بورس و بانک مرکزی پشتیبان رونق مسکن

گزارش جدید بانک مرکزی نشان از آن دارد که آمار خریدوفروش‌ها در بازار مسکن تحولی مثبت را تجربه کرده و در اردیبهشت ماه سال 95، رشدی 8 درصدی را به ثبت رسانده است.

این آمار امیدوارکننده که در طول چند سال گذشته کمتر سابقه داشته است، بین بسیاری از فعالان بازار ساختمان ولوله‌ای جدید به راه انداخته و این رشد از نظر بسیاری می‌تواند طلیعه یک دوره رونق باشد و انتظار چند ساله خروج از رکود را پایان دهد.

هرچند هنوز فعالان بازار رشد آمارها را حس نکرده‌اند و نسبت به آینده بازار تردیدهای زیادی دارند، اما وزارت راه و شهرسازی این تحول را جدی گرفته و بنا دارد آنچه آغاز شده را با قدرت ادامه دهد.

مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی در این باره گفته آمار معاملات مسکن نشان می‌دهد که در اردیبهشت 8/2 درصد افزایش تعداد معاملات مسکن را داشتیم. اگر رقم افزایش معاملات تا دو ماه دیگر ادامه پیدا کند به جریان تبدیل می‌شود و البته دولت هم به دنبال این است که با اجرای تمهیداتی به افزایش معاملات مسکن کمک کند که این برنامه‌ها در دست بررسی است. تبدیل کردن نخستین نشانه‌های تحول در بازار به جریانی که ادامه‌دار باشد نیاز به پیگیری‌هایی دارد که قطعا تمام طرف‌های فعال در این بازار باید فکری به حال آن کنند.

طرف تقاضای بازار مسکن با توجه به رسیدن تسهیلات جدید قطعا در بازار با دست پر خواهد آمد. رسیدن نخستین وام‌های 80 میلیونی و پرونده‌هایی که وام‌های 160میلیون ختم خواهد شد باعث می‌شود در حوزه تقاضا لااقل حدی از فعالیت باقی بماند.

در سمت عرضه اما اوضاع قدری پیچیده‌تر است. خانه‌سازان که در طول این سال‌ها با رکودی جدی و بلوکه شدن سرمایه‌هایشان روبه رو شده‌اند، این روزها دل‌و دماغ چندانی برای بازگشت به بازار ندارند، همین امر باعث شده رکود در این بخش از بازار بیش از پیش شدت یابد. هرچند می‌توان انتظار داشت با افزایش خریدوفروش‌ها در این حوزه نیز تحولاتی جدی در بگیرد اما شاید در آینده نزدیک این تصور سخت شود.

ضلع سوم این ماجرا دولت و سیاست‌هایی است که بازار را با تحول مواجه می‌کند. همانطور که در طول این سال‌ها نیز شوراری پول و اعتبار با برخی سیاست‌های تشویقی در حوزه مسکن موافقت کرده، بنا به گفته مظاهریان این امر در آینده نیز با قدرت بیشتری ادامه خواهد یافت. وی از تعریف ابزارهای جدید مالی برای بازار مسکن خبر داده و گفته این ابزارهای مالی در بخش‌های مختلف بورس، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار در حال بررسی است؛ موضوعی که البته باید دید در بازار چگونه با آن برخورد خواهد شد.

سرمایه‌گذاران نیاز به مشوق‌های جدی دارند

یک کارشناس بازار مسکن معتقد است شرایطی که در طول این سال‌ها در بازار مسکن حاکم بوده جای امیدی برای بسیاری از سرمایه‌گذاران باقی نگذاشته است و اگر بناست تحولی در این حوزه رخ دهد باید شرایط بازار دگرگون شود.

شهریار شقاقی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» اظهار کرد: در طول این سال‌ها نه قدرت خرید متقاضیان خرید خانه تغییر کرده و نه برای سرمایه‌گذاران توانی باقی مانده تا کار خود را ادامه دهند. رونقی نسبی که از آن دم زده می‌شود نیز هنوز در بدنه بازار به شکلی دقیق حس نمی‌شود و همه این مسائل شرایط را منفی می‌کند. به گفته وی اگر دولت قصد دارد آنچه در آمارها آمده را تقویت کند باید فکری به حال آنچه تاکنون اتفاق نیفتاده بکند. سرمایه‌گذاران برای ورود دوباره به بازار انگیزه‌هایی می‌خواهند که تاکنون شرایطش فراهم نشده و از این رو حضوری جدی در این عرصه ندارند. از سوی دیگر بانک مرکزی نیز با توجه به سود بالایی که برای تسهیلات در نظر گرفته عملا راه را بر استفاده از این وام‌ها بسته است. این روند باید تغییر کند در غیر‌این صورت انتظار اثر‌گذار شدن سیاست‌ها تنها یک خوشبینی است.

مرتضی دلخوش کارشناس بازارهای مالی نیز در گفت‌وگو با «فرصت امروز» به احتمال اثر‌گذار شدن سیاست‌هایی چون ورود بازار بورس به عرصه مسکن اشاره کرد و گفت: همانطور که از چند سال قبل نیز با ارائه طرح‌هایی بورس رسما در بخش‌هایی از بازار مسکن وارد شد، می‌توان انتظار داشت این ابزار مالی در آینده نیز بتواند نقشی جدی در این حوزه ایفا کند. به اعتقاد وی، ایفا کردن این نقش یک پیش شرط بسیار مهم دارد و آن بهبود شرایط اقتصادی کشور و تحت سایه آن بهبود اوضاع بازار بورس است.

دلخوش ادامه داد: ظرفیت بازارهای مالی و سرمایه‌ای در این حوزه بسیار بالاست و در بسیاری از کشورهای جهان این امر به‌عنوان یک موضوع طبیعی شناخته می‌شود. در ایران اما از یک سو بانک محور ماندن اقتصاد و از سوی دیگر عدم حمایت لازم از بازار سرمایه این کار را سخت کرده؛ موضوعی که می‌تواند در دل طرح‌های جدید جبران شود.

وارد کردن بورس به بازار مسکن و افزایش توان تسهیلاتی بانک‌ها در این حوزه موضوعی است که در طول سال‌های گذشته بارها مطرح شده و البته تصمیم‌هایی نیز در رابطه با آن اتخاذ شده است. اما آنچه شرایط امروز را با گذشته متفاوت می‌کند، ظهور نخستین نشانه‌ها از رونق و تلاش نهادهای تصمیم‌گیر برای حفظاین روند است؛ روندی که نتیجه آن از بین رفتن یکی از طولانی‌ترین دوره‌های رکودی بزرگ‌ترین بازار اقتصادی ایران خواهد بود. 

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com