انرژی خورشیدی؛ راهی به سوی آینده

این موضوع که یک کشور یا منطقه در زمینه انرژی خورشیدی دارای پتانسیل هست یا خیر، بر مبنای تعداد روزهای آفتابی در سال محاسبه می‌شود. در کشور ما تعداد روزهای آفتابی در سال بسیار بالاست و به همین دلیل در ایران پتانسیل بسیار بالایی وجود دارد تا از انرژی خورشیدی استفاده کنیم و آن را به انرژی‌های مختلف تبدیل کنیم. بنابراین پتانسیل کشور ما به دلیل تعداد روزهای آقتابی زیاد، در سطح بالایی است.

اما علت اینکه از این پتانسیل استفاده نشده، این است که در این زمینه فاقد تکنولوژی مربوطه هستیم و صفحات خورشیدی که نور را تبدیل به انرژی می‌کنند، باید وارد کشور کنیم. تکنولوژی تولید این صفحات خورشیدی در اختیار کشورهای خاصی است. اخیرا کشور چین به این موضوع ورود پیدا کرده و صفحات خورشیدی را به قیمت بسیار پایین تولید می‌کند و در اختیار کشورهای متقاضی قرار می‌دهد. بنابراین در حال حاضر می‌توان صفحات خورشیدی را به قیمت بسیار پایین تهیه کرد.

در کشور ما انرژی‌های تجدیدپذیر اعم از انرژی باد و انرژی خورشیدی تحت مدیریت بخشی در وزارت نیرو قرار دارند و تمام مدیریت‌ها در بخشی مربوط به انرژی‌های نو در حال انجام است و پیگیری می‌شود. در‌واقع متولی انرژی خورشیدی وزارت نیرو است. اما تا جایی که اطلاع دارم، بسیاری از کشورها در زمینه انرژی خورشیدی کارهای بزرگی انجام داده‌اند و صفحات خورشیدی بسیاری را کار گذاشته‌اند و از این طریق، از انرژی خورشیدی استفاده می‌کنند.

اما یکی از مشکلاتی که وجود دارد صفحات خورشیدی باید در وسعت زیادی کار گذاشته شود و این صفحات فضای نسبتا زیادی را اشغال می‌کند. مشکل دیگر نبود فرهنگ‌سازی در این زمینه است و باید در کشور ما فرهنگ‌سازی لازم در این زمینه انجام شود و با روش‌های مردم‌پسند، انرژی خورشیدی را عرضه کنیم. البته در برخی از مناطق کشورمان مردم به شکل سنتی اقداماتی را برای استفاده از نور خورشید می‌کرده و می‌کنند.

اما اینکه بخواهیم استفاده از صفحات خورشیدی را در میان مردم تشویق کنیم، اندکی دشوار است و باید اقدامات جدی در این رابطه انجام شود. این در حالی است که گسترش روز‌به‌روز استفاده از انرژی خورشیدی این مسئله را هرچه بیشتر برای ما نمایان می‌سازد که باید در این زمینه فرهنگ‌سازی کنیم. در این میان می‌توانیم با راهکارهای ساده مردم را به استفاده از انرژی خورشیدی تشویق کنیم اما متاسفانه تاکنون این فرهنگ‌سازی کمرنگ بوده است.

باید این موضوع را در نظر بگیریم که روزی خواهد رسیدکه نفت و گاز کشورمان به اتمام می‌رسد بنابراین باید از تعداد روزهای آفتابی و تابش خورشید به‌عنوان یک منبع پایان ناپذیر انرژی استفاده کنیم. درواقع اقدام صحیح این است که از هم‌اکنون به فکر اتمام انرژی‌های فسیلی باشیم و تصمیم بگیریم که در آن شرایط قرار است با چه الگویی انرژی مورد نیاز کشورمان را تامین کنیم. برای این موضوع می‌توانیم از چند الگو بهره بگیریم که انرژی هسته‌ای، انرژی باد و انرژی خورشیدی می‌تواند از جمله آنها باشد.

شاید اگر از هم‌اکنون به فکر استفاده از انرژی خورشیدی باشیم، بتوانیم خود را به جایی برسانیم که صاحب تکنولوژی و فن در این زمینه شویم. زیرا روزی فرا‌خواهد رسید که استفاده از انرژی‌های تجدید‌پذیر در دنیا تبدیل به یک الزام خواهد شد و گریزی از آن نیست. بنابراین به نظر می‌رسد که اگر برای این امر مهم یک سازمان مستقل تشکیل شود و دارای هویت و بودجه مستقلی باشد و بحث انرژی خورشیدی از چتر وزارت نیرو خارج شود، اقدام قابل توجهی خواهد بود و بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

البته در وزارت نیرو هم زحمات بسیاری برای انرژی خورشیدی کشیده شده است اما این اقدامات خیلی قانع‌کننده نیست و پاسخگوی نیازهای آتی کشورمان نخواهد بود. اما اگر بخواهیم بخشی از تامین نیازهای کشور در حوزه انرژی را به سمت انرژی خورشیدی هدایت کنیم، نیاز به یک سازمان مستقل وجود دارد و به‌تدریج باید بخش خصوصی هم وارد این مقوله شود.در‌واقع باید تجاری‌سازی صورت بگیرد و برای بخش خصوصی انگیزه‌هایی ایجاد شود که در زمینه انرژی خورشیدی، سرمایه‌گذاری کند و دولت قراردادهای جذابی را با اینها منعقد کند.

نکته قابل ذکر این است که حتی کشورهای همسایه ما که اتفاقا منابع نفت و گاز را هم در اختیار دارند، درصدد آن هستند که در آینده با استفاده از روزهای آفتابی فراوانی که در طول سال دارند، انرژی خورشیدی تولید کنند و آن را به برق تبدیل کنند و پس از پایان منابع نفت و گاز خود، اقدام به صادرات این نوع از انرژی کنند و از این راه درآمد بالایی را به دست آورند.این موضوع می‌تواند نقشه راهی برای ما باشد تا پیش به سوی آینده‌ای با استفاده از انرژی‌های تجدید‌پذیر حرکت کنیم.

کارشناس انرژی