تجارت با انگلستان دشوار اما پرمنفعت

سر صحبت فعالان اقتصادی ایران و انگلیس در سایه دیپلماسی دولت‌ها دوباره باز می‌شود. این فرصت را ظریف نه‌تنها در حوزه دیپلماسی که برای اقتصادی‌ها هم ایجاد کرد تا شاید بازهم ثابت کند دولت یازدهم دغدغه اقتصاد دارد و هر جا لازم باشد روابط گذشته‌اش را احیا می‌کند؛ روابطی که با شروع تحریم‌ها تیره و تار شد و به گفته رئیس اتاق بازرگانی رابطه با انگلیس در مقایسه با دیگر کشورها، پیچیده و سخت‌تر شد و این سختی، کار را برای شروع دوباره کمی سخت‌تر خواهد کرد. محسن جلال‌پور معتقد است در سال‌های گذشته، فشار انگلیس بر اقتصاد ایران بیش از همه کشورها و خارج از حد متعارف بین‌المللی بود و شاید امروز برای بازگشت به اقتصاد ایران راه سختی در پیش داشته باشد.

رئیس اتاق ایران بهای کار با انگلیس را بیشتر از کار با دیگر کشورها می‌داند. اما با وجود این انتقاد در توضیحات بیشتری به «فرصت امروز» می‌گوید: من فکر می‌کنم ما باید خودمان و توانایی‌هایمان را باور ‌کنیم، اینکه تنها کشور باثبات و امن برای سرمایه‌گذاری در منطقه‌ای چند صد میلیونی هستیم و باید برای ارتباطات قوی اقتصادی آماده شویم و حالا با توجه به موقعیتی که آقای ظریف با برقراری ارتباط ایجاد کرده ما هم از این فرصت استفاده می‌کنیم. رئیس پارلمان بخش غیردولتی ایران درباره برنامه این پارلمان برای برقراری روابط اقتصادی- تجاری با انگلیس می‌گوید: به‌زودی صدور ویزا در کشور آغاز می‌شود و تجار ما ناچار به اخذ ویزا از کشورهای ثالث نیستند. با این شرایط ما از آغاز سال 95 آماده از سرگیری روابط اقتصادی و تجاری با انگلیس هستیم و نخستین هیات ما در ماه‌های اول سال به این کشور اعزام خواهد شد.

به گفته وی، این برنامه با نگاه به ظرفیت‌های مشترک بین ایران و انگلیس انجام خواهد شد، ظرفیت‌هایی که شاید فقط در ارتباط با این کشور بشود دنبال کرد. رئیس اتاق بازرگانی ایران در خصوص زمینه‌های مناسب برای همکاری میان دو کشور می‌گوید: مهم‌ترین زمینه همکاری بین دو کشور، فاینانس و تأمین مالی پروژه‌های ماست. چون این کشور مهم‌ترین مراکز و بزرگ‌ترین بازارهای مالی را دارد و در واقع یک مرکز مالی در دنیاست و من فکر می‌کنم در این بخش در سال‌های آتی کارهای زیادی داریم و انگلیس در این خصوص به نظرم بهترین است.

جلال‌پور زمینه‌های فاینانس و تأمین مالی را در پروژه‌ها، با انگلیسی‌ها قابل مذاکره می‌داند و معتقد است در برخی بخش‌های صنعتی و معدنی شاید همکاری‌های دو جانبه با مجموعه‌های بزرگ انگلیس در کشورهای آسیایی و اروپایی برای ما بهتر باشد اما در برخی بخش‌ها ترجیح می‌دهیم مستقیم با انگلیسی‌ها کار کنیم.  

برخلاف رئیس اتاق ایران که کار با انگلیس را شدنی می‌داند و برای آن برنامه دارد، مدیرعامل شرکت بین‌المللی سرمایه‌گذاری جهان پارسیان حرف‌های دیگری دارد. محمدرضا جهان بیگلری که معتقد است روابط اقتصادی با کشورهای بزرگ و صاحب‌نام برای اقتصاد کشورضروری است، ورود به بازار این کشورها را آسان نمی‌داند. او به «فرصت امروز» می‌گوید: انگلیس یک کشور کاملا مقرراتی است، یعنی تعیین کرده هر کشوری تا چه سطحی می‌تواند بازارش را در دست داشته باشد. این‌طورنیست که بازار بازی داشته باشد، بسترهای سرمایه‌گذاری در این کشور مناسب و اهداف آن مشخص است. جهان‌بیگلری معتقد است نبود این شرایط و نداشتن نقشه راه در کشور کار را برای ما سخت می‌کند.

به گفته وی، در ایران بسترهای سرمایه‌گذاری فراهم نیست و تعریفی برای سطح و میزان همکاری با کشورها وجود ندارد. این فعال اقتصادی بحث واردات را مطرح می‌کند که صحبت بسیاری از فعالان این حوزه است. او می‌گوید: کشورهای قوی مانند انگلیس می‌توانند برای اقتصاد ما که شکننده و وابسته به واردات است ضررهایی هم داشته باشند، با مشخص نبودن اهداف و اولویت‌ها در کشور ما این احتمال وجود دارد که کشور ما قربانی واردات شود.

