پیشینه استفاده از ماکتهای تبلیغاتی بهعنوان عناصر تاثیرگذار بصری در خارج از کشور به سالهای دور باز میگردد. این درحالی است که این رسانه تبلیغاتی به تازگی وارد کشور شده و از عمر آن چندان نمیگذرد. درکشور ما زمان استفاده از ماکتهای تبلیغاتی به سیاستهای تبلیغاتی شرکتهای سفارشدهنده بازمیگردد.
براین اساس هنوز زمان مشخصی برای بهکارگیری آنها از سوی سفارشدهندگان تعریف نشده است. شرکتها گاهی از این ماکتها برای معرفی محصولی تازه استفاده میکنند و گاهی ماکت محصولی قدیمی توسط شرکتها در سطح شهر اکران میشود.
ماکتهای تبلیغاتی در میان کارشناسان بهعنوان رسانههایی شناخته میشوند که در مخاطبان ایجاد هیجان بصری بالا میکنند،در نتیجه کسانی که مسئول نگارش مراحل مختلف کمپینها هستند، باید به این نکته توجه داشته باشند که این هیجان تبلیغاتی را چه زمانی به مخاطبان تزریق کنند که بالاترین تاثیرگذاری را داشته باشد. درواقع استفاده از این رسانهها خوب است، ولی این خوب بودن به تنهایی کافی نیست و باید موثر نیز باشد. در واقع اینکه هر برندی یک ماکت تبلیغاتی بزرگ در سطح شهر داشته باشد کافی نیست، باید این ماکتها زمانی اکران شوند که برای مشتریان این برندها جذابیت بصری بالایی داشته باشد.
اندازهگیری عمق دید برای محل نصب ماکتها
مسعود رشیدیان، کارشناس تبلیغات و فعال در عرصه ساخت ماکتهای تبلیغاتی به «فرصت امروز» میگوید: سازمان زیباسازی، فضاهایی را به منظور نصب ماکتهای تبلیغاتی در نظرگرفته است، اما امکان بهره برداری از این فضاها تا زمانی که توسط کارشناسان مورد بررسی دقیق قرار گیرند، وجود ندارد.
کارشناسان سازنده ماکتها با توجه به شکل و ابعاد و اندازه این ماکتها، بهترین و زیباترین و موثرترین عمق دید را برای مخاطبان در نظر میگیرند. عمق دید در نظر گرفتهشده برای بینندگان، در مورد محل قرارگیری ماکتهای فضای داخلی با فضای خارجی متفاوت است. برای مثال بهترین مکان نصب یک ماکت 10 متری بزرگراهی خواهد بود که مخاطبان از فاصله دوریتری نظارهگر آن باشند. مطمئنا اگر این ماکتها در یک خیابان کوچک نصب شوند، هیچ تاثیری روی مخاطبان نخواهند گذاشت. محل قرارگیری تمامی ماکتهایی که در سطح شهر تهران اکران شدهاند، براساس یک نگاه کارشناسی و فنی بوده است. این مکانهای کارشناسیشده باید موردتایید شهرداری و سازمان زیباسازی قرار بگیرند. البته مکانهایی هم هستند که توسط کارشناسان مناسب تشخیص داده شدهاند، ولی توسط شهرداری از لحاظ مسائل ترافیکی موردتایید قرار نگرفتهاند.
او اضافه میکند: در مورد ماکتهای فضای داخلی علاوه بر فضا و زاویه دید، موضوع مهم دیگری نیز حائز اهمیت است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. در مورد این ماکتها باید توجه بیشتری به جزییات ساخت آنها شود، چون بینندگان از زاویه نزدیکتری نظارهگر آنها خواهند بود. مخاطبان توقع دارند با دیدن این ماکتها یک عروسک بزرگ شده نبینند و محصول را بهصورت واقعی و بزرگنمایی دقیق ملاحظه کنند. به خاطر این موضوع رعایت و توجه به جزییات در ساخت ماکتهای داخلی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
فایبرگلاس ماده اصلی ساخت غولهای تبلیغاتی
رشیدیان میگوید: برای ساخت ماکتها به خاطر متریالی که دارند باید از موادی استفاده شود که حالتپذیر و قابل انعطاف باشند؛ موادی که علاوه بر این موارد، کیفیت بالایی نیز به این ماکتها بدهند. معمولا پایه همه ماکتها از ماده فایبرگلاس است. حال متناسب با فرم و شکل ماکتها و با در نظر گرفتن شرایط جوی مانند برودت و گرمای هوا فرمول و ترکیببندی موادشیمیایی آنها متفاوت خواهد بود. ماده فایبر گلاس علاوه بر فرمپذیری، طول عمر بالایی بدون افت کیفیت به این ماکتها میدهد. علاوه بر موارد ذکر شده باید در ساخت ماکت ها موادی استفاده شوند که استانداردهای وزنی مناسب را داشته باشند. در ساخت این ماکتها کارشناسان باید علاوه بر شباهت با محصول، قابلیت جابهجایی راحت را نیز در نظر بگیرند. باتوجه به ابعاد و حجم ماکتها عموما ساخت آنها از 30 روز کاری شروع میشود و هر چقدر ساخت ماکتها پیچیدهتر باشد، زمان صرف شده برای آنها بیشتر خواهد شد.
