آموزش یکی از مهارتهای اصلی مدیریت و رهبری بوده و در حوزه تجارت در سالهای اخیر رشد قابل توجهی یافته است. با این وجود چالشی که امروزه در زمینه آموزش با آن روبهرو هستیم آن است که آموزشدهندگان در درون و بیرون یک تشکیلات تجاری بهصورت کاملاً مفید و مؤثر وظایف خود را به انجام برسانند. به منظور دستیابی به این هدف نظارت کمک شایانی به ما خواهد کرد.
ایده
آموزش مهارتهای اجرایی بسیار مؤثر، محبوب و البته یک فرآیند آموزشی گرانقیمت است. تجارت و کسبوکار افراد بسیاری را به خود جذب کرده است که تعداد قابل توجهی از این افراد واجد شرایط فعالیتهای تجاری نبوده و از اطلاعات و مهارتهای لازم بهرهمند نیستند. چالشی که در این شرایط با آن روبهرو هستیم انتخاب افرادی است که از دانش و تجربه کافی برای آموزش افراد برخوردار بوده و موجبات بازگشت سرمایهای را که به این امر اختصاص یافته ،فراهم میکنند. یکی از عناصر بسیار مهم در اتخاذ تصمیم مبنی بر آموزش مهارتهای لازم آن است که آموزشدهندگان این مهارتها تحت نظارت قرار میگیرند یا خیر.
چنانچه فردی که مهارتهای لازم را به افراد میآموزد، توسط یک شخص خبره و باتجربه حمایت شود، آنگاه افراد تحت آموزش از دانش و تجربیات دو نفر بهرهمند میشوند، درحالیکه هزینه تدریس یک نفر را پرداخت کردهاند. استفاده از این شیوه زمانی ارزش خود را نشان میدهد که با مسائل پیچیده و انتخابهای دشوار روبهرو هستیم. همچنین با استفاده از بازخوردها نظارت به ما کمک میکند از کیفیت موضوع اطمینان داشته باشیم. اطمینان از کیفیت در صنعتی که از قوانین خاصی پیروی نمیکند و هرکس میتواند خود را در مقام یک استاد تصور کند، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
به بیان دیگر امروزه نظارت در حال بدل شدن به یک استاندارد در بحث آموزش مهارتهای اجرایی به شمار میرود. مؤسسه آموزش حرفهای مهارتهای اجرایی و نظارت در این رابطه معتقد است که با توجه به رشد روزافزون شرکتهای تجاری بزرگ، نیاز به نظارت بر مدیران و افراد شاغل در این شرکتها که مشغول انتقال دانش و آموزش دیگران هستند بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
نظارت مزایای دیگری نظیر کمک به رشد و توسعه مربیان و همچنین جلوگیری از فرسودگی شغلی آنان نیز دارد. خطر قابل توجهی که زندگی شغلی مربیان حرفهای را تهدید میکند آن است که یا حین آموزش افراد بهصورت عمیق وارد عالم خیال شده یا کار و فشارهای روانی ناشی از آن بر زندگی این آموزگاران تأثیر میگذارد. نظارت میتواند از عدم تمرکز آموزگاران و دور شدن آنها از هدف جلوگیری کرده و فشار ناشی از استرسهای شغلی را کاهش دهد. بنا بر توصیههای صورت گرفته یک آموزگار معمولی باید هر چهار تا شش هفته، جلسهای به مدت 90 دقیقه با فردی که بر او نظارت دارد، داشته باشد.
البته این موضوع رابطه مستقیمی با تعداد افراد متقاضی جلسه با فرد نظارتکننده دارد و ممکن است زمان بین جلسهها با توجه به تعداد افراد طولانی یا کوتاه شود. مهمتر از همه آنکه یک ناظر تفاوت کیفی خاصی در کار مربیان و آموزگاران ایجاد میکند. اگرچه تأثیر ناظران را نمیتوان بهصورت کمی برشمرد اما حضور این افراد تأثیر فراوانی در اثرگذاری مربیان و بازگشت سرمایهگذاری صورت گرفته روی آنان دارد. هزینههای آموزش مهارتهای تجاری و اجرایی به کارمندان بسیار زیاد است اما با استفاده از روش نظارت بر آموزشدهندگان میتوان موجب افزایش کیفیت آموزش و بازگشت سرمایهگذاری صورت گرفته در این زمینه شد.
آنچه باید در عمل انجام دهیم
از مربیانی که برای آموزش داوطلب شدهاند بخواهید به مدت 10 دقیقه در حضور شما تدریس کنند. این موضوع به شما کمک میکند متوجه شوید کیفیت کار آنان چگونه است. این مرحله یک گام بسیار مهم در زمینه برقراری ارتباط و ایجاد اعتماد است. اطمینان حاصل کنید که مربیان فرآیند آموزش را با توجه به امکانات، اهداف و خواستههای شما آغاز کنند. به بیان دیگر آنها باید از ابزارها و امکانات در جهت برآورده کردن هدف و خواسته شما استفاده کنند. سعی کنید از میزان دانش مربیان در زمینه آموزش بزرگسالان و درک رفتاری آنان مطلع شوید. فراموش نکنید که باید محتاط باشید، چرا که هرکسی میتواند ادعا کند که توانایی آموزش دادن افراد را دارد. توجه داشته باشید که مربیان از چه مدلی استفاده میکنند؟ تخصص آنان در حوزهای که قرار است در آن تدریس کنند به چه میزان است؟
منابع مورد استفاده مربیان و میزان تخصص آنها را بررسی کنید. آیا آنان از مهارتهای عملی لازم برای تدریس و آموزش افراد برخوردارند؟ پیش از این چه دستاوردهایی داشتهاند؟ و اینکه در کنار آموزش چه فعالیت دیگری دارند؟ دقت کنید مربیان موردنظر از صلاحیت لازم برخوردار بوده و واجد شرایط آموزش باشند. امروزه تعداد روزافزونی از مدارک حرفهای وجود دارد. در نهایت بهتر است به همراه مربیان از ناظران واجد شرایط نظارت استفاده کنید. استفاده از ناظر نشان میدهد مربی از اعتماد به نفس کامل برخوردار است. وجود یک سرپرست یا ناظر میتواند دیدگاههای مربیان را به چالش کشیده و موجب افزایش اطمینان شود.