نگاهی به عملکرد شرکت‌ ها در نمایشگاه ایران‌ پلاست / این غرفه‌ سازی‌ های پرهزینه ...

با وجود اینکه ما یکی از صاحبان نفت و مشتقات نفتی در دنیا هستیم، اما انواع پت‌های بسته‌بندی مواد‌غذایی در کشور ما همچنان ضعیف است. امروزه تنوع این صنعت در کشورهای دیگر هر ساله در حال پیشرفت است اما مردم کشور ما همچنان در شکل‌های ثابت و تکراری مواد‌غذایی و خوراکی خود را مصرف می‌کنند. اگر چه در این سال‌ها اغلب تولید‌کنندگان ادعای تمایز و تفاوت دارند اما با کمی ریزبینی متوجه می‌شویم که اغلب روی محصول تمرکز کرده‌اند و گویا در نظرشان ظرف محصول چندان اهمیتی ندارد.

بحث پلیمر هم در بخش‌های مختلف کشور آنچنان که باید و شاید قوی نیست. جالب‌تر اینکه سال‌های اخیر مسئولان محیط زیستی مدام از تقلیل استفاده از مواد پلاستیکی و پلیمری می‌گویند که البته این‌گونه تناقضات بین بخش‌های مختلف در کشور ما، مسئله تازه‌ای نیست! از توضیح و تفسیر که بگذریم سری زده‌ایم به نمایشگاه بین‌المللی دوسالانه «ایران‌پلاست» که در روزهای ابتدای ماه مهر آغاز شد و به مدت 4 روز، به طول انجامید. این نمایشگاه با حضور ۷۶۰ شرکت داخلی و خارجی از ۱۳ کشور جهان برگزار شد، نمایشگاهی که با وجود برگزاری نهمین دوره خود، شرکت‌کنندگان در آن از عدم وجود مؤلفه‌ها و شاخصه‌های لازم برای یک نمایشگاه بین‌المللی سخن می‌رانند. 

روز اول ویژه متخصصان 

روز جمعه برای اغلب نمایشگاه‌ها پرکارترین و شلوغ‌ترین روز به حساب می‌آید و برای نمایشگاه ایران پلاست هم این‌گونه می‌نمود، همه سالن‌ها شلوغ بود و افراد متخصص و غیرمتخصص با دقت غرفه‌ها را وارسی می‌کردند. نخستین موردی که می‌شود در این نمایشگاه به فال نیک گرفت این بود که روز اول برگزاری نمایشگاه، به بازدید متخصصان و دانشجویان اختصاص یافته بود و از روزهای بعد ورود برای عموم آزاد شد که این‌گونه مدیریت‌ها که در کمتر نمایشگاهی دیده می‌شود می‌تواند جامعه هدف برای اینچنین نمایشگاه تخصصی را مشخص کند تا متخصصان و مشتریان این حوزه از آن بهره بهتری بگیرند. 

استفاده از همه روش‌های تبلیغاتی رایج

در ابتدا نگاهی می‌اندازیم به نحوه تبلیغات و شعارها و فرم‌های بازاریابی شرکت‌های مختلف در نمایشگاه ایران‌پلاست. برخی در این میان از همان روش همیشگی ارائه نمونه مجانی استفاده می‌کردند، به این صورت که شرکت‌های تولیدکننده وسایل پلاستیکی برای خانه، انواع آبکش و جارودستی و سبد و ظرف غذا را به مشتریان تقدیم می‌کردند، برخی شرکت‌ها هم که از وعده قرعه‌کشی بعد از نمایشگاه و دادن سکه‌های طلا استفاده کرده بودند، تخفیف در حین نمایشگاه‌ها و فروش اقساطی وسایل هم که یک ترفند قدیمی برای تولیدکننده‌ها است. 

بنرهای برافراشته بعضی شرکت‌ها در فضای باز نمایشگاه که البته زیبایی و نظم فضا را تا حدی تحلیل داده بود هم از دیگر روش‌های تبلیغاتی این شرکت‌ها بود. یکی از شرکت‌های تولیدکنــنده مخزن‌هـــای پلاستیکی هم جایگاهی نزدیک به 10 غرفه را بیرون سالن میلاد گرفته بود فضای بزرگی که با مخزن‌های غول پیکر صنعتی پر شده بود که توجه افراد را به خود معطوف می‌کرد. در حاشیه نمایشگاه هم که شرکت‌های دومینو و میهن هم برای فروش بستنی‌های خود افراد زیادی را جلب می‌کردند.

