قرارداد پسابرجامی خرید 80 فروند هواپیما از بویینگ امضا شد / سد چهل و یک ساله شکست

40سال پس از همکاری های گسترده ایران ایر و شرکت هواپیماساز بویینگ که به دلیل مسائل سیاسی برای مدتی طولانی متوقف شده بود، سرانجام روز گذشته از سر گرفته شد؛ همکاری ای که می تواند تغییراتی جدی در ساختار هوایی ایران و منطقه به وجود آورد.

به گزارش «فرصت امروز»، روز گذشته (یکشنبه) مسئولان وزارت راه و شهرسازی و شرکت هواپیمایی ایران ایر دور آخر مذاکرات خود با نمایندگان بویینگ در ایران را به انجام رساندند تا پس از مدتی بسیار طولانی یخ از سرگیری روابط میان دو طرف آب شود. رابطه ای که طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی بناست پس از 41 سال از سر گرفته شود.

رویای خرید هواپیماهای نو پس از سال های طولانی، با نهایی شدن مذاکرات هسته ای بار دیگر در سر مسئولان ایرانی نقش بست و خیلی زود مذاکرات جدی با شرکت های هواپیماساز کلید خورد.

با وجود آنکه گام نخست را در این زمینه ایرباس با قدرت برداشت و در جریان سفر رئیس جمهوری ایران به پاریس در بهمن ماه سال گذشته، پیش قراردادی کلان را با ایران امضا کرد اما در نهایت طرفی که توانست با قدرت و سرعت بیشتری مراحل مختلف کار را پیش ببرد، بویینگ آمریکا بود.

شرکتی که حتی برای آغاز مذاکرات خود با ایران نیز به دریافت مجوزهای کلان از سوی دولت آمریکا نیاز داشت حالا و در جریان مذاکراتی طولانی با ایران توانسته توافقی تاریخی را به امضا برساند.

ورود نخستین بویینگ در اردیبهشت 97

آنچه روز گذشته میان دو طرف به امضا رسید نتیجه مذاکراتی طولانی بود که در چند ماه گذشته جریان داشته؛ مذاکراتی که طبق اعلام مدیرعامل ایران ایر 10دور آن در تهران برگزار شده است.

فرهاد پرورش درباره مراحل مختلف مذاکرات با نمایندگان بویینگ توضیح داد: ما در طول ماه های گذشته مذاکرات طولانی با نمایندگان شرکت بویینگ داشته ایم. در طول این مدت ۱۰ جلسه مذاکره فشرده میان نمایندگان ایران ایر و نمایندگان بویینگ در ایران برگزار شد که آخرین مرحله آن از حدود یک هفته قبل تا صبح دیروز بود.

او درباره مراحل مختلف اجرای این برنامه مشترک نیز اظهار کرد: طبق این سند ایران خرید ۵۰ فروند هواپیمای بویینگ ۷۳۷ را در دستور کار خود قرار داد. این هواپیماها که از جدیدترین مدل های تولید شده بویینگ به حساب می آیند تحویل شان از سال ۲۰۲۱ به بعد به ایران آغاز می شود. در کنار آن ایران ایر ۳۰ فروند هواپیمای بویینگ ۷۷۷ را که ۱۵ فروند آن از خانواده 300 ER است خریداری کرده که نخستین فروند آن آوریل ۲۰۱۸  (اردیبهشت ماه ۱۳۹۷) به ایران تحویل داده خواهد شد.

وی درباره زمانبندی اجرای این توافق در مرحله  اول نیز تصریح کرد: در سال ۲۰۱۸، شش فروند و در سال ۲۰۱۹ نیز شش فروند هواپیمای ۷۷۷ به ایران تحویل داده می شود. در سال ۲۰۲۰ نیز سه فروند از این هواپیما به ایران تحویل می شود. همچنین ایران ایر از جدیدترین مدل ۷۷۷ طراحی شده از سوی بویینگ نیز ۱۵ فروند خریداری کرده که از سال ۲۰۲۱ به ایران تحویل خواهند شد.

اجرای این قرارداد یک ابهام در مسیر خود می بیند و آن نیاز به دریافت مجوز دوباره اوفک بعد از سال 2020 خواهد بود. پرورش درباره جزییات مجوزهای ارائه شده از سوی وزارت خزانه داری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران نیز عنوان کرد: مجوز صادر شده از سوی اوفک تمام ۸۰فروند هواپیمای خریداری شده از سوی ایران را در بر می گیرد، اما به دلیل آنکه نه ساخت و تحویل آنها تا سال ۲۰۲۰ برای بویینگ فراهم است و نه ما می توانیم در این مدت تمام این هواپیماها را دریافت کنیم، از سال ۲۰۲۰ باید بار دیگر مذاکرات ادامه یابد، زیرا مجوز فعلی اوفک تا این سال اعتبار دارد.

به گفته مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر، در سال ۲۰۲۰ دو طرف با توجه به شرایط دریافت مجوز از اوفک و تأمین مالی هواپیما برای ایران نسبت به اجرای گام دوم این سند اقدامات لازم را آغاز خواهند کرد.

خوشبینی همراه با احتیاط

یک کارشناس صنعت هواپیمایی معتقد است هرچند صرف انتشار خبر توافق با بویینگ می تواند جنبه مثبت فراوانی داشته باشد، اما همچنان باقی ماندن برخی مسائل، خوشبینی کامل به اجرای این توافق ها را دشوار می کند. 

محمد بشارتی در گفت وگو با «فرصت امروز» تأکید کرد: آنچه در مذاکره با ایرباس و بویینگ اتفاق افتاده نشان دهنده اهمیت جایگاه ایران در صنعت هوایی منطقه و فراهم شدن مقدمات لازم برای بهره گیری از ظرفیت های داخلی است، اما نهایی شدن این قراردادها هنوز ابهامات بر سر راه خود می بیند.

به گفته وی، با وجود به انجام رسیدن مذاکرات هنوز برخی مسائل و محدودیت های اقتصادی و البته سیاسی بر جای خود مانده که می تواند در ورود هواپیماها به ناوگان ایران دشواری هایی به وجود آورد. هرچند تمام مراحل مربوط به مذاکرات طی شده و دو طرف به طور جدی خواهان برداشتن گام های نهایی هستند، اما شاید اختلافات سیاسی کار را دشوار کند.

از این رو می توان گفت این خبر بسیار مثبت و امیدآفرین است اما تا زمان برداشته شدن گام های جدی برای اجرای آن نمی توان با قاطعیت خوشبینانه سخن گفت.  صرف نظر از تمام تردیدهایی که مسائل سیاسی و تغییرات سیاستی آمریکا بر سر راه ورود هواپیماهای جدید به ایران به وجود آورده، حضور 10مرحله ای مقامات بلندپایه بویینگ در تهران برای چند مرحله نشان از اهمیت به دست آوردن بازار ایران برای آنها دارد؛ موضوعی که همانطور که وزیر راه و شهرسازی ایران گفته یک پیام روشن دارد؛ پیامی از سوی فعالان اقتصادی برای سیاستمداران که صلح و همکاری را به جای اختلافات سیاسی طلب می کنند.

ارتباط با نویسنده: j.hashemi1992@gmail.com