از بهرهبرداری از قطعه نخست آزادراه حرم تا حرم و کلنگزنی قطعه دوم آن، تعیینتکلیف آزادراههای تهران – شمال، اصفهان – شیراز و تبریز – مرند که هریک از مرحله تعیین نقشههای کلی تا جذب سرمایهگذار در سالهای گذشته اوضاع چندان خوبی نداشتند و حالا برای آینده برنامهای قطعی دارند تا کلنگ زدن کنارگذر جنوبی تهران. این طرحها در کنار چند پروژه راهسازی دیگر که در هیأت دولت به تصویب رسیده و به اعتقاد عباس آخوندی کار راهسازی را وارد پروژههایی جدیدی کرده است، کارنامه آزادراهی دولت یازدهم را میسازند. پروژههایی که افق آزادراهها را تا جایی روشن کرده که وزیر راه در رابطه با آن وعدههایی بزرگ میدهد.
بر مبنای سند جامع حملونقل کشور میزان آزادراههای فعال در ایران باید از 2300 کیلومتر فعلی با رشدی نزدیک به چهار برابری به بیش از 10 هزار کیلومتر برسد، هدفی بزرگ که هرچند رسیدن به آن در چند سال آینده دور از دسترس به نظر میرسد اما پروژههای بزرگی که مراحل پایانی خود را پشت سر میگذارند آخوندی را بر آن داشته که وعدههایی بزرگ بدهد. به گزارش «فرصت امروز»، وزیر راه روز گذشته در مراسم رسمی کلنگزنی آزادراه کنارگذر جنوبی تهران اعلام کرد، با برنامهریزیهای انجام گرفته دولت فعلی آزادراهها را به 5200 کیلومتر خواهد رساند. هرچند این رقم نسبت به نیاز فعلی کشور محدود است اما لااقل بخشی از مشکلات این حوزه را رفع میکند.
البته نگاه وزیر راه بیش از آنکه به بخشبندی کردن آزادراهها در مناطق مختلف کشور متوجه باشد صرف طبقهبندی بخشهای ترافیکی مختلف شده است. «به دلیل قرارگرفتن محورهای مواصلاتی تهران در مسیرهای ترانزیتی شرق به غرب و جنوب به شمال کشور بخش عمدهای از ترافیک وارد حوزههای نزدیک به این منطقه میشود. از حدود 213 هزار کیلومتر محور شریانی و غیرشریانی فعال در کشور 50 هزار کیلومتر در محدوده مرکز قرار گرفته که اوج فشار را از نظر حجم ترافیک تحمل میکند.» این دیدگاه خاص بیش از هرچیز دلیل اصلی توجه ویژه دولت به آغاز به کار هرچه سریعتر آزادراه کنارگذر جنوبی تهران را روشن میکند.
شهر تهران با جمعیت بیش از 10 میلیون نفری خود و البته قرار گرفتن در رأس تمام جادهها و معابر ترانزیتی کشور عملاً باری را تحمل میکند که حتی از جمعیت فعلی خود نیز بالاتر است. نیاز تمام خودروهای ترانزیتی کشور به عبور از بزرگراهها و آزادراههای منتهی به پایتخت چه در مسیر شرق به غرب و چه شمال به جنوب این نگرانی را به وجود آورده که حتی در صورت کنترل کردن معضلات درون شهری نیز نتوان امید داشت با این فشار خارجی اوضاع تهران در دو حوزه ترافیک و آلودگی هوا بهبود پیدا کند. از این رو، دولت در طرحی بزرگ که البته با مشارکت 70 درصدی قرارگاه خاتمالانبیا همراه خواهد بود این کنارگذر را در زمانی کوتاه از حدفاصل آبیک قزوین تا چرمشهر ورامین خواهد ساخت و البته آن را بهوسیله دو آزادراه دیگر تکمیل خواهد کرد. ضلع نخست آزادراه حرم تا حرم که به کمربندی جدید تهران ورودی و خروجی دارد و یک طرح آزاد راهی دیگر که از چرم شهر به شریفآباد و سپس پردیس کشیده خواهد شد تا به این ترتیب بار ترافیکی راههای منتهی به تهران به شدت کاهش یافته و خودروهایی که تنها قصد عبور از پایتخت را دارند دیگر بدون نیاز به ورود به تهران از طریق سه جاده اصلی به خارج هدایت شوند.
افتتاح قطعه اول کنارگذر تهران ظرف 12 ماه
در بخش دیگری از این مراسم استاندار تهران تلاش کرد با خاطرنشان کردن دلایل اهمیت این آزادراه برای این استان قرارگاه خاتم را به افزایش سرعت ساخت آن مجاب کند. سیدحسین هاشمی گفت: درصورتیکه اعتبارات لازم برای کنارگذر جنوبی تهران فراهم شود، این آزادراه در طول دو سال و نیم افتتاح خواهد شد؛ موضوعی که هرچند سردار عبداللهی فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا ابراز امیدواری کرد با بیشترین سرعت پیگیری شود اما دادن وعده افتتاح دو سال و نیمهتمام 158 کیلومتر آن را قدری بعید دانست.
به گفته وی، با اقدامات صورت گرفته کنارگذر جنوبی تهران در حال حاضر نیز از مرحله کلنگزنی عبور کرده و 60 درصد از زیرسازی قطعه اول آن به پایان رسیده است. از این رو میتوان امید داشت قطعه نخست ظرف 12 ماه آینده به بهرهبرداری برسد و برای قطعات دیگر نیز در صورت رسیدن اعتبارات لازم در زمان مقرر کار به پایان برسد. کاهش آلودگیهای زیست محیطی، کاهش بار ترافیکی پایتخت، پایین آوردن زمان سفر برای خودروهای عمومی و شخصی، صرفه جویی کلان در مصرف سوخت و البته تکمیل کریدورهای شمال به جنوب و شرق به غرب کشور تنها بخشی از اهداف و برنامههای در نظر گرفته شده برای این آزاد راه بسیار مهم را میسازد.
درصورتیکه دولت بتواند با ثبت رکوردی مقبول مانند آنچه در قطعه نخست آزادراه حرم تا حرم اتفاق افتاد کار ساخت کمربندی جنوبی تهران را نیز پیش ببرد، میزان پوشش آزادراهی کشور 158 کیلومتر دیگر نیز رشد پیدا میکند و البته راه برای اهداف کلانی چون احیای جاده ابریشم و تکمیل شبکه آزادراهی ایران باز خواهد شد.