مدیرعامل شرکت بین‌المللی سرمایه‌گذاری جهان پارسیان سازمان سرمایه‌گذاری را غیر‌فعال می‌داند و معتقد است ادغام آن با سازمان توسعه تجارت می‌تواند یک سازمان قدرتمند توسعه تجارت را تشکیل دهد و از موازی کاری جلوگیری خواهد شد. به گفته وی، اقتصاد کشور به‌هم ریختگی فراوانی دارد و این مسئله باعث شده، قراردادهایی هم که برای نمایندگی شرکت‌ها بسته می‌شود شش ماه تا یک‌ساله باشد و آنها از بستن قراردادهای چندین ساله منع می‌کند. 

در اتاق مشترک ایران و انگلیس اما اعتقاد بر این است که روابط با انگلیس سخت نیست و ورود به بازار این کشور محدودیتی ندارد. علینقی خاموشی، رئیس این اتاق نظرش را در همین حد و کوتاه عنوان می‌کند. روابط اقتصادی بین دو کشور را عادی می‌داند و می‌گوید: با از سرگیری روابط دولت‌ها، برای روابط اقتصادی دو کشور چشم‌انداز خوبی در پیش است. اما نایب‌رئیس و دبیرکل این اتاق تشریح بیشتری از این ماجرا دارد.

امیرهوشنگ امینی به پنج قرن پیشینه روابط اقتصادی میان ایران و انگلیس اشاره می‌کند که می‌تواند پشتوانه محکمی برای از سرگیری روابط جدید دو کشور باشد. به گفته وی، بیشتر صنایع در ایران به آلمان و انگلیس وابسته‌اند و اگر مانع خاصی نباشد، ایران می‌تواند با این کشور خوب کار کند و برنامه‌های جدیدی تعریف کند. دبیرکل اتاق مشترک ایران و انگلیس، تولید را معضل اقتصاد ایران می‌داند و به «فرصت امروز» می‌گوید: به نظر من تا تولید راه نیفتد هیچ کاری پیش نخواهد رفت و این‌کار یک شبه انجام نمی‌شود. انگلیسی‌ها علاقه‌مند به حضور در اقتصاد ایران هستند، باید سرمایه‌گذار بیاید، ما پولی به دست بیاوریم و سرمایه‌گذاری کنیم تا تولید اتفاق بیفتد و این کار زمان‌بر است. اما از طرفی دیگر ماندن در وضعیت موجود هم ممکن نیست. امینی ورود به بازار انگلیس را سخت نمی‌داند و حضور در آن را به دلیل دسترسی به 56 کشورعضو مشترک‌المنافع برای ایران فرصت مناسبی می‌داند، چراکه سود بیشتری را نصیب کشور خواهد کرد. نایب رئیس اتاق مشترک ایران - انگلیس از برنامه جدی انگلیس برای روابط اقتصادی با ایران خبر می‌دهد.

او می‌گوید: دولت انگلیس هم‌اکنون به لرد نورمن لمونت، وزیر خزانه‌داری سابقش که در حال حاضر رئیس اتاق بازرگانی ایران - انگلیس است، ماموریت داده که سفیر ویژه تجاری ایران و انگلیس باشد. او در وزارت بازرگانی، سازمان‌های تجارت و سرمایه‌گذاری و استاندارد انگلیس می‌تواند حرف بزند. به گفته امینی، انگلیسی‌ها برای کار در صنایع غذایی و معادن علاقه‌مند هستند و هم‌اکنون در حال تدارک برای اعزام هیأت دربخش نفت، گاز و پتروشیمی به ایران هستند و در پنج یا چهار ماه آینده دو تا سه هیات به ایران خواهند آمد.

امیرهوشنگ امینی نگرانی از واردات را مرتبط با ارتباطات اقتصادی- تجاری با کشورهای آلمان، فرانسه، آمریکا و انگلیس نمی‌داند و معتقد است تا مادامی که ایران یک کشور مصرف‌کننده است این نگرانی وجود دارد و باید تولید را بهبود بخشید تا این مشکل حل شود. او هزینه‌های بالای ایجاد شده بر سر راه تولید را محصول عملکرد دولت و اتاق بازرگانی ایران می‌داند.

به گزارش «فرصت امروز»، وزیر امور خارجه کشورمان که در پایان هفته گذشته برای کنفرانس حمایت از سوریه به لندن سفر کرده است، با همتای خود و برخی مقامات ارشد این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه دو کشور وعده داده‌اند که به‌زودی صدور ویزا را از سر خواهند گرفت. به نظر می‌رسد این اقدام گام اول و جدی برای از سر‌گیری روابط دو کشور باشد. در آبان ماه گذشته برای نخستین بار یک هیات تجاری- اقتصادی انگلیسی به سرپرستی فرانسیس مود، وزیر مشاور در امور تجارت دولت انگلیس به ایران آمد و به نظر می‌رسد با حل مشکل ویزا فعالان اقتصادی دو کشور ورود به بازارهای دو کشور را آغاز کنند.