طی روزهای گذشته، نتیجه همه پرسی بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا بسیاری از صاحبنظران حوزههای اقتصادی و سیاسی را شگفتزده کرد. با توجه به نفوذ این کشور در اتحادیه اروپا نمیتوان منکر تبعات همه جانبه این خروج غیرقابل پیشبینی شد. اما با وجود اینکه اغلب تحلیلهای این خبر سمت و سویی اقتصادی و سیاسی دارد، تاثیر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را میتوان در بخش فناوری نیز مشاهده کرد.
از اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن بیستم (پس از انقلاب صنعتی) بریتانیا رشدی پر سرعت در عرصههای تکنولوژی و فناوری داشته و این روند پیشرفت، بعدها بریتانیا را به چهرهای مهم در حوزه فناوری اتحادیه اروپا تبدیل کرد.
دولت انگلستان در طول سالهای عضویت در اتحادیه اروپا بودجههای کلانی برای پژوهش در عرصه فناوری و تکنولوژی اطلاعات از اتحادیه دریافت کرده و بنا بر آمارها، بین سالهای 2007 تا 2013، انگلستان بالغ بر 8. 8 میلیارد یورو کمک هزینه پژوهشی دریافت کرده است. حضور پررنگ انگلستان در بین کشورهای تولیدکننده مقالات علمی پژوهشی نشان میدهد این کشور تا چه حد برای زیرساختهای علمی خود ارزش قائل میشود.
از حضور قدرتمند در دنیای IT تا برترینهای نوآوری
اگرچه در لیستهای جهانی، اغلب نام ایالات متحده در صدر لیست برترینهای دنیای فناوری به چشم میخورد اما در بین کشورهای اتحادیه اروپا، نام انگلستان با فهرست برترینها پیوندی دیرینه دارد. دولت بریتانیا اهمیت ویژهای برای کارآفرینان یا صاحبان مشاغلی که به نوعی با فناوری IT در ارتباطند قائل است و هزینههای قابل توجهی را صرف پشتیبانی از این بخش میکند.
یکی از پروژههایی که در طول سالهای گذشته در دستور کار دولت بریتانیا قرار داشت، توسعه همکاریهای بینالملل با سایر اعضای اتحادیه اروپا در قالب طرحهای مشترک تکنولوژی و فناوری بنیان بود.
عمده این همکاریها با کشورهایی چون فرانسه، آلمان، اسپانیا و هلند انجام شده و به نظر میرسد طرفین این همکاریها بازخوردهای مثبتی از این همکاریها دریافت کردهاند، اکنون با حتمی شدن خروج بریتانیا از جمع کشورهای اتحادیه، نگرانیهایی در خصوص کاهش سطح این همکاریهای احساس میشود.
از سوی دیگر از سال 2010، دولت انگلستان طرحهایی ویژه برای حرکت بریتانیا به سمت ساختن یک کشور تمام هوشمند تدارک دیده است. حمایت از استارتاپها، افزایش بودجههای دولتی برای مشاغل تکنولوژی محور و حمایت از سهام شرکتهای تکنولوژی بنیان در طول سالهای اخیر نمونههایی از تلاشها برای موفقیت این طرح محسوب میشود. اما اهمیت این موضوع برای اتحادیه اروپا کجاست؟
بنا بر اطلاعات مندرج در وب سایت اتحادیه اروپا، در سراسر این اتحادیه حدود 40 شرکت معتبر تکنولوژی محور که بر پایه نوفنآوری فعالیت میکنند، وجود دارد، از این میان، سهم بریتانیا حدود 17 شرکت است. این سهم قابل توجه، زمانی مهمتر میشود که بدانیم خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا میتواند تعاملات این شرکتها را با یکدیگر کاهش داده یا دستخوش تغییراتی کند. اگرچه سهم آلمان و فرانسه نیز در این بخش قابل توجه است، اما فقدان بریتانیا موضوع مهمی است که نمیتواند نادیده گرفته شود.
مورد مهم دیگر، حضور فعال بریتانیا در فعالیتهای بین قارهای و همکاری با برخی کشورهای آسیایی و شمال آفریقا در عرصههای تکنولوژی و فناوری و حتی تاسیس شرکتهای چندملیتی در کشورهایی چون مالزی و سنگاپور است.
اگرچه در طول روزهای اخیر سهام بسیاری از شرکتهای مهم بریتانیایی سقوط قابل توجهی داشته، اما برخی کارشناسان معتقدند با خروج این کشور از اتحادیه اروپا، آزادی عمل برای انتخاب شرکای جدید نیز افزایش خواهد یافت و شاید بتوان بریتانیا را رقیبی جدید برای کل اتحادیه اروپا تلقی کرد. اگرچه این ایده کمی ایدهآل به نظر میرسد.
سهم مهم بریتانیا در آموزشهای آکادمیک
با توجه به تلاشهای انگلستان برای پیشرفت در عرصه اقتصاد دیجیتال، پیشبینی میشود این کشور جزو قدرتمندترین دولتهای آتی در این خصوص باشد. اما نقش آموزشهای دانشگاهی این کشور و کیفیت خدمات آموزشی در عرصه فناوری و تکنولوژی را نمیتوان نادیده گرفت. با توجه به کیفیت بالای کالجها و دانشکدههای انگلستان، این کشور هر سال میزبان صدها دانشجوی رشتههای مرتبط با تکنولوژی و فناوری از سراسر جهان است.
بدیهی است تا پیش از این، دانشجویانی که از کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای تحصیل به انگلستان مراجعه میکردند از مزایا و تسهیلات بیشتری نسبت به دانشجویان غیرعضو برخوردار بودند. محبوبیت دانشگاههای انگلستان بین دانشجویان خارجی بهخصوص دانشجویان رشته IT تا حدی است که نام دانشگاههای کینگستون، میدلسکس، ساکس، بلفاست و لندن برای اغلب علاقهمندان به دنیای فناوری شناخته شده و معتبر است.
اکنون بسیاری از افرادی که تمایل دارند در این دانشگاهها تحصیل کنند نگرانند که با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا با موانع مهاجرتی رو به رو شوند و نتوانند در دانشگاه مورد علاقه خود تحصیل کنند.