ماکتهای تبلیغاتی ذهنیت را به عینیت تبدیل میکنند
این کارشناس درباره نگاه شرکتها نسبت به این رسانه تبلیغاتی میگوید: هنوز برای شرکتهای سفارشدهنده، این موضوع که به تبلیغات نگاه سرمایهگذاری داشته باشند نه هزینه، جا نیفتاده است. ماکتهای تبلیغاتی ذهنیت را به عینیت تبدیل میکنند، در نتیجه بهعنوان سرمایههای تبلیغاتی برای شرکتها محسوب میشوند. این ماکتها به واسطه عمر طولانی و بدون افت کیفیت، قابلیت استفاده مکرر دارند. برای مثال کیفیت و تاثیرگذاری آگهیهای رادیویی، مطبوعاتی و تلویزیونی بعد از مدتی کمرنگ و بیاثر میشوند، ولی این ماکتها به خاطر جذابیت بصری و عمر طولانی تاثیرگذاری بیشتری نیز خواهند داشت. رشیدیان درباره انواع ماکتهای فضای بیرونی میگوید: ماکتهای فضای بیرونی به دو بخش تقسیمبندی میشوند.
ماکتهایی که بهصورت واحد نصب میشوند مانند ماکتهای بزرگی که در اتوبان چمران اکران شدهاند. ماکتهای نوع دوم روی بیلبوردها نصب میشوند و قابلیت نصب سازه مکانیکی و حرکتی را نیز دارند، مانند بطریای که مدتی پیش روی یک بیلبورد نصب شده بود و در آن در حرکتی باز و بسته میشود.
شرکتهای پیشگام در استفاده از ماکتهای تبلیغاتی
رشیدیان میگوید: استقبال شرکتها در مورد ماکتهای فضای داخلی با فضای خارجی متفاوت است. در مورد ماکتهای داخلی عموما شرکتهای شوینده خارجی پیش قدم هستند، این موضوع به این خاطر است که آنها با این رسانه تبلیغاتی بیشتر آشنا هستند و کاربرد آنها را بهتر میدانند. در مورد ماکتهای فضای خارجی شرکتهای داخلی با کمی تردید و احتیاط، شجاعت بیشتری از خود برای اکران آنها نشان میدهند. احتیاط و تردید این شرکتها بیشتر به دلیل نابسامان بودن و عدمثبات وضعیت اقتصادی این مجموعههاست. معمولا این شرکتها نسبت به آینده بدبین هستند و وقتی میخواهند اقدام تبلیغاتی را انجام دهند میگویند اجازه بدهید قیمت دلار، وضعیت تحریمها و غیره را مورد بررسی قرار دهیم و بعد از بررسی این موارد تصمیم خود را بازگو کنیم. معمولا شرکتهای ایرانی در سفارش این ماکتها با کمی تردید عمل میکنند، ولی وقتی نتیجه کار را میبینند از آن لذت میبرند.
عمر 6 ساله ماکتهای تبلیغاتی
به گفته رشیدیان، عمر این ماکتها اگر به آنها آسیبهای عمدی وارد نشود، بهطور متوسط پنج یا شش سال خواهد بود. در ساخت آنها باید از رنگهایی استفاده شود که قابل شستوشو باشند. این موضوع به دلیل آلودگی بالای شهر تهران از اهمیت زیادی برخوردار است و ماکتهای نصبشده باید برای بالارفتن کیفیت بصری چند وقت یکبار مورد شستوشو قرار بگیرند.
این کارشناس در پایان تاکید میکند: اگر شرکتها در انتخاب رسانههای تبلیغاتی دقت بیشتری داشته باشند و بدانند کجا و چگونه از این رسانهها استفاده کنند، تاثیر بیشتری روی مخاطب خواهند گذاشت. باید کارشناسان نسبت به این موضوع نگاه حرفهایتری داشته باشند و سعی نکنند که فقط رسانههای خود را بفروشند. برای مثال ما بهعنوان شرکتی که در حوزه ساخت ماکتهای تبلیغاتی متمرکز هستیم، اگر فقط شرکتها را به سمت این رسانه تشویق کنیم، شیوه درستی را اجرا نکردهایم و کمکی به صنعت تبلیغات نیز نخواهیم کرد. کارشناسان باید درنظر بگیرند که این رسانهها چه زمانی به شرکتها کمک خواهند کرد. این نگاه دقیق را کارشناسان تبلیغاتی داخل برندها نیز باید داشته باشند تا روند درستی را در این مسیر طی کنند.