نرخ ارز عامل قاچاق

قاچاق یکی از مهم ترین آفات اقتصاد کشور است. این مقوله تاکنون صدمات جدی به تولیدات ملی و اشتغال ملی زده است و در صورتی که با آن برخورد نشود این روند ادامه خواهد یافت و صدمات آن جبران ناپذیر خواهد بود. اما خوشحالیم که پس از سال ها، اراده جدی برای مبارزه با قاچاق شکل گرفته است و امیدواریم که این اقدامات سلبی با یک سری اقدامات ایجابی همراه شود.

در کل قاچاق عامل مشکلات اقتصادی کشور است. البته در کنار مشکل داخلی نمی توان از این امر غافل شد که ما با 15کشور خارجی مرز مشترک داریم که این جزو موارد خاص است که کشوری به این میزان کشور هم مرز داشته باشد و همین مسئله نقش مهمی در افزایش قاچاق و سختی کنترل مرزها دارد.

جای تعجب است که دولت این قدرت را دارد که می تواند جلوی ورود افراد خرابکار و تروریست را بگیرد اما نمی تواند مانع ورود کانتینرهای بزرگ قاچاق شود. البته باید توجه کرد که ورود بسیاری از این کالاهای قاچاق به شکل غیر قانونی اتفاق نمی افتد و برخی از مسیرهای قانونی و با فریب مسئولان مرتبط، با دستکاری اسناد و با بازکردن پلمب کالا در مسیر ترانزیت و انواع روش های دیگر اتفاق می افتد.

مسئله دیگر علت های بروز و ایجاد قاچاق است که لازم است آن علت ها از بین برود. به نظر من مهم ترین عامل قاچاق در کشور پایین نگه داشتن کاذب نرخ ارز است. زمانی که ما نرخ ارز را به صورت کاذب پایین نگه می داریم فرصتی را به کشورهای خارجی می دهیم و سوبسیدی را به آنها می دهیم که بیایند و در بازارهای ما حضور پیدا کنند.

با این اتفاق فرصت از صادرکننده گرفته می شود که تولید داخلی را نمایندگی و آن را از کشور خارج کند. ما به جای آنکه جلوی این مقابله را بگیریم تعرفه های گمرکی را افزایش داده ایم. زیاد کردن تعرفه ها هم خودش عامل قاچاق است. زمانی که ما از یک حد معمول تعرفه را بیشتر می کنیم طبیعی است که قاچاق توجیه پیدا می کند. اگر تعرفه ها نرخ معقولی داشته باشند اما نرخ ارز واقعی باشد، طبیعتا قاچاق تا حد زیادی و خودبه خود زمینه اش را از دست می دهد.

از همه اینها گذشته ما باید بدانیم که چه بخواهیم و چه نخواهیم تا چند سال آینده به سازمان توسعه تجارت جهانی خواهیم پیوست و آن زمان نمی توانیم تعرفه ها را به دلخواه مان بالا نگه داریم و اگر نرخ ارز واقعی نشده باشد تولیدات داخلی به شدت لطمه خواهند دید.

وقتی نرخ ارز واقعی شود، قاچاق از بین می رود. بازارهای ایران برای اجناس خارجی توجیه نخواهند داشت و آن زمان تولیدات داخلی رونق پیدا می کنند و اقتصاد ما درون زا می شود و مقوله خودکفایی در بسیاری زمینه ها خودش را نشان می دهد.

مسئله دیگری که می تواند مسئله قاچاق را تهدید کند و مانع ادامه آن شود برخورد جدی با عوامل اصلی قاچاق است. افرادی که طی قاچاق دستگیر می شوند افراد رده پنجم سلسله قاچاق هستند و افراد رده اصلی در مرکز نشسته اند و با پرداخت پول افراد را برای قاچاق مجاب می کنند. ما باید به سرچشمه ها برسیم.

در برخی موارد با اینکه من اساساً با مقوله اعدام مخالفم اما در این مورد معتقدم عوامل اصلی قاچاق تا مرز اعدام باید پیش بروند، زیرا این افراد اخلال گران سیستم اقتصادی کشور هستند که زندگی افراد بسیاری را با قاچاق به بازی گرفته اند.

متأسفانه صدمه ای که قاچاق به اقتصاد کشور زده است سبب شده تا هر روز به خیل بیکاران که همه در رده نخبگان دانشگاهی کشور هستند اضافه شود این عامل باعث افزایش مهاجرت و از دست رفتن سرمایه های کشور است که قابل جبران نیستند. به هر حال عوامل قاچاق با کمک قدرت و ثروت خود در همه جا نفوذ کرده اند و با ورود هر کالا یک شغل را به خطر می اندازند.

متأسفانه ترک ها و چینی ها با روش هایی که در پیش گرفتند و با دامپینگ تولیدات کشورهای مختلف را به خطر انداخته اند. دیر یا زود تولیدات ما توجیه خود را از دست می دهند و کنار می روند و آن زمان ما بازیچه همین کشورها می شویم و مجبوریم کالاهایشان را با رقم بالا خریداری کنیم.

بنابراین مبارزه با قاچاق یک امر مهم، لازم و جدی است و اگر بخواهیم همچنان درباره آن مانند گذشته کوتاهی کنیم با تغییر برخی پارامترها با این مورد کنار بیایم و تسلیم عوامل زور ناشی از قدرت و ثروت شویم، دیر یا زود اقتصاد کشور همه بنیه خود را از دست می دهد و به قهقرا خواهد رفت. حضور این افراد و نفوذشان در بخش های اجرایی و قانون گذاری یکی از مهم ترین نقص های نظام است که نتوانسته با این اخلالگران که تیشه به ریشه کشور و نظام می زنند مبارزه کند و موجودیت نظام و کشور با این اتفاق به خطر افتاده است.

بنابراین اصل موضوع بسیار اصل پسندیده ای است که باید با عوامل اصلی ایجاد قاچاق که مهم ترین آنها پایین بودن نرخ ارز است مقابله کرد تا مانع ادامه این روند شد.

از همه اینها گذشته دولت نباید برای تعرفه های گمرکی جیبی بدوزد. هدف از این تعرفه ها تقویت تولیدات داخلی است، بنابراین درآمدی که از این دروازه ها به دست می آید باید در جهت تولید هزینه شود و به رونق تولیدات داخلی کمک کند. آن زمان هم تولیدات داخلی رونق پیدا می کند و هم قاچاق از ریشه از بین می رود.

رئیس هیأت اجرایی اتاق مشترک ایران و افغانستان