یکی از سیاست های کلان دولت یازدهم در بخش حمل و نقل در طول سه سال گذشته، توسعه راه آهن و افزایش سهم ریل از جابه جایی بار و مسافر بوده است. وزارت راه و شهرسازی برای تحقق اهداف توسعه راه آهن، اتصال خطوط ریلی داخلی به شبکه ریلی جهانی و اتصال مراکز استان ها به شبکه ریلی داخلی را در اولویت قرار داد. حال اینکه روز گذشته در راستای تحقق همین اهداف بخشی از راه آهن خواف- هرات در مرز ایران افتتاح شد.
به گزارش «فرصت امروز»، هر چند به دلایل امنیتی راه ریلی ایران- سوریه و ایران – ترکیه فعلاً مسدود است، اما دولت در ابتدای شروع به کار خود، با افتتاح راه آهن اینچه برون، ایران را از طریق ریل به دو کشور قزاقستان و ترکمنستان وصل کرد. از سوی دیگر طبق گفته عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، خط آهن قزوین- رشت بهار سال آینده افتتاح می شود. تاکنون روس ها و ترک ها برای تأمین مالی ساخت راه آهن آستارا (در ایران) – آستارا (در آذربایجان) اعلام آمادگی کرده اند که در صورت تأمین مالی، کلنگ پروژه اتصال خط راه آهن ایران به آذربایجان هم به زمین می خورد. البته همانطور که گفته شد بخشی از آن یعنی حد فاصل قزوین تا رشت تا هفت ماه دیگر به افتتاح می رسد.
وزارت راه و شهرسازی پروژه اتصال ریلی ایران به عراق را هم شروع کرده است و همچنین مناقصه پروژه خط آهن خرمشهر- بصره برگزار شد و این پروژه 20 کیلومتری درصورت تأمین اعتبارات در مدت زمان کوتاهی اجرایی می شود و می تواند مسیری برای اتصال به دریای مدیترانه باشد. راه آهن سراسری ایران برای برقراری ارتباط ریلی با کشور های اروپایی و آفریقایی باید از طریق مرزهای غربی کشور وارد خاک عراق شود تا از آن سو به کشور های سوریه و اردن برسد و سپس به راه آهن اروپا متصل شود. برای برقراری این ارتباط، دو مسیر جداگانه خرمشهر ـ شلمچه ـ بصره و همچنین مسیر اراک ـ کرمانشاه ـ خسروی در نظر گرفته شده است.
همچنین از پروژه های مهم اتصال به شبکه ریلی جهانی، توسعه خطوط راه آهن تا مرز افغانستان است که روز گذشته با افتتاح مسیر ریلی خواف – سنگان در ایران، خط آهن کشورمان به افغانستان رسید. طبق توافقات قرار است بخشی از راه آهن افغانستان را هم ایران بسازد تا ایران هر چه زودتر از طریق افغانستان به چین راه ریلی داشته باشد.
آغاز راه ریلی از خواف به چین
روز گذشته با حضور وزیر راه و شهرسازی بخشی از 77 کیلومتر راه آهن خواف تا هرات در ایران به افتتاح رسید. طبق گفته محمدرضا احمدی، مدیرکل ساخت روسازی راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل، طول این پروژه 191 کیلومتر است که 77 کیلومتر از این خط آهن در خاک ایران و 144 کیلومتر در خاک افغانستان قرار دارد. 77 کیلومتر خط آهن در خاک ایران به طور کامل ریل گذاری شده است. بخشی از این پروژه در خاک افغانستان در دو قطعه 3 و 4 هنوز به صورت کامل اجرایی نشده است و اجرای قطعه3 جزو تعهدات ایران است که در صورت تأمین منابع پیش بینی می شود تمام طول این راه آهن تا 9 ماه دیگر به افتتاح برسد.
افغانستان برای ایران می تواند راه نزدیک دسترسی به چین باشد. هدف ایران از ایجاد ارتباطات ریلی با افغانستان دسترسی به بازار چین و ترانزیت کالا از چین به خلیج فارس و جابه جایی کالا از خلیج فارس به اروپا است که چشم انداز کوتاه مدت ایران برای این مسیر، جابه جایی 27 میلیون تن کالا است.
احمدی در این باره گفته است: افتتاح راه آهن خواف- هرات نخستین قدم برای احیای جاده ابریشم است و از این مسیر می توانیم به چین متصل شویم تا کالا بین چین و اروپا از طریق ایران ترانزیت شود و این خط آهن می تواند باعث رشد اقتصاد منطقه باشد.
همچنین وزیر راه و شهرسازی روز گذشته با بیان اینکه با اجرایی شدن این پروژه ما موفق به حمل 2.5میلیون تن بار به بندرعباس و سایر بنادر جنوبی ایران شده ایم، گفت: با توجه به ظرفیت میلیاردی موجود، باید گفت تسهیل دسترسی در این منطقه از نظر استراتژیک بسیار مهم است.
بــــراســـاس گـــزارش «فرصت امروز»؛ مهم ترین نقطه این پروژه حد فاصل خواف در ایران و هرات در افغانستان است که ۷۷کیلومتر تا مرز شمتیغ در روستای مرزی ایران تکمیل شده است و از مجموع چهارفاز این پروژه دو فاز شمتیغ تا جلو و جلو تا هرات، در خاک افغانستان واقع شده است. همچنین روز گذشته همزمان با افتتاح راه آهن خواف - سنگان، عملیات ریل گذاری راه آهن خواف -هرات از مرز شمتیغ در کشور افغانستان نیز با حضور شماری از مقام های دو کشور آغاز شد.
قطعات یک و دو خط ریلی خواف - هرات از شهرستان خواف تا مرز شمتیغ و قطعات 3 و 4 از مرز شمتیغ تا شهر هرات در کشور افغانستان واقع شده است. طول این مسیر در داخل ایران ۷۶.۸کیلومتر و دارای چهار ایستگاه در سنگان، میوتک، خوشابه و شمتیغ است که ۱۴ کیلومتر آن تا ایستگاه سنگان امروز مورد بهره برداری قرار گرفت.
ساخت راه آهن خواف-هرات سبب احیای جاده ابریشم از طریق ریلی و اتصال چین به ایران از طریق افغانستان می شود و علاوه بر آن عامل توسعه و پیشرفت منطقه و کشور افغانستان، تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای اکو و افزایش ترانزیت کالا از کشورهای آسیای میانه به اقیانوس هند و همچنین از طریق ایران به ترکیه و اروپا خواهد بود.