حمل و نقل ترکیبی با محوریت ترانزیت کلید خورد / قطار پرسرعت در ایستگاه فرودگاه امام

زیرساخت ها یکی از عوامل رشد اقتصادی هر کشوری هستند و از مهم ترین این زیرساخت ها شبکه راهی محسوب می شوند، اما زمانی این شبکه راهی می تواند ارزش افزوده اقتصادی و کارایی بهینه داشته باشد که به انواع شقوق حمل و نقل متصل باشد، حال اینکه سیاست دولت هم راه اندازی شبکه حمل و نقلی در سراسر کشور و اتصال آن به شبکه راهی جهانی است.

برای تحقق این سیاست از سه سال گذشته تاکنون اقدامات قابل توجهی انجام شده است که راه اندازی کریدور خلیج فارس- دریای سیاه، شروع ساخت کریدور شماره 10 از بندر امام در جنوب تا مرز بازرگان در شمال شرق کشور، احیای محور شرق با تقویت بنادر جنوب شرقی و تکمیل راه آهن اینچه برون در شمال شرق کشور، ایجاد بنادر خشک در فرودگاه امام و افزایش ظرفیت های ترمینال های این فرودگاه و ساخت کنارگذر جنوبی تهران و قطار سریع السیر تهران- قم – اصفهان از جمله اقدامات دولت یازدهم در طول سه سال گذشته برای ایجاد شبکه حمل و نقل ترکیبی در کشور است.

در تازه ترین اقدامات دولت قرار است که در مسیر قطار پرسرعت تهران- قم- اصفهان ایستگاهی برای فرودگاه امام هم در نظر گرفته شود. از سوی دیگر این قطار قرار است به شیراز هم برسد. در این صورت نه تنها مردم در مرکز شهر به فرودگاه امام دسترسی دارند، بلکه می توان با اتصال فرودگاه امام به خط آهن، به اینکه این فرودگاه هاب منطقه در جابه جایی بار باشد، جدی تر فکر کرد.

اتصال قطار پرسرعت به فرودگاه امام

پنجشنبه هفته گذشته، وزیر راه و شهرسازی در بازدید از عملیات اجرایی خط آهن سریع السیر تهران- قم- اصفهان با قرارگاه خاتم الانبیا برای طراحی کریدور این مسیر به نتیجه نهایی رسید و قرار شد ضمن اینکه تمام ایستگاه های این خط در داخل شهرها احداث شود، در فرودگاه حضرت امام هم ایستگاهی برای دسترسی به نخستین خط آهن پرسرعت کشور ساخته شود.

بنابراین هم مردم از مراکز شهرهای قم و تهران با قطار پرسرعت به فرودگاه بین المللی امام دسترسی دارند و هم اینکه امکان جابه جایی بار بین فرودگاه امام و بنادر کشور فراهم می شود. هر چند این خط تا اصفهان کشیده می شود، اما وزیر راه و شهرسازی در بازدید از این پروژه گفت: خط پر سرعت تهران- اصفهان را تا شیراز ادامه خواهیم داد.

با توجه به اینکه بین شیراز تا بندر عباس ارتباط ریلی وجود دارد، بنابراین امکان حمل کالا و مسافر از فرودگاه امام تا بندر عباس و اتصال به بنادر جنوبی به وجود می آید. اما از سوی دیگر در مراحل بعدی این کلان پروژه، با اتصال فرودگاه امام به راه آهن و ساخت راه آهن قزوین – رشت – آستارا امکان جابه جایی بار و مسافر از ابتدای این مسیر و انتقال آن تا آذربایجان محقق می شود. در این صورت یک شبکه سراسری با محوریت پایتخت در کشور ایجاد خواهد شد.

ترانزیت در اولویت

از مهم ترین اهدافی که از ایجاد حمل و نقل ترکیبی دنبال می شود، افزایش ترانزیت از مرزهای کشور است. در طول دو سال گذشته که در مرز بازرگان بین ایران و ترکیه تنش هایی به وجود آمد، میزان ترانزیت آن مسیر به طور قابل توجهی کاهش یافت، بنابراین دولت راه اندازی یک کریدور جایگزین چندوجهی را در دستور کار خود قرار داد.

محمد جواد عطرچیان، مدیر کل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین المللی سازمان راهداری در گفت وگو با «فرصت امروز» در توضیح این کریدور چندوجهی گفت: کریدور ترانزیتی خلیج فارس – دریای سیاه یک کریدور حمل ونقل چند وجهی است که از بنادر جنوبی کشور آغاز و پس از عبور از مرزهای شمالی وارد کشورهای ارمنستان و آذربایجان می شود.

از این کشورها به بنادر پوتی و باتومی در گرجستان راه پیدا می کند و بعد از آن به بندر بورگاس و وارنا در بلغارستان می رسد. مقصد بعدی کالاها از طریق دریای سیاه خواهد بود که از آنجا به یونان و سایر کشورهای اروپایی راه پیدا می کند.

وی با بیان اینکه برای شرکت های بخش خصوصی تسهیلاتی در نظر گرفته ایم که تردد از این مسیر افزایش پیدا کند، اظهار داشت: نخستین قدم این بود که رانندگان ایرانی دیگر نیازی به اخذ ویزای گرجستان ندارند و رایزنی ها برای لغو روادید ارمنستان هم شروع شده است.

عطرچیان ادامه داد: مذاکراتی انجام شده تا هزینه های تشکل های صنفی برای تردد از این مسیر کاهش پیدا کند و تعرفه ها یکسان باشد.

وی با تأکید بر اینکه در بحث ایجاد حمل و نقل ترکیبی ترانزیت در اولویت قرار دارد، گفت: باید این امکان وجود داشته باشد که بنادر بزرگ و اقتصادی کشورمان به ریل و شبکه آزادراهی متصل شوند و در این صورت است که تقاضا برای ترانزیت افزایش می یابد، البته به شرط آنکه شبکه راهی کشورمان از جمله آزادراه ها و خطوط آهن و بزرگراه های کشورمان به شبکه راهی کشورهای همسایه متصل باشد.

افزایش تجارت با همسایه های غربی با ساخت کریدور 10

از دیگر پروژه های دولت برای راه اندازی حمل و نقل ترکیبی ساخت کریدور شماره 10 است که این کریدور از بندر امام شروع و تا مرز بازرگان ادامه دارد و هدف اصلی آن تقویت تجارت با همسایه های غربی کشورمان است.

خیرالله خادمی، معاون ساخت راه ها و بزرگراه های کشور در گفت وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه این کریدور بزرگراهی امکان اتصال به بنادر جنوبی و تمام مرزهای غربی کشورمان را دارد، گفت: این کریدور می تواند کوتاه ترین مسیر ارتباطی بین دریاهای جنوب به سمت کشورهای اروپایی باشد. هدف از ساخت این کریدور ضمن ایجاد مسیر بزرگراهی در غرب کشور، توسعه این منطقه و همچنین افزایش ترانزیت از بندر امام به بازرگان در مرز ترکیه است.

وی ادامه داد: مرز رسمی از جنوبی ترین نقطه تا بالاترین نقطه در امتداد این مسیر با کشور عراق داریم که این مرزها بسیار فعال هستند و غالب ترانزیت تجاری ایران با کشور عراق انجام می شود. همچنین اگر کریدور شماره 10 به عنوان یک کریدور بزرگراهی در غرب کشور تعریف شود، به طور قطع نزدیک ترین مسیری است که بتوانیم دریای سیاه را به خلیج فارس وصل کنیم.