بررسی گزارش عملکرد نیمه اول امسال واحد‌های پتروشیمی

گزارش عملکرد شرکت‌ها طی نیمه اول امسال در حالی یکی پس از دیگری منتشر شد که اغلب این گزارش‌ها با برآورد نکردن انتطارات سهامداران موجب ناامیدی بیشتر آنها نسبت به آینده بازار سرمایه شد. این در حالی است که در این میان شرکت‌های پتروشیمی که در پی افزایش قابل توجه نرخ خوراک مصرفی آنها با چالش‌های متعددی مواجه شدند و به‌موجب آن انتظار می‌رفت رفته‌رفته با کاهش روند سودآوری روبه‌رو شوند، اما گزارش‌های مناسبی را طی عملکرد شش ماهه اول امسال از خود به نمایش گذاشتند گزارش‌هایی که به نظر می‌رسد از نگاه و توجه فعالان بازار سرمایه پنهان مانده است. 

به گزارش بورس نیوز، در این شرایط این سوال مطرح می‌شود که از نگاه فعالان بازار سرمایه و کارشناسان آیا گزارش‌های منتشر شده توسط واحدهای پتروشیمی انتظارات سهامداران را برآورده کرده و بهترین عملکرد از آن کدام واحد پتروشیمی است؟

در همین ارتباط، یک کارشناس صنعت پتروشیمی در گفت‌وگو با خبرنگار بورس نیوز عنوان کرد: در یک سال و نیم گذشته که قیمت نفت روند کاهشی شدیدی را در پیش گرفت، در پی آن قیمت محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی کاهش یافت که البته میزان این کاهش با توجه به نوع محصولات متفاوت بوده است. در چنین وضعیتی، شرکت‌هایی که نرخ خوراک آنها نیز تابعی از نرخ نفت باشد میزان زیان آنها ناشی از کاهش قیمت محصولات با افت نرخ خرید مواد اولیه جبران خواهد شد. این در حالی است که نرخ خوراک اکثر واحد‌های پتروشیمی داخلی که گاز متان مصرف می‌کنند، با مصوبه سال گذشته وزارت نفت به‌عنوان سوخت مصرفی1320 ریال به ازای هر مترمکعب و برای مصرف به‌عنوان ماده اولیه، 13 سنت به ازای هر مترمکعب با نرخ دلار مبادلاتی تعیین شد. از طرفی نرخ دلار مبادلاتی نیز طی سال‌جاری با توجه به سیاست‌های دولت روند افزایشی داشت و از 2650 تومان در سال گذشته تا مرز 3000 تومان بالا رفت.

حمید یثربی افزود: با توجه به کاهش مبلغ فروش ناشی از کاهش نرخ جهانی و از طرفی افزایش قیمت خوراک، انتظار کاهش سود از پتروشیمی‌ها می‌رود. مسئولان صنعت پتروشیمی همچنان بر کاهش نرخ 13 سنت به نرخی بین 8 تا 10 سنت تأکید دارند و حتی چهار وزیر دولت در نامه‌ای یکی از علل ریزش بورس را افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برشمردند. در شرایط فعلی، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برای سال 94 همچنان نامعلوم است و از طرف وزارت نفت اعلام شده که تا بیستم آبان ماه تکلیف نهایی خواهد شد.

وی درخصوص نرخ خوراک مصرفی لحاظ شده در بودجه شرکت‌های پتروشیمی اظهار داشت: سردرگرمی نرخ خوراک و از طرفی تغییرات مداوم نرخ ارز مبادلاتی، به‌گونه‌ای بوده است که در دوره اخیر شرکت‌های کمی اقدام به ارائه پیش‌بینی عملکرد کردند و تنها به ارائه صورت‌های مالی میاندوره‌ای اکتفا کردند که در این صورت‌ها نیز شرکت‌ها اطلاعاتی درخصوص مواد اولیه مصرفی افشا نمی‌کنند. بنابراین نمی‌توان به‌طور دقیق به نرخ اعمال شده از سوی شرکت‌ها در گزارش واقعی شش ماهه و نرخ مدنظر آنها در بودجه اعلامی پی برد.

این کارشناس بازار سرمایه پیرامون اعمال اثر مثبت احتمالی بر سودآوری شرکت‌های پتروشیمی در صورت کاهش نرخ خوراک مصرفی آنها گفت: در این میان شرکت‌های پتروشیمی کرمانشاه و پتروشیمی شیراز، نرخ گاز خوراک مصرفی خود را 3445 ریال درنظر گرفته‌اند. در واقع این دو شرکت نرخ هر مترمکعب گاز را 13 سنت فرض کرده‌اند اما نرخ دلار مبنای محاسبه را 2650 تومان لحاظ کردند. با توجه به نرخ‌های کنونی دلار دولتی که حدود 3000 تومان است، در واقع این دو شرکت نرخ گاز مصرفی را مبلغی حدود 11.5 سنت در نظر گرفتند. بنابراین کاهش نرخ گاز به 10 سنت و پایین‌تر می‌تواند تأثیر مثبتی بر سودآوری این دو شرکت نسبت به بودجه‌های اعلامی در پی داشته باشد.

یثربی افزود: اگرچه برخی شرکت‌ها مانند پتروشیمی جم بخشی از محصولات خود را نیز به‌صورت بین مجتمعی و با نرخ ارز دولتی تسعیر می‌کنند اما افزایش این نرخ و همگرا شدن آن با نرخ ارز آزاد تأثیر منفی بر سود پتروشیمی‌ها وکاهش حاشیه سود آنها خواهد داشت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا گزارش عملکرد شش ماهه شرکت‌ها انتظارات سهامداران را برآورد کرده؟ گفت: در مجموع گزارش شش ماهه پتروشیمی‌ها مطابق انتظارات فعالان بازار سرمایه ارزیابی می‌شود و تمامی شرکت‌ها به دلیل کاهش قیمت فروش محصولات با افت مقدار فروش طی شش ماهه اول سال نسبت به دوره مشابه امسال قبل روبه‌رو شدند و این موضوع درخصوص شرکت‌های تولیدکننده اوره مانند پتروشیمی شیراز و کرمانشاه شدیدتر بوده است. در این شرایط شرکت پتروشیمی مارون یک استثنا بود که با افزایش مناسب در مقدار فروش، مبلغ فروش آن نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایشی بود. شاید افزایش نرخ دلار آزاد که اخیرا از مرز 3500 تومان هم عبور کرده در شش ماهه دوم وضعیت فروش این شرکت‌ها را کمی بهتر کند.

در بهای تمام شده و حاشیه سود ناخالص اما وضعیت شرکت‌ها متفاوت بوده است. شرکت‌هایی که گاز طبیعی مصرف می‌کنند با کاهش حاشیه سود روبه‌رو شدند و در مقابل شرکت‌های پتروشیمی شازند و پتروشیمی جم که خوراک مایع مصرف می‌کنند با افزایش حاشیه سود مواجه شدند که این امر موجب شد شرکت‌های مصرف‌کننده خوراک مایع به‌رغم کاهش مبلغ فروش بتوانند سودآوری خود را در سطوح پیش از کاهش نرخ جهانی حفظ کنند.

* تحلیلگر تکنیکال مشاور سرمایه‌گذاری راهنمای سرمایه‌گذاران