افق تنگ فروشگاه های بزرگ

دوران شکوه فروشگاه های عظیم در دنیا به پایان رسیده و دوباره مغازه های کوچک، نبض خرده فروشی دنیا را به دست خواهند گرفت

در حالی که فروش کلی در بسیاری از مراکز خرید مدرن به وضوح از میزان متوسط کل دوران خود کمتر شده، مرکز خرید 20هزار متر مربعی آکرا، امسال عملکرد نسبتا خوبی داشته است.

در سال 2010، کشور غنا تولید نفت دریایی را آغاز کرد و کمی بعد با رسیدن به رشد 14درصدی تولید ناخالص ملی در سال 2011 همزمان با اوج گرفتن قیمت جهانی نفت، خودش را به عنوان کشوری با یکی از سریع ترین رشدهای اقتصادی جهان مطرح کرد.

از این رو، در حالی که توسعه دهندگان، مشغول ساخت مراکز خرید مدرن در آکرا، پایتخت غنا بودند، برندهای داخلی آفریقای جنوبی و برندهای بین المللی مانند مانگو، نایک و باتا وارد بازارهای غرب آفریقا شدند.

با این حال امروزه بوی خوشی از اوضاع به مشام نمی رسد. کاهش قیمت نفت و کالاها، نقش خود را در کسری بودجه گسترده کشور غنا، کاهش ارزش پول داخلی و بالا رفتن تورم به خوبی ایفا کرده است. بحران انرژی جاری نیز بر هزینه های تجاری افزوده و رشد تجاری در سال 2014 و 2015 به ترتیب 4 و 3.5درصد کاهش یافته است.

مشکلات اقتصادی غنا برای خرده فروشان رسمی که می خواهند با بخش ریشه دار فرهنگ خرید غیر رسمی رقابت کنند، به شکل انواع چالش ها بروز کرده است.

با توجه به گزارش اخیر گروه خدمات دارایی تجاری آفریقا، فروش کلی در اکثر مراکز خرید مدرن با وجود اینکه خیلی شلوغ به نظر می رسند، کاملا زیر میانگین تاریخی آن است.

تحقیقات نشان می دهد تورم بالا، افزایش بهای سوخت و هزینه های دیگر، درآمد قابل دستیابی را پایین می آورد و روی عملکرد بخش های خرده فروشی تاثیر بیشتری دارد.

عملکرد ضعیف مراکز خرید به علاوه برخی مشکلات مربوط به اجاره بها به خروج خرده فروشان از عرصه منجر شده است.

غنا از سال 2014 همزمان با باز شدن تعدادی مرکز خرید مدرن و جدید در پایتخت خود آکرا، وارد یک چرخه اقتصادی دشوار شده است. در این دوره برخی از خرده فروش ها تاثیرات مستقیمی را در استراتژی های توسعه خود متحمل شده اند که به موجب آن نتوانسته اند به سیستم توسعه وارد شوند.

در حال حاضر بازیگران بین المللی نیز مشغول بازنگری در بازارها و تنظیم مجدد قیمت ها و محصولات طبقه متوسط واقعی هستند.

یک سوم مراکز خرید چین تا پنج سال آینده تعطیل می شوند براساس گزارشی از آکادمی علوم اجتماعی چین، یک سوم از مراکز خرید فراوان چین در پنج سال آینده تعطیل خواهند شد و بقیه نیز مجبورند برای ادامه حیات تغییر شکل بدهند.

در این گزارش آمده است که در بسیاری از شهر ها مراکز خرید به دلیل عدم قدرت رقابت، به سرعت مشتریان خود را از دست می دهند. چینگدائو در شرق استان شاندوگ چین، شهرداری چونگ کینگ و شهر شمالی دالیان در استان لیائونینگ همه از تعطیلی مراکز خرید بزرگ خود در پایان ماه آگوست خبر داده اند.

