گفت و گوی «فرصت امروز» با محمود پاینده مدیر انفورماتیک بانک پاسارگاد / نرم افزار بانکداری همراه ساعت های هوشمند برترین محصول نوآور ایرانی

ایمان ولی پور - بانک پاسارگاد به عنوان نخستین بانک ایرانی، اقدام به عرضه نسخه ویژه ساعت های هوشمند برای سامانه بانکداری همراه خود کرده  است که این محصول در  «جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی» موفق به کسب جایزه نوآوری محصول برتر ایران شد.

کاربرانی که دارای گوشی هایی با سیستم عامل IOS هستند و از ساعت هوشمند با سیستم عامل WatchOS استفاده می کنند، با نصب نرم افزار موبایل  بانک و به روزرسانی آن می توانند از مزایای این محصول جذاب برخوردار شده و از امکان ورود با اثر انگشت، به جای وارد کردن نام کاربری و رمز عبور بهره مند شوند. درباره کم و کیف این محصول و چگونگی شکل گیری این ایده و حضور در جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی با  «محمود پاینده»، مدیر انفورماتیک بانک پاسارگاد به گفت وگو نشسته ایم.

در ابتدا کمی درباره نرم افزار بانکداری همراه بانک پاسارگاد صحبت کنید. چگونه به این ایده رسیدید که نرم افزار بانکداری را روی ساعت های هوشمند عرضه کنید؟

ما از سال 1394 این پروژه را شروع کردیم که ساعت هوشمند تازه به بازار آمده بود. در واقع  «اپل واچ» تکنولوژی جدیدی در بازار است که توسعه دهندگان به علت محدودیت های سخت افزاری علاقه زیادی به آن نشان نداده اند.

یکی از محدودیت های ساعت های هوشمند موجود این است که برنامه ها به شکل مستقل روی این ساعت ها قابل اجرا نیستند و کاربران برای ارسال اطلاعات باید با گوشی تلفن ارتباط برقرار کنند، یعنی کسی که می خواهد برای ساعت اپلیکیشن بنویسد به موبایل وابسته است و درنتیجه مدل های گوشی و سیستم عامل ها متفاوت هستند و این محدودیت ایجاد می کند.

البته در نسل دوم این ساعت ها که به زودی عرضه می شود این استقلال ایجاد شده یعنی ساعت به صورت جداگانه می تواند آن اپلیکیشن را اجرا کند و دیگر نیاز نیست شما محدود به سخت افزار گوشی باشید. برنامه ها به صورت مستقل و بدون نیاز به گوشی آیفون قابل اجرا بوده و این امر باعث می شود محدودیت سازندگان اپلیکیشن ها برای گوشی از بین برود و توسعه دهندگان در حین توسعه تنها به ویژگی های اپل واچ فکرکنند.

این محصول چقدر عمومیت پیدا کرده است؟ در حال حاضر چند نفر از این محصول استفاده می کنند؟

محصول نوآور ما تنها روی گوشی اپل نصب می شود، اگرچه ما روی سیستم اندروید نیز در حال کار هستیم. نحوه کار این ساعت هوشمند به این صورت است که وقتی پیامکی می آید می توان به جای گوشی پیامک را روی این ساعت هوشمند هم خواند که به قول معروف read only است.

در حال حاضر، نزدیک به 5 هزار نفر از مشتریان بانک پاسارگاد که دارای گوشی اپل هستند از این ساعت هوشمند استفاده می کنند. نرم افزار دارای قابلیت دریافت موجودی و صورت حساب بوده و امکان اخذ موجودی حساب به صورت آنلاین، مشاهده واریز و برداشت ها از حساب بدون نیاز به سیستم وجود دارد و مانند سایر سامانه ها و نرم افزارها نیاز به واردکردن نام کاربری و رمز عبور برای ورود به نرم افزار نیست و می توان از فناوری اثر انگشت در این نرم افزار استفاده کرد.

در کافه بازار که نزدیک به 25 میلیون کاربر عضو دارد، ما در بخش برترین اپلیکیشن به انتخاب مشتری، صاحب امتیاز بالایی هستیم وقتی به نظرات کاربران درباره اپلیکیشن موبایل بانک پاسارگاد رجوع می کنیم، خوشبختانه بازخوردهای خوب و مثبتی را مشاهده می کنیم، مثلاً کاربری در این باره نوشته است:  «مثل اسمت بزرگ هستی» یا  «این محصول بانک پاسارگاد قابل قیاس با محصولات بقیه شرکت ها و اپلیکیشن های بانک های دیگر نیست و این پیشرو بودن بانک پاسارگاد در حوزه فناوری را می رساند» یا  «حسگر انگشت ایده خیلی خوبی بود» و. . .

