مدل‌ سازی سه‌ بعدی در تبلیغات / آزادی عمل تبلیغاتی با شیوه‌ ای کم‌ هزینه و جزئی‌ نگر

پذیرش شیوه‌‌ها و سبک‌های جدید تبلیغات از طرف شرکت‌ها در کشور ما تاحدودی مشکل است. معمولا شرکت‌ها به دنبال یک شرکت راهگشا می‌گردند که از شیوه‌ای جدید استفاده می‌کند تا آنها نیز دنباله‌رو باشند. این موضوع در مورد استفاده از تمامی رسانه‌ها و شیوه‌های جدید در کشور ما صدق می‌کند. به یاد داشته باشید، زمانی برندها از ساخت ماکت تبلیغاتی واهمه‌ داشتند، اما وقتی دیدند برندهای بزرگ به سراغ این شیوه رفتند‌، آنها نیز از این شیوه استفاده می‌کنند.

شیوه مدل‌سازی تبلیغاتی نیز از همین قانون تبعیت می‌کند. این شیوه با آنکه در دنیا مطرح است و بسیاری از برندها از آن بهره‌برداری می‌کنند اما در کشور ما هنوز شرکت‌ها با احتیاط به سراغ آن می‌روند و برای معرفی محصولات‌شان از این بیشتر استفاده می‌کنند. این شیوه برای برندهایی که کالاهای عظیم‌الجثه تولید می‌کنند، بسیار کارساز است و آنها با استفاده از این شیوه به‌راحتی می‌توانند محصول‌شان را به مشتریان‌شان معرفی کنند. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه به سراغ مهندس محمد قربانعلی بیک، فعال در زمینه مدل‌سازی سه‌بعدی‌ و شبیه‌سازی محصولات صنعتی رفته‌ایم. قربانعلی در ادامه به سوالات «فرصت امروز» پاسخ می‌دهد.

***

برای شروع درباره تاثیرات روش مدل‌سازی سه‌بعدی در تبلیغات توضیح دهید.

امروزه در تبلیغات علاوه بر پیام تبلیغ، نحوه نمایش محصولات و ارائه توضیحات درخصوص محصول نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل شرکت‌های مختلف تمام تلاش خود را به‌کار می‌برند تا محصولات را در تبلیغات با جذابیت بصری مناسب به مشتریان‌شان نشان دهند. یکی از روش‌هایی که معمولا برندها برای این کار استفاده می‌کنند، عکاسی صنعتی از محصول است، این شیوه با اینکه تصاویر واقعی از محصولات به مشتریان نشان می‌دهد ولی معایبی نیز دارد. عکاسی محصولات صنعتی نیاز به شرایط و محیطی خاص دارد، به همین دلیل فرآیند عکاسی از برخی محصولات که شرایط خاصی مثل ابعاد بزرگ دارند، سخت و دشوار است، علاوه بر این نورپردازی، امکان نمایش محصولات با رنگ‌بندی‌های متفاوت، قراردادن محصول در محیط موردنظر جهت عکاسی و مواردی از این قبیل به پیچیدگی‌های این روش می‌افزاید.

عواملی این‌چنینی باعث شده که بسیاری از برندها به روش مدل‌سازی سه‌بعدی و رندرینگ روی آورند. در این روش ابتدا از محصول موردنظر مدل سه‌بعدی تهیه و سپس با تخصیص متریال به قسمت‌های مختلف مدل، فرم‌کلی حاصل می‌شود. در مرحله بعدی مدل تهیه شده در محیط مجازی موردنظر قرار گرفته و با اعمال نورپردازی مناسب عملیات رندرینگ مقدماتی آغاز می‌شود. پس از تهیه مدل سه‌بعدی و تخصیص متریال (خواص و جنس سطوح) نمای مدل به‌عنوان تصویر باکیفیت هنوز آماده استفاده نیست. 

در این مرحله مدل سه بعدی در محیط مجازی موردنظر قرار گرفته و اجزای آن محیط به‌صورت دلخواه تغییر می‌کند. سپس نورپردازی با استفاده از منابع نور مجازی در نرم‌افزار انجام می‌پذیرد. درنهایت پس از مشخص کردن محل و مشخصات دوربین مجازی فرآیند رندر کردن شروع می‌شود. البته جزییات و ترتیب این مراحل در نرم‌افزار‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد اما کلیات مشترک است. در قسمت پایانی نرم‌افزار با استفاده از قوانین فیزیک نور، به‌صورت مجازی پرتو‌های ارسال شده از منابع نور را ردیابی و آنالیز کرده و تصویری با کیفیت مناسب ارائه می‌کند. البته میزان واقعی بودن این تصاویر و کیفیت بصری آن ارتباط زیادی با تجربه و توانمندی کاربر دارد. پس از آماده شدن رندر‌های مقدماتی، این تصاویر از جهات مختلف بررسی می‌شود و اگر نیاز به اصلاح باشد، تغییرات موردنظر اعمال خواهد شد.

