وام ساخت دست وام خرید را می گیرد / ناز کردن بازار مسکن برای خروج از رکود

بانک مسکن با همراهی وزارت راه وشهرسازی و شورای پول و اعتبار در روزهای پایانی فروردین ماه امسال طرحی را کلید زد که هرچند هنوز به طور کامل در اختیار انبوه سازان قرار نگرفته اما می تواند در آینده نزدیک لااقل بخشی از بازار مسکن را با تحولی جدی روبه رو کند. 

بر خلاف بسیاری از طرح های مالی و بانکی که در طول سال های گذشته به طور خاص به طرف عرضه مسکن اختصاص یافته، طرح اخیر بانک مسکن به افزایش رقم نهایی وام ساخت اختصاص خواهد یافت، طرحی که به طور خاص انبوه سازان را مخاطب قرار داده اما از سوی شرکت های کوچک سازنده مسکن نیز قابل پیگیری است.

نهایی شدن ارائه این وام به انبوه سازان می تواند دومین گام از بهبود نسبی رابطه آنها با بانک مسکن باشد. تشکل های انبوه ساز که در طول ماه های گذشته برای اجرایی کردن طرح مسکن قسطی مشکلات زیادی داشتند، سرانجام بر سر نرخ کارمزد 2.3 به توافق رسیدند تا طرح مسکن قسطی پس از مدت ها کش و قوس ها سرانجام کلید بخورد حالا در انتظار گام جدید دولت هستند. اگر در طرح مسکن قسطی آورده ابتدایی از سوی انبوه سازان است در وام های جدید آنچه ارائه می شود از سوی دولت است و البته انبوه سازان می توانند آن را به خریدار واگذار کنند.

با وجود فراهم آمدن مقدمات لازم اما به نظر می رسد هنوز اجرای این وام به مرحله عمل نرسیده و انبوه سازان در انتظار طی شدن مقدمات لازم از سوی مسئولان بانک مسکن هستند. در این بین طراحی خاص این وام و چگونگی وارد کردن اهرم های نظارتی بر ساخت صنعتی امری است که اجرای این طرح را پیچیده تر کرده است. بانک مسکن رسماً اعلام کرده اگر صرفاً این فناوری صرف صنعتی سازی شود این تسهیلات ۱۳۰میلیون تومان خواهد بود اما اگر توام با انتقال فناوری و بهره وری انرژی و صرفه جویی باشد، به ۱۵۰میلیون تومان افزایش می یابد و این طرح در شهرهای تهران، تبریز، کرج، مشهد، اهواز، شیراز و اصفهان اجرایی خواهد شد.

نحوه نظارت بر صنعتی سازی، چگونگی وارد کردن تجهیزات جدید، تعریف دقیق از صنعتی یا سنتی سازی و سوالاتی از این دست بخشی از ابهام هایی است که وام ساخت مسکن دربرگرفته، ابهام هایی که شاید در زمان باقی مانده تا اجرای طرح بخشی از آنها حل شود.

افزایش حاشیه سود، اولویت اول خانه سازان

عضو هیأت مدیره کانون انبوه سازان با بیان اینکه هنوز طرح افزایش مبلغ وام ساخت به شکل نهایی اجرایی نشده است، اظهار کرد: قطعاً در صورت رسیدن منابع جدید خانه سازان از طرح ها استقبال خواهند کرد اما اینکه در چه شرایطی این سیاست ها اجرایی شود اصلی ترین سوال خواهد بود.

ایرج رهبر در گفت وگو با «فرصت امروز» اظهار کرد: در طول ماه های گذشته طرح های مختلفی برای بهبود نسبی اوضاع بازار مسکن در دستورکار قرار گرفته که نهایی شدن و امکان استفاده از آنها در گرو اجرای همه جانبه آن خواهد بود. به گفته وی، در صورتی که افزایش قدرت خرید مردم به عنوان اصلی ترین گره و چالش در این حوزه مطرح شود، تسهیلات ارائه شده نیز باید در همین راستا باشد. خوشبختانه وام جدیدی که به انبوه سازان ارائه می شود، قابل انتقال به متقاضی خواهد بود و اگر در آینده نزدیک آماده شود می توان انتظار داشت در کنار دیگر حوزه ها، از این وام جدید نیز استفاده شود.

سلمان خادم المله، کارشناس و مشاور صنعت ساختمان نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» به نیازهای اصلی انبوه سازان در شرایط فعلی بازار مسکن پرداخت و گفت: در شرایطی که بازار مسکن سود دقیقی را ارائه نمی کند و مشخص نیست نتیجه سرمایه گذاری در این بازار چه است، می توان گفت اصلی ترین مشکل انبوه سازان نه تأمین منابع مالی مورد نیاز که بهبود نسبی شرایط بازار است.

به گفته وی، بر خلاف گذشته در حال حاضر مشخص نیست نتیجه سرمایه گذاری های جدید در بازار مسکن چه خواهد شد و از این رو شاید حمایت از عرضه کنندگان مسکن می تواند در قالب ثبات شرایط بازار اجرایی شود.

خادم المله درباره شرط صنعتی سازی برای دریافت سقف مبلغ وام نیز گفت: قطعاً از موضوعی مانند صنعتی سازی می توان به عنوان یک اولویت و ایده آل جدی یاد کرد که در بلندمدت در اوضاع ساختمان های ایران تأثیری جدی خواهد داشت، اما پیگیری چنین امر گسترده ای قطعاً جز در سایه نگاهی همه جانبه معنا پیدا نمی کند. صنعتی سازی از آغاز تا پایان فرآیند ساخت یک خانه را در بر می گیرد و اگر بنا باشد چنین امری به شکل اجرایی دربیاید در کنار وام باید به دیگر عرصه ها نیز فکر کرد و یک تغییر نگاه جدی به وجود آورد.

بحث از افزایش مبلغ وام ساختمان در راستای یکی از اهداف اصلی سیاست کلان وزیر راه و شهرسازی عمل خواهد کرد. آخوندی در نخستین روزهای آغاز به کار دولت یازدهم رسماً اعلام کرد سیاست های او به حمایت همزمان از عرضه و تقاضای مسکن اختصاص خواهد یافت و در شرایطی که وام خرید خانه در چند مرحله افزایش یافته، حمایت مالی از انبوه سازان یکی از گزینه های موجود برای تحریک دوباره عرضه مسکن است. کاهش ساخت و سازها به عنوان یکی از زنگ خطرهای ماه های گذشته بازار مسکن بسیاری از کارشناسان را نگران کرده و شاید اجرایی شدن وام جدید که در نهایت به متقاضی منتقل خواهد شد، بخشی از گره عرضه مسکن را باز کند.

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com