البته این ساعتها قرار است NFC نیز باشند. بنا به آنچه که اخیراً وزیر محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات خبر داده، قرار است به زودی کارت های بانکی کنار برود و پرداخت ها با موبایل انجام شود، یعنی دیگر نیاز نیست شما روی دستگاه کارت خوان  (پوز) کارت بکشید و رمزتان را وارد کنید.موبایل کنار دستگاه پوز می نشیند و شما رمزتان را روی موبایل وارد می کنید و این جدا از اینکه امنیت را بالا می برد، باعث کاهش هزینه بانک و همچنین افزایش سرعت نیز می شود.

به عبارت دیگر، به ازای هر خرید خردی که یک مشتری انجام می دهد در سیستم بانکی سند زده می شود و مجموع این سندهای بانکی برای پرداخت های خرد و کوچک، هزینه زیادی برای بانک ها ایجاد می کند، اما وقتی که این سیستم اجرا و پیاده شود، هم هزینه بانک ها کاهش می یابد و هم سرعت کار بالا می رود.

برای طراحی نسخه اندروید این ساعت های هوشمند چه برنامه ای دارید؟

ما در زمینه اندروید مشکلی داریم به نام عدم وجود استاندارد، درحالی که در رابطه با اپل این مشکل را نداشتیم، چون تولیدکننده سخت افزار با کسی که سیستم عامل را تولید می کند در رابطه با اپل، یک شرکت است، اما در زمینه اندروید، این جامعیت وجود ندارد و تولیدکننده سخت افزار متنوع است، از شرکت سونی و سامسونگ گرفته تا ال جی و اچ تی سی و. . . و همین باعث شده تا این شرکت ها یک پایگاه مشترک و یکسان نداشته باشند، چرا که بخش عمده و اساسی امنیت به سخت افزار برمی گردد.

البته در ورژن 6 به بالای اندروید شرکت ها به یک استاندارد مشترک و یکسان رسیده اند. ما در روز اول که این کار را شروع کردیم، اساساً نمی دانستیم باید از الگوی کدام شرکت شروع کنیم، نمی دانستیم باید ابتدا سراغ استاندارد ال جی برویم یا از استاندارد سامسونگ شروع کنیم و. . . اما الان نزدیک به 70 الی 80 درصد ساعت ها دارد پشتیبانی می شود و بحث امنیت بالا رفته است. ما در زمینه اندرویدهای نسخه 6 به پایین به لحاظ امنیتی نمی توانستیم ورود کنیم. قدم اول را در اثر انگشت برداشتیم و الان جدا از اپل، اندرویدی ها نیز امکان ورود با اثر انگشت را دارند.

به عبارت دیگر، زمانی که بحث توسعه و ارائه محصول مطرح شد، در زمینه ساعت های هوشمند با سیستم عامل اندروید، استاندارد مشخصی وجود نداشت، چرا که این استانداردها هستند که امنیت را به وجود می آورند.

اما با توجه به اینکه سیستم عامل و سخت افزار گوشی و ساعت های آیفون توسط شرکت اپل و به صورت یکپارچه تولید می گردند، لذا استاندارد بسیار سریع تر از سایر رقبا به وجود آمده و به همین علت نیز این نرم افزارتاکنون فقط برای ساعت های هوشمند اپل ارائه شده است، اما با استانداردهای ایجاد شده در نسخه ۶ اندروید و هماهنگی بالای ۵۰ درصدی بین محصولات شرکت های ارائه دهنده ساعت های هوشمند مبتنی بر اندروید به زودی نسخه اندروید موبایل بانک پاسارگاد برای این ساعت های هوشمند نیز ارائه خواهد شد.

کاربرد NFC در گوشی های هوشمند به چه شکل است و برنامه شما در بانک پاسارگاد در این باره چیست؟

در بحث NFC با توجه به اینکه NFC روی سیم کارت محدود شده و گوشی های اپل را ساپورت نمی کردند، تقریباً از سال 93 به بعد که اپل قبول کرد وارد حوزه NFC شود، ما نیز بر آن هستیم که سرویس NFC را روی موبایل بانک نیز اضافه کنیم، به این نحو که شما بتوانید یکسری از پرداخت هایتان را از طریق NFC انجام بدهید.