در نهایت عملیات رندر نهایی با توجه به ابعاد و کیفیت تصویر و نحوه استفاده از آن (کاتالوگ، سایت، بیلبورد و...) انجام می‌شود. فرآیند مدل‌سازی سه‌بعدی محصولات، امکانات زیادی را در اختیار برندها می‌گذارد، برای مثال برندها می‌توانند به کمک این روش جزییات و اطلاعات مختلفی را از محصول به مشتریان منعکس کنند و می‌توانند با اعمال تغییراتی، اجزا و قطعات درونی محصول را به خوبی نمایش دهند یا با صرف زمان بسیار کوتاهی، رنگ‌بندی‌ها و ترکیب‌های مختلفی از محصول را حتی بدون نیاز به تولید آن، به نمایش بگذارند.

بنابراین در حال حاضر برندهای معتبری مانند اپل نیز تصاویر سه‌بعدی رندر شده محصول در سایت‌های خود قرار می‌دهند. یکی دیگر از کاربرد‌های مهم این روش، ایجاد تصاویری مجازی از طرح‌ها، ایده‌ها یا محصولاتی است که هنوز تولید نشده و به‌صورت کانسپت مطرح شده‌اند. این شیوه، سرعت بالایی دارد و پس از مدل‌سازی سه بعدی مجموعه یا محصول، اعمال تغییرات در آن آسان و سریع خواهد بود. همچنین واحد‌های طراحی و فنی و مهندسی سازمان‌ها نیز می‌توانند از مدل سه‌بعدی تهیه شده استفاده کرده و آن را در فرآیند طراحی و اصلاح محصول به کار برند. 
این روش چه جایگاهی در صنعت تبلیغات ایران دارد؟ 

چندین سال است که این شیوه وارد صنعت تبلیغات ما نیز شده است. یکی از حوزه‌‌هایی که از این شیوه استفاده بیشتری می‌کند، معماری، دکوراسیون و طراحی داخلی منازل است. طراحان این حوزه، طرح‌هایی که هنوز ساخته نشده یا در مرحله ساخت هستند را به‌صورت مدل سه‌بعدی آماده کرده و با استفاده از تکنیک‌های رندرینگ آن را به مشتریان نمایش می‌دهند. البته این شیوه هنوز جای کار زیادی دارد و مطمئنا به مرور زمان در محصولات دیگر نیز بیشتر به‌کار خواهد رفت. 

منظور شما از محصولات دیگر چیست؟ 

محصولاتی مانند مبلمان خانگی، کالاهای تزیینی، ماشین‌آلات صنعتی، اتصالات و لوله‌های ساختمانی، بوردهای الکتریکی و... را می‌توان با این شیوه سه‌بعدی و تبلیغ کرد اما استفاده از این شیوه برای برخی محصولات مانند محصولات غذایی روش مناسبی نیست. چنین محصولاتی به خاطر حالت و خواصی که دارند معمولا تصاویر زنده برای تبلیغات‌شان بیشتر مورد تایید است. 

شرکت‌ها چه برخوردی با این شیوه داشته‌اند، آیا آنهایی که از این شیوه استفاده کرده‌اند سهم بیشتری از بازار را به‌دست آورده‌اند؟ 

شرکت‌هایی سراغ این شیوه می‌روند که نمی‌توانند از شیوه‌های دیگر تهیه تصویر استفاده کنند یا عکاسی برای آنها زمانبر و پرهزینه خواهد بود. مطمئنا تهیه تصاویر با کیفیت و گویا تاثیر خوبی در تبلیغات محصول و بهبود سهم بازار خواهد داشت. 

مشتریان با این روش چه برخوردی می‌کنند؟ 

معمولا در ابتدا این روش برای مشتریان جذاب است. چون قبلا این روش را ندیده‌اند یا کیفیت مناسبی را تجربه نکرده‌اند و با دیدن آن متوجه می‌شوند که چقدر در انتخاب، چینش و ترکیب‌بندی محصول آزادی عمل دارند، حتی هزینه‌های مشتریان نیز کمتر می‌شود و اکثر مواقع از این روش استقبال می‌کنند. 

هزینه این سبک تبلیغاتی چقدر است، آیا از شیوه قدیمی‌ پایین‌تر است؟ 

مطمئنا از شیوه عکاسی صنعتی که (با‌کیفیت قابل قبول) هزینه روزانه‌اش تقریبا از 800 یا 900 هزار تومان شروع می‌شود، هزینه کمتری خواهد داشت. مهم‌تر اینکه با هر‌بار تغییر محصول یا ترکیب‌بندی آن نیازی به عکاسی مجدد نخواهند داشت. 

