای کاملاً شخصی شمرده میشوند و همیشه همراه کاربر هستند اما چالشهایی در این رابطه مطرح است که شامل چهار دسته اصلی میشود: مزاحمتها، اطلاعات شخصی، اطلاعات مکانی و امنیت. شاید مزاحمت بخشی از مسئله باشد اما همه مسئله نیست. آیا شرکتها به اطلاعات دیگری مثل مکان و اطلاعات شخصی کاربر هم دسترسی دارند؟ ارسال پیامکهای منطقهای برای کاربرانی که در یک بخش خاص ساکن هستند این سوال را پررنگتر و بحثبرانگیزتر کرده است.
اکنون کشورهایی که وجود پیامکهای تبلیغاتی را پذیرفتهاند، در تلاشند راههایی پیدا کنند تا برای این چالشها پاسخی داشته باشند و نگرانیها را از میان بردارند. نگرانیهایی درباره امنیت وسیلهای که 60درصد از مردم دنیا حتی در خواب هم آن را از خود جدا نمیکنند.