جاده‌ها همچنان پیشتاز سفرها

مصادف‌شدن پایان تعطیلات نوروز سال 1394 با روزهای آخر هفته باعث شده امسال پرونده سفرهای نوروزی زودتر از همیشه بسته شود. سفرهایی که طبق اعلام رسمی پلیس راهور نسبت به سال گذشته افزایشی 3 درصدی داشته و البته با حفظ روند امیدوارکننده سال‌های گذشته در حوزه تصادفات و تلفات روند کاهشی خود را حفظ کرده است. در سفرهای نوروزی امسال وزارت راه و شهرسازی تمام امکانات خود را بسیج کرد تا ثبت چند ده‌میلیون سفر در دوهفته با بسیج تمام امکانات همراه شود. با وجود تمام این طراحی‌ها و البته تلاش وزارت راه برای جلب نظر مردم به استفاده از قطار در سفرهای نوروزی، مسافران باز هم سفر جاده‌ای را به‌عنوان انتخاب نخست خود برگزیدند.

هرچند هنوز آمارهای نهایی وزارت راه و پلیس راهور ارائه نشده اما نتایج نخستین گزارش‌ها نشان از آن دارد که چند ده میلیون سفر با خودروهای شخصی از روزهای پایانی اسفند تا دو هفته نخست فروردین ثبت شده و این آمار بار دیگر جاده‌ها را صدرنشین جذب بیشترین مسافر می‌کند. در حوزه حمل‌و‌نقل عمومی نیز آخرین گزارش‌ها حکایت از آن دارد که اتوبوس‌های بین شهری همچنان در بین وسایل حمل ونقل عمومی جایگاه ویژه‌ای دارد. 

معاون دفتر مسافری سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای با ارائه آمارهای ابتدایی اعلام شده تا روز نهم فروردین‌ماه امسال اعلام کرده است: 5 میلیون و 550 هزار مسافر در قالب طرح نوروزی با ناوگان عمومی حمل‌و‌نقل جاده‌ای جابه‌جا شدند که 59درصد مسافران با اتوبوس، 23 درصد مسافران با مینی‌بوس و میدل‌باس و 18 درصد مسافران با سواری کرایه به مقاصد موردنظر خود رفتند. آمار تلفات و تصادفات جاده‌ای نیز در تعطیلات امسال تغییرات محسوسی را پشت سر گذاشته و در حالی که پلیس بارها نسبت به افزایش تلفات جاده‌ای در هفته دوم سفرها هشدار داده و تعجیل مسافران در رسیدن به مقاصدشان را مزید بر علت دانسته بود اما روز گذشته اسکندرمومنی رییس پلیس راهور ناجا رسما اعلام کرده، آمار تصادفات در هفته دوم نسبت به نخستین روزهای تعطیلی کاهش یافته است. 

واژگونی ناشی از خستگی و خواب آلودگی و سرعت و سبقت غیرمجاز مهم‌ترین علت بروز حوادث نوروزی بوده است. از سوی دیگر مهم‌ترین نوع تصادفات نوروزی واژگونی بوده و طبق اعلام مومنی استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس و کرمان پرتصادف‌ترین استان‌ها در طرح نوروزی بودند. البته طرح نوروزی جاده‌ها تا پایان 15 فروردین ماه درنظر گرفته شده و آمار قطعی تعداد سفرهای جاده‌ای نوروزی پس از این تاریخ مشخص خواهند شد.

رتبه بعدی بیشترین تقاضا برای سفرهای نوروزی به صنعت هواپیمایی کشور تعلق داشته، صنعتی که محدودیت‌های موجود در تعداد ناوگان آن حتی بخشی از نظم بازار را نیز به هم ریخت و به افزایش قابل توجه نرخ بلیت در برخی مسیرهای پرتقاضا منجر شد. سازمان هواپیمایی در روزهای پایانی اسفند اعلام کرد برای سفرهای نوروزی امسال 2350مجوز پروازی فوق‌العاده صادر کرده که نزدیک به 900 پرواز از این میان به فرودگاه امام خمینی اختصاص یافته است. تا هفتم فروردین‌ماه، یک ‌میلیون و ۸۸۵ هزار و ۳۲۰مسافر در فرودگاه‌های کشور اعزام و پذیرش شدند و به نظر می‌رسد با افزودن آمار مسافرت‌ها در هفته دوم این رقم به بیش از سه میلیون سفر پیش‌بینی شده از سوی وزارت راه نزدیک خواهد شد و در این میان شرکت فرودگاه‌ها اعلام کرده فرودگاه‌های بین‌المللی مهرآباد، امام (ره) و مشهد، کیش و شیراز بیشترین نشست و برخاست و تعداد مسافران را به‌خود اختصاص داده‌اند.

در حوزه دریایی نیز آمارها حاکی از افزایش تعداد مسافران دارد. سعیدنژاد، معاون وزیر راه اعلام کرده از ابتدای ۲۵ اسفند تا 13فروردین ماه سفرهای دریایی ۱۱درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر شده است. در استان هرمزگان با سهم ۹۵ درصدی از سفرهای دریایی تاکنون بیش از ۴ونیم میلیون نفر-سفر دریایی و ۴۵۰هزار جابه‌جایی خودرو به‌جزایر انجام شده است.

طبق اعلام سازمان بنادر ۷۵شناور مسافری و ۳۱ لندینگ کرافت جابه‌جایی مسافر و خودرو را در بنادر مسافری کشور بر عهده داشته‌اند و۱۵ شناور ناجی و ۱۴ شناور همیار ناجی نیز ایمنی طرح را کنترل می‌کنند. نزدیکی جزایر ایرانی به یکدیگر و البته بعضی مقاصد بین‌المللی در خلیج فارس باعث شده هرمزگان در صدر سفرهای دریایی قرار گیرد و طبق آمارهای ابتدایی بیش از ۹۵ درصد از سفرهای دریایی مسافران به مقصد جزایر قشم، کیش، هرمز، ابوموسی، هنگام و بنادر خارجی شارجه و دوبی حرکت کرده‌اند.

تنها حوزه‌ای که هنوز آمار مشخصی از سفرهای نوروزی ارائه نکرده حوزه سفرهای ریلی است. هرچند وزارت راه تلاش کرد با افزایش ظرفیت قطارها و البته مزیت نسبی آنها نسبت به سایر وسایل حمل‌و‌نقل اقبال مردم را نسبت به ریل افزایش دهد اما بسیاری از مسیرهای ریلی در طول ایام نوروز همچنان ظرفیتی بیشتر از تقاضا داشتند و جز چند مسیر پرتردد دیگر مسیرها همچنان ظرفیت خالی داشتند تا آمار مسافران قطار تخمینی حدود دو میلیون نفر را ثبت کنند و این نشان از آن دارد که برای تغییر دیدگاه مسافران و تبدیل قطار به جانشین جاده‌ها راهی طولانی در پیش است.