از نمونه خارجی و داخلی که در این زمینه به یاد دارید، برای‌مان مثال بزنید. 

تقریبا سه سال پیش شرکت نیلپر این شیوه را اجرا کرد. چنین شرکتی اگر بخواهد برای تهیه تصاویر دکوراتیو محیطی متناسب با این شرایط بیابد و محصولات را در آن قرار دهد، مطمئنا باید هزینه و زمان زیادی را در این زمینه صرف کند. با استفاده از این روش هزینه کمتری صرف شد و به‌راحتی موفق شدند کاتولوگ‌ها، بروشورها و عکس‌های سایت را هم تهیه کنند. نمونه دیگر شرکتی بود که در زمینه تولید دستگاه‌های برش سنگ فعالیت می‌کرد، ابعاد این دستگاه بسیار بزرگ و نورپردازی آن نیز بسیار پیچیده و مشکل بود. نمونه‌های خارجی استفاده شده از این روش نیز بسیارند. برندهای حوزه تولیدکننده گوشی‌های همراه مدت‌هاست از این شیوه استفاده کرده‌اند. در این راستا دربسیاری از تصاویری که حتی در بیلبوردهای خارج از کشور از این برندها اکران شده، از تصاویر رندر شده استفاده شده است. 

از مزایای این شیوه گفتید، آیا این شیوه معایبی هم دارد؟ 

بر اثر تجربه‌ای که داشته‌ام یکی از مشکلات این است که بعضی از تولیدکنندگان اطلاعات و نقشه دقیقی از محصولات ندارند یعنی به‌صورت کارگاهی کار را شروع کرده‌اند و نقشه‌های قدیمی را به روز کرده و قسمتی از محصول را تغییر داده‌اند، تغییراتی که در هیچ جایی ثبت نشده است. حال اگر کسی بخواهد محصول این شرکت را از ابتدا طراحی و مدل‌سازی سه بعدی کند، دچار سردرگمی می‌شود. درنهایت برای این شرکت‌ها، طراحان مجبور می‌شوند خودشان محصولات را اندازه‌گیری کنند. معمولا این مشکل در شرکت‌های کوچک و متوسط بیشتر دیده می‌شود. 

فردی که این شیوه را برای شرکت‌ها پیشنهاد و اجرا می‌کند، باید کارشناس تبلیغات باشد یا یک مهندس کامپیوتر؟ 

فردی که چنین شیوه‌ای را به شرکت‌های موردنظر پیشنهاد می‌دهد، باید همزمان چند مهارت را داشته باشد، مهارت اول آشنا بودن با شیوه‌های مدل‌سازی سه‌بعدی است یعنی باید فرد موردنظر محصول را به‌صورت سه‌بعدی ابتدا در ذهن خود تحلیل و مجسم کند. مهارت دوم داشتن ذهنیت صنعتی و فنی یعنی بررسی امکان‌پذیری چینش اجزای محصول به‌صورت صحیح است. این مهارت‌ها از جنس مهندسی است. از لحاظ دیگر چنین فردی باید خلاقیت هنری نیز داشته باشد. همان‌طور که گفتم هدف اصلی از تهیه این تصاویر، معرفی محصول به مشتریان است، اگر فرد موردنظر سابقه‌ای در حوزه تبلیغات داشته باشد با انتخاب متریال، نور، رنگ و محیط مناسب به‌راحتی می‌تواند به جذب مشتریان کمک کند و اگر این توانایی وجود نداشته باشد، ممکن است تصاویری که تهیه می‌شوند تاثیر موردنظر را روی مشتریان نگذارند. 

حال چگونه اعتماد شرکت‌ها را برای استفاده از این شیوه جلب می‌کنید؟ 

اعتمادسازی شرکت‌های سفارش‌دهنده برای استفاده از این روش دشوار است به همین دلیل برای شروع، باید با انتخاب خود شرکت سفارش دهنده یک یا دو محصول انتخاب و تصاویر سه‌بعدی آنها تهیه شده و به کارفرما ارائه شود. با این رویکرد در اکثر مواقع با دیدن نتیجه کار به این شیوه علاقه‌مند می‌شوند و در عین حال هزینه بالایی نیز صرف نمی‌کنند و این روش را برای محصولات دیگر نیز سفارش می‌دهند. البته در این میان از راهنمایی‌های کارفرما نیز باید استفاده شود، به هرحال محصول متعلق به ایشان است و مطمئنا بهتر از هر کسی آن را می‌شناسد. همچنین باید ارتباط متقابلی با شرکت‌های تبلیغاتی برقرار شود تا زمانی که کاتالوگی طراحی می‌کنند این شیوه را جهت تهیه تصاویر پیشنهاد دهند. تایید شرکت‌های تبلیغاتی در زمینه رشد این شیوه بسیار مهم و تاثیرگذار است.