باید و نبایدهای تبلیغات وایبری در گفت‌ و‌ گو با امیر غفاری / رسانه تبلیغاتی ایرانیزه شده

در رسانه‌های مختلف آمده است که ایرانیان رکورددار استفاده از وایبر در جهان هستند. 1/11 درصد مشترکان وایبر در جهان ایرانیان هستند. وایبر نرم‌افزار پیام‌رسان رایگانی ‌است که به منظور ارسال پیامک و تصویر توسط مشتریان راه‌اندازی شده است. کشور ما فقط در آمار استفاده‌کنندگان این نرم‌افزار رکوددار نیست و رکورد دیگری را در مورد استفاده از وایبر در جهان به نام خود ثبت کرده است. ایران نخستین کشوری است که از وایبر که نرم‌افزار یک شرکت خصوصی‌ است به‌عنوان یک رسانه‌ تبلیغاتی عمومی استفاده می‌کند و خدمات ارسال پیامک رایگان را به خدمات ارسال پیامک تبلیغاتی توسط شرکت‌های تولید‌کننده تبدیل کرده است؛ رکوردی که به یمن نبود قوانین مرتبط با دفاع از حقوق صاحبان برند در کشور ما ثبت شده است.

به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم، این نرم‌افزار به‌عنوان ابزاری تبلیغاتی مورد استفاده بسیاری از شرکت‌های داخلی قرارگرفته است. براین اساس، بهتر است باید‌ها و نباید‌های این رسانه تبلیغاتی نوظهور در کشورمان مورد بررسی قرار بگیرد تا شرکت‌های تولیدکننده در استفاده آن دچار ضرر و زیان نشوند. در این زمینه گفت‌وگویی با امیر غفاری مشاور شرکت فروشنده پنل‌های وایبری داشته‌ایم. 

***

چطور باید از وایبر به‌عنوان یک رسانه تبلیغاتی استفاده شود؟ 

در کشور ما پنل‌های وایبری به‌عنوان ابزار تبلیغات هنوز حالتی رسمی به خود نگرفته‌اند. استفاده از این ابزار به‌عنوان ابزار تبلیغاتی در خارج از کشور قانونی نیست، به دلیل اینکه وایبر شرکتی است که به مشتریان خود خدمات ویژه ارسال پیامک رایگان را ارائه می‌دهد. شرکت وایبر خدمات ارسال و دریافت پیامک و عکس را در بستر اینترنت به‌صورت رایگان مهیا کرده است. حال شرکت‌های ایرانی با قابلیت‌های که داشته‌اند و با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف توانسته‌اند از این رسانه به‌عنوان ابزاری جهت تبلیغات استفاده کنند. 

در کشور ایران قانون کپی رایت و حمایت از حقوق برندها آن‌طور که درکشورهای دیگر وجود دارد، رعایت نمی‌شود. پنل‌های وایبری به نسبت پنل‌هایی که درکشورمان مورد استفاده قرار می‌گیرید، نوظهور‌ند. امکان دارد، مشتریان روزانه 20 پیامک تبلیغاتی در قالب پنل‌های اس‌ام اسی دریافت کنند، در حالی که در طول هفته شاید به ندرت یک پیام تبلیغاتی در بستر وایبر دریافت کنند. 

لطفا در مورد قابلیت‌های این رسانه توضیح دهید؟ 

مهم‌ترین قابلیتی که پنل‌های وایبر به نسبت رسانه‌های مشابه دارند، خدمات ارسال عکس، صوت، ویدئو و ارسال گسترده واژگان و لغات در یک ارسال است. تبلیغات وایبری در جلب نظر مشتریان برخی از صنایع نقش بسزایی خواهد داشت. براساس تجربه، تبلیغات وایبر تاثیر چشمگیری را در بازاریابی برخی محصولات ایفا می‌کند؛ برای مثال محصولات حوزه زیبایی، بهداشتی، طراحی، خوراکی و بازاریابی کاغذ دیواری جهت تزئین و طراحی منزل در این گروه از محصولات قرار می‌گیرد. محصولاتی که باید قبل از خرید دیده شوند و نمی‌توان با یک شعار یا جمله تبلیغاتی مشتری را در مسیر خرید قرار داد.

حال با توجه به قابلیتی که در کانال ارتباطی وایبر وجود دارد، هر عکسی که فرستاده می‌شود، اگر توسط مشتریان باز شود در حافظه تلفن همراه آنها ذخیره خواهد شد و همین عامل می‌تواند اثربخشی بازاریابی کانال تبلیغاتی را بالاتر ببرد. زیرا در صورتی‌که مشتریان بازار هدف تمایلی جهت خرید نداشته باشند، با ذخیره شدن عکس‌های تبلیغاتی در حافظه تلفن همراه مشتری دیده خواهند شد. 

‌وایبر جزو فضای خصوصی مشتریان است، چطور به فضای عمومی تبدیل شده است؟ 

اگر بخواهید این موضوع را در نظر بگیرد، تلفن همراه جزو وسایل شخصی افراد محسوب می‌شود و ارسال پیامک‌های تبلیغاتی هم نیز به نوعی وارد شدن به حریم خصوصی افراد محسوب می‌شود. کانال ارتباطی وایبر نیز با پنل‌های ارسال پیامک‌های تبلیغاتی انبوه تفاوت ندارد، فقط امکاناتی که در اختیار شرکت‌ها می‌گذارند، متفاوت و بیشتر است. البته تبلیغات وایبری نسبت به تبلیغات اس‌ام‌اسی انبوه یک ضعف عمده دارد. پشتیبانی ارسال پیامک‌های تبلیغاتی از طریق شرکت زیرساخت و به‌صورت رسمی در داخل کشور انجام می‌شود و تمام ساز و کار و پشتیبانی از این ابزار در داخل کشور صورت می‌پذیرد، در حالی‌که پیامک‌های تبلیغاتی که از طریق نرم‌افزار وایبر به مشتریان ارسال می‌شوند، از سوی شرکت وایبر در داخل ایران و در خارج ایران پشتیبانی نمی‌شوند.

