مدیر عامل شرکت حفاری گلوبال پتروتک کیش در گفت وگو با «فرصت امروز» / حال صنعت حفاری خوب نیست

افزایش تولید نفت مستلزم توسعه چاه های نفتی است و این کار به صنعت حفاری قوی نیاز دارد. در حال حاضر شرکت های متعددی در دو بخش دولتی و خصوصی در این صنعت فعال هستند که یکی از این شرکت ها، گلوبال پتروتک کیش است؛ یک شرکت خصوصی ایرانی با تخصص در زمینه حفاری چاه های نفت و گاز در حال حاضر این شرکت علاوه بر دارا بودن سه دستگاه  ملکی حفاری خشکی و دریایی، دستگاه های استیجاری دیگری را نیز به صورت قرارداد طولانی مدت اجاره در اختیار دارد.

صنعت حفاری وظیفه مهمی در دوران پساتحریم برای افزایش تولید نفت برعهده دارد، به همین دلیل با بهمن سروشی، مدیر عامل شرکت حفاری گلوبال پتروتک کیش به گفت وگو نشستیم.

برنامه های شرکت ملی نفت، توسعه میدان های نفتی و گازی است، از این رو باید صنعت حفاری کشور روزهای پرکاری را داشته باشد. در فضای کنونی وضعیت این صنعت چگونه است؟

صادقانه می گویم وضعیت صنعت حفاری خوب نیست و حال آن بسیار بد است. شاید از گفتن این جمله مسئولان ناراحت شوند، اما این مسئله حقیقت دارد، زیرا پرداخت پول به پیمانکاران از طرف شرکت های دولتی و زیرمجموعه به موقع و به خوبی پرداخت نمی شود.

شرکت های حفاری در بدترین شرایط هستند. میزان طلب ها سنگین است و عدم پرداخت بدهی ها موجب شده تا ما نتوانیم کالاهای مورد نیازمان را برای تعمیرات و نوسازی دکل ها به موقع تامین کنیم. اما موضوع دیگر که به شرکت های حفاری ضربه وارد می کند، کاهش قیمت کار است.

برخلاف انتظار ما با رونق حفاری مواجه نیستیم و پروژه ها محدود شده اند و دکل های بسیاری بدون استفاده باقی مانده اند، از این رو برخی از شرکت ها برای اینکه بدون کار نباشند، خودشان را به آب و آتش می زنند و قیمت دکل و قیمت کار را پایین تر از قیمت واقعی در مناقصه ارائه می دهند که این مسئله موجب شده تا روابط شرکت ها تحت تاثیر قرار گیرد.

ما نیز در مناقصه هایی که شرکت می کنیم، مجبوریم با قیمت غیر واقعی کار کنیم و این موجب شده تا عملا دخل و خرج یکی نمی شود. در این میان شرکت های حفاری مشکل دیگری نیز دارند؛ حضور و فعالیت شرکت های چینی که کیفیت بالایی ندارند، اما قیمت های پیشنهادی در مناقصات به مراتب نازل تر از قیمت کارشناسی است. این شرایط برای دولت و شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت خوب است، اما بخش خصوصی و پیمانکاران صنعت حفاری از این شرایط متضرر می شوند.

با توجه به شرایط کنونی آیا می توان گفت که دولت ناخواسته توسط شرکت های زیرمجموعه اش شرکت های فعال حفاری را از صحنه خارج می سازد؟

این موضوع سیاست دولت نیست و کاملا ناخواسته ایجاد شده است، زیرا اتمام ارزان پروژه ها مورد توجه قرار گرفته است. اما نباید تنها به دنبال کم کردن هزینه های تمام شده پروژه بود. شرکت های حفاری در کشور به دلیل تحریم ها و در غیاب شرکت های بزرگ خارجی توانستند رشد کنند و حتی با موفقیت هایی نیز مواجه شدند، اما متاسفانه این فضای خوب به دلیل برخی از سیاست ها در حال از دست رفتن است، به طوری که اگر وضعیت کنونی ادامه یابد نه تنها تمامی تلاش های صورت گرفته برای خودکفایی صنعت حفاری از دست خواهد رفت، بلکه انتظار می رود تعدادی از شرکت های فعال در این صنعت از چرخه رقابت حذف شوند.

آیا شرکت های فعال در این صنعت برای رفع معضل، درخواستی از وزیر نفت کرده اند و پیشنهادی نیز داده اند؟

درخواست ما این است که قیمت ها واقعی شوند، البته انجمن حفاری تشکیل شده است و از طریق این انجمن درخواست هایمان را به وزیر اعلام خواهیم کرد. براساس شناختی که از وزیر دارم، مطمئن هستم که شخص ایشان موافق تقویت پیمانکاران است، ولی متاسفانه مسئولان برخی از شرکت های تابع تصور می کنند با خرد کردن پیمانکاران توفیق حاصل می شود.

این سیاست اشتباهی است که منجر به عدم خودکفایی شرکت ها می شود. پیشنهاد می کنیم شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت به دنبال قیمت های پایین در حفاری چاه ها نباشند. شاید شرکت های خارجی از جمله چینی ها ارزان تر کار کنند، اما آیا کیفیت کار آنها بالا است. در حال حاضر قیمت حفاری در کشور ما ارزان تر از کشورهای منطقه است، اما باز شرکت های زیرمجموعه نفت به دنبال شکستن قیمت ها و ارزان تمام کردن کار هستند.

شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت تلاش دارند این کار را انجام دهند و فکر می کنند با این اقدام در هزینه ها صرفه جویی می کنند اما همیشه این گونه نیست. برای نمونه در چندین مورد به شرکت های چینی کار واگذار شده است اما زمان اتمام کار بسیار طولانی شده یا حتی در برخی مواقع کار را نیمه کاره رها کرده اند، رفته اند. با این کار قیمت ها دوچندان نیز می شود.

میزان طلب شما از زیرمجموعه های شرکت ملی نفت چه میزان است؟

حدود 100 میلیون دلار طلب داریم.

با توجه به مشکلات موجود در کشور آیا شرکت های حفاری داخلی تلاش دارند در کشورهای منطقه فعالیت کنند؟ شرکت شما در این زمینه ورودی داشته است؟

این برنامه در دستور کار قرار گرفته است و به دنبال آن هستیم تا با شرکت های خارجی همکاری داشته باشیم و در بازارهای منطقه فعال شویم. در ایران با توجه به سیاست  شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی نفت این اتفاق خواهد افتاد، ولی در حال حاضر این اتفاق نیفتاده است. کارهایی را انجام می دهیم.

بازارهایی برای حضور ما وجود دارد، زیرا ما پرسنل کارشناسی زبده وخوبی داریم که برگ برنده ما است. با وجود  این کارشناسان است که بازارهای خوبی برای شرکت های ایرانی فعال در صنعت حفاری وجود خواهد داشت.

اگر این روند ادامه یابد می توان گفت که صنعت حفاری ایران زمین زده خواهدشد؟

بله معتقدم اگر این روند ادامه یابد این اتفاق خواهد افتاد و در نهایت دو تا سه سال آینده کار این صنعت در بخش خصوصی تمام خواهد شد. شرکت های خصوصی برای توسعه صنعت حفاری برنامه دارند. نمونه آن شرکت ما، اما برای اجرایی کردن این برنامه ها به حمایت و کمک دولت نیاز داریم.

منظور شما چه نوع حمایت و کمکی است؟

حمایت ها باید مادی و معنوی باشد. انتظار داریم شرکت های زیرمجموعه نفت بدهی های شان را پرداخت کنند تا ما بتوانیم به حیات خود ادامه دهیم. مقداری از طلب ما از شرکت های نفتی برای دو سال پیش است. اگر این بدهی ها پرداخت شود امکان احیا، بازسازی و نوسازی دکل ها نیز وجود خواهد داشت، همچنین از شرکت ملی نفت خواسته ایم به جای اهمیت دادن به اینکه پروژه های حفاری ارزان تمام شود به کیفیت کار نیز توجه کنند.

شرکت ملی حفاری یکی از رقبای جدی تمام شرکت های خصوصی است. قرار بود این شرکت نیز واگذار شود، اما همچنان دولتی مانده است. به نظر شما دلیل این عدم واگذاری چیست؟ و مهم تر اینکه چرا در بیشتر مناقصه ها این شرکت برنده می شود؟

قرار بود این واگذاری انجام شود، اما بنا به دلایلی واگذاری آن به بخش خصوصی متوقف شد. این شرکت در تمامی مناقصه ها برنده می شود، زیرا بخشی از هزینه های این شرکت توسط شرکت ملی نفت تامین می شود و قیمت پیشنهادی آن برای گرفتن حفاری چاه ها به مراتب ارزان تر از شرکت های دیگر است که متعلق به بخش خصوصی هستند.

آیا این شرکت را رقیب جدی برای بخش خصوصی فعال در صنعت حفاری می دانید؟

به طور قطع شرکت های دولتی رقبایی برای بخش خصوصی هستند و اگر این شرکت نیز به بخش خصوصی واگذار می شود شرایط برای رقابت مناسبتر بود اما امروز به دلیل حمایت شرکت ملی نفت، این شرکت، شرایط ویژه ای نسبت به سایر شرکت ها دارد.

در شرایط کنونی قیمت فنی حفاری چاه چه میزان است؟

قیمــت هــا دربــرخــی از میدان ها به دلیل نوع میدان متغیر است، برای نمونه حفاری در چاه های آذر 23 تا 25 میلیون یورو است زیرا حفاری آن 340 روز زمان می برد اما در سایر میدان ها هزینه آن حدود 14 میلیون دلار است.

در شرایط کنونی با وجود توسعه میدان های نفتی آیا خرید دکل اقتصادی است؟

سیاست خرید داریم اما امکان آن فراهم نیست. به دنبال خرید هستیم و تلاش داریم به جای اجاره کردن از کشور چین خریدار باشیم.

شرکت در حفاری دریا نیز پروژه هایی در دست اجرا دارد. با توجه به تجربه موجود، چرا حفاری در دریای خزر موفقیت آمیز نبوده است؟

در دریای خزر دکل امیرکبیر وجود دارد که روزانه 350 تا 400 هزاردلار هزینه دارد. از طرفی یک دکل کافی نیست و باید برنامه ای برای برداشت داشته باشیم. اینکه در مقطع اول اکتشافی سرمایه گذاری صورت گیرد اما برنامه ای برای برداشت وجود نداشته باشد عملا موفقیت آمیز نخواهد بود. معتقدم شرکت ملی نفت در بخش دریای خزر باید سیاست گذاری خاصی را دنبال کند، البته این بخش به سرمایه گذاری سنگینی نیاز دارد که این سرمایه در حال حاضر وجود ندارد.

ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com