لیزینگ ناوگان هوایی ایران را نونوار می کند / اما و اگرهای هواپیماهای لیزینگی

ناوگان هوایی کشورمان تا یک دهه آینده به 400هواپیما نیاز دارد که طبق گفته وزیر راه و شهرسازی برای تأمین این تعداد هواپیما، گزینه های خود را محدود به «خرید» نخواهیم کرد و ناوگان هوایی شرکت های هواپیمایی کشور از طریق گزینه های متعددی از جمله لیزینگ، اجاره و... توسعه می یابند. هر چند بلافاصله پس از امضای برجام، در سفر رئیس جمهوری به همراه هیأت همراه به اروپا، پیش نویس قرارداد خرید 118 فروند هواپیمای جدید از ایرباس به امضا رسید و چندی پیش هم با بویینگ برای خرید 100فروند هواپیمای جدید تفاهم شد اما برای نوسازی ناوگان هوایی تنها تمرکز روی خرید هواپیما نیست. 

این روزها دولت دست به کار شده و مذاکرات برای تأمین هواپیما از طریق لیزینگ را هم شروع کرده است. چند روز گذشته عباس آخوندی، وزیر راه وشهرسازی در دیدار با وزیر حمل و نقل آلمان اعلام کرد با آلمانی ها برای تأمین هواپیما از شرکت های لیزینگ کننده این کشور مذاکراتی داشتیم. وی تاکید کرد: وزارت راه و شهرسازی شرایط را برای امکان لیزینگ از شرکت های آلمانی فراهم می کند اما در نهایت ایرلاین ها و بنگاه های خصوصی خودشان برای انجام مذاکرات باید به طور مستقیم ورود کنند. وزیر حمل و نقل آلمان هم از ایجاد یک گروه مالی برای تأمین خطوط اعتباری پروژه های ایران که لیزینگ هم جزو آنها است، خبر داد.

البته آلمان تنها گزینه برای لیزینگ هواپیما نیست و ایرلاین های کشورمان تاکنون با چندین کشور و شرکت برای تأمین هواپیما از طریق لیزینگ وارد مذاکره شده اند. هر چند لیزینگ می تواند گزینه خوبی برای ورود هواپیماهای جدید و کم سن و سال به ناوگان هوایی ایران باشد اما گویا شرایط لیزینگ هواپیما برای سرمایه گذاران این صنعت چندان هم وسوسه کننده نیست و گران تمام می شود.

پیشنهادات لیزینگی پس از برجام

یکی از شرط های سازمان هواپیمایی برای صدور مجوز راه اندازی شرکت هواپیمایی جدید، داشتن حداقل پنج فروند هواپیما است. یعنی ایرلاین ها برای شروع به کار باید حداقل پنج فروند هواپیما داشته باشند و هواپیماهای تأمین شده باید کمتر از 15 سال عمر کرده باشند. حال اینکه فراهم آوردن این شرایط برای بسیاری از سرمایه گذاران دشوار است در این شرایط، لیزینگ هواپیما یکی از گزینه های مطلوب تأمین ناوگان محسوب می شود. پس از لغو بخشی از تحریم ها هم، سرمایه گذاران این صنعت با پیشنهادات گسترده ای برای تأمین هواپیما از جمله خرید از طریق لیزینگ مواجه شدند.

مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی در گفت وگو با «فرصت امروز» درباره شرایط لیزینگ هواپیما گفت: برجام و لغو تحریم ها این فرصت را به وجود آورد که ایرلاین ها گزینه های متعددی برای نوسازی ناوگان خود در اختیار داشته باشند که اجاره، اجاره به شرط تملیک، خرید از طریق فاینانس و لیزینگ هواپیما گزینه های نوسازی ناوگان هستند. وی با بیان اینکه مذاکرات ایرلاین ها برای لیزینگ هواپیما پس از لغو تحریم ها شروع شد، اظهار داشت: شرکت های هواپیمایی ایرانی مذاکرات برای لیزینگ هواپیما را در کنار مذاکره مستقیم با ایرباس و بویینگ دنبال می کنند. سامانی تاکید کرد: شرایط به وجود آمده پس از لغو تحریم ها وضعیتی را فراهم کرده که می تواند صنعت هواپیمایی کشور را متحول کند و گزینه ای مانند لیزینگ نیز قطعاً در همین چارچوب تعریف می شود.

شرط و شروط لیزینگ هواپیما

همانطور که گفته شد، به طور قطع تأمین هواپیما از طریق لیزینگ یکی از راهکارهای مطلوب برای تأمین هواپیماهای مورد نیاز ناوگان هوایی کشور است اما در این مسیر هم موانعی بر سر شرکت های هواپیمایی کشورمان قرار دارد. محمدعلی ایلخانی، مدیرعامل شرکت هواپیمایی تازه تأسیس تهران ایر در گفت وگو با «فرصت امروز» درباره چالش های تأمین هواپیما از طریق لیزینگ گفت: کارآمدی این مسیر برای تأمین هواپیما و نوسازی ناوگان، بستگی به شرایط لیزینگ دارد.

وی تأکید کرد: در خصوص لیزینگ چند موضوع مطرح می شود که قیمت هواپیما، سود اقساط و مدت زمان پرداخت اقساط از مهم ترین شرایط لیزینگ است. این فعال صنعت هوایی کشورمان با اشاره به اصلی ترین مشکل در قراردادهای لیزینگ گفت: مهم ترین موضوع قیمت هواپیما است که در بسیاری از موارد شرکت لیزینگ کننده قیمت یک فروند هواپیما را 5 الی 4 میلیون دلار بالاتر از قیمت بازار به متقاضی ارائه می کند که به طور قطع این قیمت ها، به صرفه نیستند. ایلخانی تأکید کرد: لیزینگ مزایای خوبی دارد اما همین گران فروشی باعث می شود تمام مزیت های دیگر این معامله از بین برود. وی افزود: لیزینگ زمانی می تواند به صرفه باشد که مدت زمان پرداخت اقساط آن در بازه زمانی 10 ساله باشد و کمتر از آن برای سرمایه گذاران به صرفه نیست و قدرت پرداخت آن را ندارد.

البته نرخ سود هم بسیار مهم است که در کشورهای اروپایی معمولاً نرخ سود بالاتر از 3درصد نمی رود. مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر تأکید کرد: لیزینگ هواپیما و تامین هواپیما از این طریق برای نخستین بار است در ایران اتفاق می افتد هر چند تجربه خرید لیزینگی هواپیماهای دست دوم و ارزان را داشتیم اما تاکنون هیچ شرکتی هواپیمای جدید از طریق لیزینگ خریداری نکرده است امیدواریم با مذاکراتی که دولت انجام می دهد راه برای تامین هواپیما از طریق لیزینگ هم باز شود.

ارتباط با نویسنده : nazila.mahdiani@gmail.com