با این حال ارسال تبلیغات از کانال وایبـر بــرای مشتریان جذابیت ویژه‌ای دارد، بارها پیش آمده که طی مکالمات انجام شده با مشتریان از آنها خواسته شده تا در صورت عدم تمایل به دریافت تبلیغات پیامکی مراتب را اعلام کنند که از فهرست ارسال پیامک تبلیغاتی وایبر حذف شوند. ولی طبق آمار 93درصد از مشتریان هدف تمایل به این کار نداشته‌اند و برای خود آنها نیز این نوع تبلیغات جالب بوده است. 

آیا درست است که ایران پیشگام استفاده از وایبر به‌عنوان یک رسانه تبلیغاتی است؟ 

ایران بیشترین حد استفاده از ابزار تبلیغاتی وایبر را در جهان دارد و در کشورهای دیگر به دلیل قوانین حاکم، امکان استفاده از این ابزار محدود است. همین عامل باعث سوء‌استفاده بیشتر از این رسانه در داخل کشور شده است. خطرهایی که در پنل‌های وایبری وجود دارد، بسیار بیشتر از پنل‌های اس‌ام اسی است و شرکت‌های که از این رسانه استفاده می‌کنند، باید دقت زیادی در این مورد داشته باشند. بسیاری از شرکت‌هایی فروشنده‌ پنل‌های وایبری هنگام فروش این رسانه تبلیغاتی ادعا می‌کنندکه این رسانه، قابلیت تعداد ارسال نامحدودی پیام تبلیغاتی را دارد. در حالی که اکثر شماره‌های شرکت‌ها پس از 300 یا 400 ارسال پیام تبلیغاتی به سرعت توسط شرکت وایبر شناسایی و فیلتر می‌شوند.

این موضوع باعث می‌شود که از 400 ارسال به بعد پیام‌های ارسال شده توسط مشتریان دریافت نشوند. به همین دلیل متقاضیان دریافت خدمات باید مطمئن شوند که شرکت‌های ارائه‌دهنده، امکانات لازم را جهت ارسال حجم درخواستی تبلیغات آنها به‌صورت انبوه دارند. اکثر شرکت‌های ارائه‌دهنده پنل‌های وایبری امکان ارائه گزارش پیام‌های ارسال شده را ندارند و این مشکل از نداشتن API نرم‌افزار نشأت می‌گیرد. در صورتی‌که اگر فروشندگان پنل‌های وایبری امکان ارائه گزارش پیام‌های ارسال شده را ندارند، باید شماره مشتریانی که پیام تبلیغاتی را دریافت کرده‌اند را در اختیار شرکت‌های متقاضی قرار دهند و به آنها این اطمینان خاطر را بدهند که قطعیت دریافت پیام‌های ارسال شده قابل استعلام است.

از آنجایی که زیرساخت نرم‌افزار وایبر داخلی نیست و سازندگان پنل‌های تبلیغات وایبر به نرم‌افزار دسترسی ندارند، به همین دلیل تاکنون امکاناتی که در پنل‌های تبلیغات پیامکی وجود داشته مانند ارسال براساس جنسیت، سن و سال، کد پستی و غیره در پنل‌های وایبر وجود نخواهد داشت. تنها تقسیم‌بندی پنل‌های وایبری براساس محله، شهر و منطقه مشتریان است. 

پیشنهاد شما به‌عنوان یک مشاور برای شرکت‌هایی که از این رسانه استفاده می‌کنند، چیست؟ 

 شرکت‌های متقاضی دریافت خدمات باید با دید باز و اطلاعات کافی به سراغ شرکت‌های فروشنده پنل‌های وایبری بروند و شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمت قرارداد محکمی منعقد شود، زیرا در هر صورت رسانه تبلیغات وایبر که از امکانات آن جهت بازاریابی محصولات و خدمات استفاده می‌کنند به دلایل ضعف‌هایی که گفته شد، قابلیت پشتیبانی مناسب را ندارند. اثربخش بودن یا نبودن پیام‌های تبلیغاتی که از طریق وایبر ارسال می‌شود، فقط براساس اطلاعات و گزارش‌ها و داده‌ایی که شرکت ارائه‌دهنده پنل‌های وایبری به مشتریان می‌دهند، خواهد بود. شرکت‌هایی که این نوع رسانه را برای تبلیغات خود استفاده می‌کنند، نباید منتظر بازخورد سریع مشتریان بازار هدف خود باشند. چون پیام ارسال شده در رسانه تبلیغاتی وایبر مانند رسانه ارسال پیامک انبوه به سرعت دریافت نمی‌شود و امکان دارد مشتریان چندین روز به اینترنت دسترسی نداشته باشند.

در نتیجه شرکت‌های استفاده‌کننده باید نسبت به استفاده از این رسانه صبور باشند و دقت بیشتری در پیامی که ارسال می‌کنند، داشته باشند تا از جملات و عکس‌های مناسب‌تری برای جذب مشتریان استفاده کنند. در واقع پنل‌های وایبری مکمل پنل‌های اس‌ام‌اسی هستند. وایبر قابلیت‌هایی دارد که اس‌ام اس ندارند ولی پیام‌های تبلیغات اس‌ام‌اس به سرعت ارسال می‌شوند و می‌توان هرچه زودتر عکس‌العمل مشتریان را دریافت کرد. در واقع این دو ابزار تبلیغاتی به نوعی نقص‌های یکدیگر را پوشش می‌دهند.