نکته جالب اینکه در نمایشگاه ایران‌پلاست برخلاف دیگر نمایشگاه‌ها، خبری از تراکت پخش‌کن‌ها نبود شاید شرکت‌کنندگان این حوزه عدم نیاز به پخش تراکت را دریافته بودند. یکی از تولیدکنندگان در این خصوص می‌گفت: حوزه کار ما تخصصی است و نیازی به پخش تراکت تبلیغاتی ندارد، شرکت‌های این حوزه غالبا یک کاتالوگ دارند که سابقه شرکت و پروسه تولید محصولات و انواع مواد مصرفی را 

معرفی می‌کند. به‌گونه‌ای می‌توان گفت شرکت‌های مختلف از انواع روش‌های تبلیغاتی برای معرفی خود استفاده کرده بودند، حال اینکه کدام‌یک در این مسیر موفق‌تر بوده‌اند باید در نتایج به دست آمده و میزان اخذ مشتری‌ها بعد از نمایشگاه تحقیق کرد. 

غرفه‌سازی‌های جذاب و پرهزینه

از انصاف که نگذریم تعداد زیادی از شرکت‌کننده‌ها غرفه‌سازی‌های جذابی انجام داده بودند، برخی ماشین‌آلات خود را در حال کار و تولید انواع محصولات پلاستیکی برای بازدید عموم قرار داده و با صبر و حوصله حتی برای افراد غیرمتخصص این حوزه شرح کار دستگاه و انواع مواد مصرفی و انواع اشکال ساخته شده با دستگاه را شرح می‌دادند.

با برخی از بازدیدکنندگان که صحبت می‌کردم این روش بازاریابی برایشان خیلی جذاب بود و عنوان می‌کردند چیزهای زیادی از این نمایشگاه یاد گرفته‌اند. به هرحال مصرف‌کننده بخشی از این تولیدات، خانم‌های خانه هستند و شرکت‌ها این را به خوبی درک کرده بودند. 

دیگر شرکت‌کننده‌ها هم انواع تولیدات خود را در ویترین‌های زیبا با رنگ‌های متنوع چیده بودند، حتی یکی از تولیدکنندگان وسایل شست‌وشو، فضای یک آشپرخانه کامل را پیاده کرده بود که برای خانم‌ها بسیار گیرا بود. اما اغلب طراحان شرکت‌ها عنوان می‌کردند این غرفه‌سازی‌ها بسیار پرهزینه بود و برای حمل‌و‌نقل و مجوز ورود دستگاه‌ها با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند. اما اغلب از نتیجه کار و استقبال بازدیدکنندگان راضی بودند. 

گله‌ها بسیار بود

در خصــوص ضعـف‌های نمایشگاه به سراغ برخی از شرکت‌کنندگان و افراد متخصص در این حوزه رفتم. یکی از آنها نخستین موضوع را با بخش بین‌الملل شروع کرد. او معتقد بود نمایشگاه ایران‌پلاست در حوزه نمایشگاه‌های بین‌المللی جایگاه بالایی ندارد و برندهای مشهور مواد اولیه و ماشین‌سازی در ایران‌پلاست شرکت نمی‌کنند.

او از مسئولین برگزاری نمایشگاه گله مند بود و می‌گفت: باید تلاش کنیم که نمایشگاه واقعا بین‌المللی باشد، اما نمایشگاه تنها به فکر سود خودش است و اصرار دارد که غرفه‌ها را با قیمت بالایی به فروش برساند، همچنین ایران‌پلاست با بنگاه‌های بزرگ در زمینه ماشین‌سازی و مواد در ارتباط نیست که این مسئله موجب کاهش تعداد شرکت‌کنندگان و همچنین بازدیدکنندگان می‌شود. نکته جالب اینجاست که با تمام این کمبودها، گفته می‌شود که امسال رکورد تعداد شرکت‌های حاضر در نمایشگاه ایران‌پلاست شکسته شده است.

یکی دیگر از شرکت‌کنندگان مدعی بود: شرکت‌های ایرانی در زمینه برندسازی کاری نمی‌کنند و صنایع پتروشیمی هستند که ایران‌پلاست را برگزار می‌کنند تا مواد اولیه خودشان را بفروشند و بیشتر برنامه‌ریزی‌ها برای پتروشیمی‌هاست نه صنایع تکمیلی. 

او بیان کرد: برای ایجاد برندینگ نیاز است که مدیریت نمایشگاه را به دست شرکت‌های خصوصی و متولی بدهند. برخی هم معتقد بودند که افراد متخصص و لازم در بین بازدیدکنندگان زیاد نیستند و بدتر از آن، بعضی از غرفه‌داران میهمانان و مشتریان خود را دعوت نمی‌کنند، چرا که می‌ترسند رقبایشان آنها را ببینند و مشتری را از دست بدهند.

در مجموع می‌توان عملکرد شرکت‌ها در حوزه معرفی، تبلیغ، روش‌های بازاریابی و تعداد شرکت‌کنندگان این نمایشگاه را بهتر از سال‌های گذشته ارزیابی کرد اما اینکه در عمل این نمایشگاه چقدر در بهبود وضعیت این صنعت تاثیر مثبت می‌گذارد باید تحقیقات گسترده‌ای را بعد از برگزاری نمایشگاه‌های اینچنینی انجام و نتایج را برای تصمیم‌گیری‌های آینده مورد نظر قرار داد.