آمارهای بانک مرکزی از رشد خرید و فروش مسکن در شهریور 95 حکایت دارد / آغاز رونق غیر تورمی بازار مسکن

ماه پایانی تابستان سال 95، سرانجام خاطره ای شیرین از خود برای یکی از بزرگ ترین بازارهای اقتصادی ایران بر جای گذاشت، انتظار طولانی مدت فعالان عرصه ساختمان به پایان رسید تا با رشد مجدد معاملات این بار صحبت از رونق دوباره با آمارهای واقعی همراه شود. رکود طولانی مدت عرصه ساختمان در ایران که از ماه های ابتدایی دهه 90 آغاز شده بود در طول سال های گذشته در مقابل تمام راهکارهایی که دولت برای از بین بردن آن به کار بست مقاومت کرد تا شرایط برای بسیاری از سرمایه گذاران و متقاضیان خانه پیچیده شود.

سرمایه گذاران که در طول سال های گذشته با بلوکه شدن سرمایه های شان در واحدهای به فروش نرفته روبه رو بودند در طول تمام ماه های گذشته انتظار کشیدند تا با فروش لااقل بخشی از واحدهای قبلی امکان سرمایه گذاری جدید پیدا کنند و خریداران نیز با توجه به نامشخص بودن آینده بازار هرگونه تصمیم گیری در این زمینه را به آینده ای نامشخص موکول کردند. 

این تصمیم گیری البته یک پیش شرط دیگر نیز داشت و نیاز جدی به تأمین مالی جدید و افزایش دوباره قدرت خرید مردم بود؛ موضوعی که در سال های گذشته با همکاری نزدیک وزارت راه و شهرسازی و شورای پول و اعتبار محقق شد تا با طراحی وام هایی 160، 80و 60 میلیون تومانی که بسیاری از اقشار متقاضی مسکن را در برمی گرفت شرایط برای بازگرداندن مردم به بازار خانه فراهم شود. این سیاست های حمایتی اما یک سوال بزرگ پیش روی خود داشت و آن احتمال افزایش تورم در این بازار و بالا رفتن دوباره قیمت ها بود. تزریق منابع مالی جدید سیاست های اقتصادی دولت در مبارزه با تورم در عرصه های مختلف اقتصادی را تهدید می کرد و در کنار آن بازگرداندن دوباره متقاضیان به بازار این خطر را گوشزد می کرد که شاید بار دیگر قیمت ها در این عرصه افزایش یابد؛ موضوعی که آمارهای جدید بانک مرکزی نشان از موفقیت کامل در مدیریت آن دارد.

بانک مرکزی در گزارش خود اعلام کرده خریدوفروش واحدهای مسکونی در تهران در قیاس با مدت مشابه سال قبل افزایش یافته و این در حالی است که قیمت ها هیچ تکان شدیدی را تجربه نکرده اند. براساس این گزارش، تعداد معاملات آپارتمان های مسکونی شهر تهران در شهریورماه امسال به ۱۴.۳ هزار واحد مسکونی رسیدکه نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۰.۹ درصد افزایش دارد. بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده به تفکیک عمر بنا در شهریور ماه سال ۱۳۹۵ حاکی از آن است که واحدهای تا پنج سال ساخت با سهم ۵۱.۵ درصد بیشترین سهم از واحدهای مسکونی معامله شده را به خود اختصاص داده اند. این افزایش در مدیریت نرخ فروش واحدها نیز موفقیت آمیز بوده است.

براساس اعلام بانک مرکزی در ماه مورد گزارش، متوسط قیمت خریدوفروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه های معاملات ملکی در شهر تهران ۴۲.۷ میلیون ریال بود که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲.۳ درصد افزایش نشان می دهد.

بارقه ابتدایی آغاز دوره رونق

این آمارهای مثبت البته تنها یک مقدمه بر سر راه آینده بازار مسکن به حساب می آید و به اعتقاد کارشناسان، فعالان این بخش برای آنکه به افزایش تبادلات لقب رونق داده شود باید پیش شرط های دیگری نیز لحاظ شود. ابوالحسن میرعمادی، کارشناس مسکن و معماری در گفت وگو با «فرصت امروز» درباره شرایط فعلی بازار مسکن اظهار کرد: متأسفانه شرایطی که در طول سال های گذشته بر این بازار حاکم بوده باعث شده بسیاری از نیازهای فعال در این عرصه با پاسخ روبه رو نشود و از این رو برای آغاز دوباره رونق باید مسائلی جدی در دستور کار قرار گیرد. به گفته وی، یکی از اصلی ترین مسائل در این رابطه رونق همزمان در بازار تقاضا و عرضه است زیرا در صورتی که تنها تقاضا افزایش یابد این خطر وجود دارد که در آینده نه چندان دور بازار با مشکل عرضه واحدهای جدید مسکونی مواجه شود.

میرعمادی با اشاره به افزایش قیمت واحدهای مسکونی در سال های آخر رونق در بازار تأکید کرد: در صورتی که تمام ظرفیت تقاضا در بازار مسکن دوباره به کار بیفتد نیاز به آن وجود خواهد داشت که با عرضه واحدهای مسکونی جدید جبران شود زیرا در غیر این صورت خطر آن وجود دارد که بار دیگر سودجویان و سفته بازان برای بازار تصمیم بگیرند و قیمت ها افزایش یافته، دوباره از دسترس برخی اقشار جامعه دور شود. ایمان معصومی، فعال و سرمایه گذار عرصه ساختمان نیز در گفت وگو با «فرصت امروز» از اهمیت بازگشت دوباره سرمایه گذاران به این عرصه سخن گفت و تصریح کرد: هرچند آمارهای اینچنینی با توجه به عمق رکودی که در طول سال های گذشته دیده شده تأثیری گسترده نخواهد داشت، اما این خبر می تواند نشان از بازگشت لااقل بخشی از متقاضیان واحدهای مسکونی به عرصه خرید باشد و در صورت تداوم می توان از آن به آغاز دوباره خریدوفروش ها یاد کرد.

به گفته وی، این اتفاق در حالی می افتد که مشکلات سال های گذشته باعث شده بسیاری از سرمایه گذاران عطای ماندن در بازار را به لقایش ببخشند یا پول های خود را به دیگر عرصه ها ببرند یا برای کوتاه مدت هیچ سرمایه گذاری انجام ندهند. از این رو می توان امیدوار بود که با افزایش دوباره خریدها در بازار شرایط طوری پیش رود که سرمایه گذاران نیز بار دیگر به این بازار مهم بازگردند و البته در این راستا هزینه ها ارتباط معقولی با درآمدها داشته باشد.

هرچند نمی توان انتظار داشت رکودی که برای نزدیک به چهار سال سایه سنگین خود را روی بازار مسکن انداخته بتواند در مدتی کوتاه و با افزایش 10درصدی به طور کامل جای خود را به رونق دهد، اما آنچه بیشترین اهمیت را دارد موفقیت در افزایش تقاضا در کنار حفظ قیمت های موجود است، موضوعی که تداوم آن می تواند هم نگرانی های تورمی دولت را برطرف کند و هم قدرت خرید مردم را در فاصله ای دقیق با قیمت های عرضه شده در بازار قرار دهد.

ارتباط با نویسنده : j.hashemi1992@gmail.com