خوشبختانه در رابطه با سامانه پرداخت الکترونیک سیار  (سپاس) بانک مرکزی استانداردها رو مشخص کرده است و به اپراتورها برای همکاری بیشتر فشار آورده است. علاوه بر اینکه ما شرکت اتیک را نیز در این حوزه داریم که در زمینه پرداخت های خرد، خیلی خوب عمل کرده است.

به عنوان مثال، در شهر مشهد در زمینه بلیت های اتوبوس یا قطار، در زنجان، اصفهان و قزوین شرکت اتیک دارد بحث پرداخت های خرد را به خوبی انجام می دهد. اما از آنجا که همبستگی بین شرکت ها در ایران وجود ندارد و این پراکندگی و عدم اجتماع شرکت ها باعث شده تا مشتریان نیز رغبت نکنند به این سمت بیایند، چرا که مشتری ای که مثلاً کارت متروی مشهد را دارد نمی تواند از آن کارت در متروی اصفهان استفاده کند، یا کارت متروی تهران تنها در ایستگاه های متروی تهران کاربرد دارد و مشتری نمی تواند با آن خرید دیگری انجام دهد یا بلیت سینما بخرد.

در حال حاضر بیش از ۷۰ شهر بزرگ کشور، به زیرساخت های پرداخت خرد الکترونیکی در بخش حمل و نقل مجهز شده اند، ولی تا زمانی که کنسرسیومی متشکل از فعالان صنعت حمل ونقل و صنعت بانکداری در ایران تشکیل نشود و به استاندارد مشخصی در این حوزه نرسیم و هماهنگی بین شرکت های ارائه دهنده خدمات در این حوزه به وجود نیاید، نمی توان خدمات و محصول فراگیری در این حوزه ارائه داد.

اینجاست که نقش بانک مرکزی اهمیت می یابد، چرا که بانک مرکزی می تواند با پیگیری و دنبال کردن بحث سپاس، اجتماعی را همچون شبکه شتاب ایجاد کند. پر واضح است که در بحث شتاب نیز بانک ها در ابتدا از هم جدا بودند و جزیره ای عمل می کردند تا اینکه بانک مرکزی سوییچی فراهم کرد و توانست شبکه ای در این زمینه ایجاد کند.

به عبارت بهتر، ما می توانیم به جای اینکه جند تا کارت بانکی داشته باشیم، با گوشی و موبایل مان تمام پرداخت ها را انجام بدهیم و شبکه شتاب را درگیر خرید نکنیم، تا بانک ها به ازای یک خرید خرد و کوچک توسط مشتری، مجبور به ایجاد سند بانکی و متحمل هزینه زیاد نشوند.

درباره سیستم CoreBanking بانک پاسارگاد بفرمایید. چگونه در بانک پاسارگاد به این توان و استقلال رسیدید که بتوانید یک سیستم CoreBanking داخلی طراحی کنید؟

بانک پاسارگاد با استفاده از نیروهای زبده و متخصص توانسته است از ابتدای فعالیت خود سیستم CoreBanking قدرتمند و کارآمدی را در اختیار بگیرد و در واقع، تنها بانکی در کشور است که این نرم افزار را به طور مستقل طراحی کرده و به واسطه کنترل بر تمام نرم افزار امکان افزایش ابزارهای تازه از جمله بانکداری مجازی را به طور اختصاصی دارا است.

در ایران به دلایل گوناگون بانک ها هنوز نتوانسته اند سیستم CoreBanking مستقل خود را راه اندازی کنند، درحالی که بانک پاسارگاد به عنوان نخستین بانک ایرانی مجهز به این سیستم است و می تواند به راحتی با تکیه بر امکانات متعدد آن به مشتریان خود سرویس دهد، به گونه ای که مشتری بانک پاسارگاد تنها یک بار جهت دادن اطلاعات شخصی به شعبه خود مراجعه می کند و پس از آن می تواند از طریق فضای مجازی تمامی عملیات بانکی خود را اعم از افتتاح حساب کوتاه مدت و بلند مدت، صدور دسته چک، صدور چک بانکی و بین بانکی و صدور کارت هدیه و... را از طریق شبکه مجازی به انجام رساند.