در این گزارش گفته شده است که یک سوم از این مراکز به بازارهای عمده فروشی یا خرده فروشی تبدیل خواهند شد و یک سوم دیگر باید با سیستم خرید آنلاین ادغام شوند.

هنگ تائو، مدیر موسسه پژوهش اقتصاد تجاری در دانشگاه تجارت و تکنولوژی پکن می گوید فروشگاه ها دارند در نتیجه بازسازی ساختار اقتصادی، به خصوص افزایش خرید آنلاین، درهای خود را می بندند. مطالعات وی نشان می دهد که 138 فروشگاه چند منظوره، 262 سوپرمارکت و 6209 فروشگاه ورزشی از سال 2012 تا سال 2015 بسته شده اند.

موسسه تجارت قرن 21 هرالد، دلیل این نزول را عرضه بیش از حد محصولات به تشویق دولت محلی عنوان می کند.
چین حدود سه برابر آمریکا یعنی نزدیک به 4هزار مرکز خرید دارد. برآوردها می گویند این تعداد تا سال 2025 به 10هزار خواهد رسید. از میان 20 شهر با عمده ترین مراکز خرید جهان، 13 تای آنها در چین قرار دارد.

اطلاعات نشان می دهد که سرانه فضای مرکز خرید در شهرهای رده دوم و سوم چین، 2متر مربع برای هر نفر است. سرانه این فضا در هنگ کنگ 1.5متر مربع و در ژاپن و کره جنوبی یک متر مربع است.

علاوه بر عرضه فضای بیش از حد، یکی دیگر از نواقص آسیب زننده این است که بسیاری از مراکز خرید عینا شبیه هم هستند.

جینگ لینبو، مدیر مرکز ارزیابی چین در دانشگاه علوم انسانی و علوم اجتماعی پکن می گوید که کلید بقای این فروشگاه ها در تنوع رقابتی و ارائه خدمات به مشتری با ارزش افزوده است. او پیشنهاد می کند که دولت باید به پایین آمدن هزینه های تجاری برای فروشگاه هایی که با افزایش اجاره بها روبه رو هستند، کمک کند.

مرگ تدریجی مراکز خرید آمریکا

بسیاری از صاحبان تولیدات پر رونق و صاحبان مراکز خرید در آمریکا با موج تازه تعطیلی ها برای یافتن خرده فروشی هایی که به اندازه کافی بزرگ باشند، اوقات سختی را سپری می کنند.

طبق بررسی ها انتظار می رود طی 15 تا 20 سال آتی بسیاری از مراکز خرید آمریکا با شکست مواجه شوند و پیش بینی می شود که تنها مراکز خرید مجلل مانند نیمان مارکوس زنده خواهند ماند و فروشگاه های سطح متوسط منقرض می شوند، چرا که وجود آنها دیگر معنا نخواهد داشت.

از حدود 1000 مرکز خرید آمریکا حدود 400 تای آنها مختص افراد پردرآمد است. برای این مراکز کسب و کار درحال بهبود است، اما مراکز سطح پایین تر در حال ضرردهی و تعطیل شدن هستند. فروشگاه های جی سی پنی، میسی و سیرز همه اخیرا دور تازه ای از تعطیلی ها را اعلام کرده اند. 33 فروشگاه متعلق به جی سی پنی و پنج فروشگاه میسی تعطیل شده و سیرز فروشگاه های عمده خود در شیکاگو بسته است. سیرز از سال 2010 حدود 300 تعطیلی داشته است.

گفته می شود اکثر مراکز خرید آمریکا در عرض حدود هشت سال، ورشکسته و و تعطیل خواهند شد.

دان وود، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری تراست گفته است که روند روبه پایین و سقوط کامل یک مرکز خرید می تواند تا دو دهه زمان ببرد. او افزود که به احتمال زیاد تنها مراکز خرید مربوط به قشر مرفه باقی خواهند ماند و اوضاع برای بقیه تا 20 سال آینده به مراتب بدتر خواهد شد.