فرصت امروز: برخی از مشتریان بزرگ نفت ایران با دریافت معافیت از تحریم های آمریکا برای ادامه واردات نفت از ایران آماده می شوند. این سطر نخست گزارشی است که بلومبرگ در بررسی آخرین وضعیت مشتریان نفتی بزرگ ایران منتشر کرده و نوشته است: این معافیت ها به معنای آن است که صادرات نفت ایران که سومین تولیدکننده بزرگ اوپک است، همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و شرکت ملی نفت ایران برای حفظ مشتریانش، تخفیف های قابل توجهی داده است.
تقریبا همه خریداران بزرگ نفت ایران برای دریافت معافیت ها، با آمریکا مذاکره و استدلال کرده بودند که توقف خرید نفت از ایران، بر صنایع انرژی آن ها تاثیر منفی گذاشته و هزینه های سوخت را افزایش خواهد داد. برایان هوک، مسئول گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا مدعی شده است شمار این خریداران در نهایت کاهش پیدا خواهد کرد و اشباع عرضه بازار نفت در سال ۲۰۱۹ به فروش کمتر نفت ایران کمک می کند.
هند، چین و کره جنوبی که سه خریدار از چهار خریدار بزرگ آسیایی هستند، معافیت دریافت کرده اند که به آنها اجازه می دهد جمعا ۸۶۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران خریداری کنند. میزان خرید ژاپن، ایتالیا و یونان هنوز تایید نشده است و ترکیه نیز برای خرید حدود ۶۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران معافیت گرفته است.
روش پرداخت وجوه نفتی هنوز نامشخص است
همچنین چین یک ماه پیش خرید نفت از ایران را متوقف کرده بود اما گویا با معافیت از تحریم های آمریکا قصد دارد دوباره خرید طلای سیاه از ایران را از سر بگیرد. چین از معدود کشورهایی بود که توانست معافیت از تحریم های آمریکا علیه ایران را کسب کند. چینی ها براساس این معافیت می توانند روزانه 360 هزار بشکه نفت خام از ایران بخرند. بلومبرگ نوشته که قرار است نحوه پرداخت پول خرید نفت ایران از سوی چین در روزهای آینده مشخص شود. این مشکل پس از اعلام عدم همکاری بانک چینی کونلون با طرف ایرانی در ماه گذشته تشدید شده است. این بانک در ماه گذشته میلادی پیش از فرا رسیدن 4 نوامبر و تشدید تحریم ها اعلام کرد که با تجار ایرانی همکاری نکرده و پوشش مالی معاملات ایرانی را قطع می کند. تحلیلگران داخلی البته این تصمیم را بیش از تحریم ها به دنباله روی این بانک از مقررات بین المللی مربوط به پولشویی نسبت دادند.
غیر از چینی ها، هندی ها نیز از تحریم های آمریکا معاف شدند. شرکت ملی نفت هند بر همین اساس اعلام کرده که خرید نفت از ایران برقرار است و این کشور می تواند روزانه 180 هزار بشکه نفت از ایران بخرد. خبرگزاری فارس به نقل از لایومینت این خبر را منتشر کرده است. براساس منبع این خبر احتمال دارد واردات نفت هند از ایران نسبت به سال گذشته میلادی افزایش پیدا کند. البته این مقام هندی از این گفته که پالایشگاه های هندی برنامه ریزی می کنند تا پول نفت وارداتی ایران را به روپیه هند و از طریق یک بانک هندی پرداخت کنند.
تحلیلگران می گویند در بدترین شرایط تحریمی، ایران می تواند بیش از یک میلیون و 400 هزار بشکه نفت در روز صادر کند اما نکته مهم نحوه پرداخت پول نفت از سوی خریداران است. فعالیت کانال مالی اروپا همچنان در هاله ای از ابهام است درحالی که برخی خبرها از تمایل کشورهای اروپایی به خرید نفت از ایران ازجمله انی ایتالیا حکایت دارد. در هفته پیشرو، اجلاس «جی 20» با حضور روسای جمهور 20 اقتصاد بزرگ جهان برگزار خواهد شد. مذاکرات کشورهای متقاضی نفت ایران در حاشیه این اجلاس می تواند روند معاملات نفتی ایران را تحت تأثیر قرار دهد.
بلومبرگ در ادامه گزارش خود به بررسی خلاصه ای از برنامه های مشتریان بزرگ نفت ایران و خرید آن ها تحت معافیت های اعطاشده از سوی آمریکا پرداخته است. معافیت ها به مدت ۱۸۰ روز اعطا شده و در پایان این مدت، مجددا مورد بازنگری قرار خواهد گرفت.
کره جنوبی
معافیت: حداکثر ۲۰۰ هزار بشکه در روز میعانات
خرید پیش از تحریم ها: ۳۰۰ هزار بشکه در روز میعانات در سال ۲۰۱۷
اگرچه این کشور آسیایی که سومین واردکننده بزرگ نفت ایران بود، نخستین خریدار بزرگی بود که تحت فشار آمریکا پیش از آغاز تحریم ها، خریدش را متوقف کرد اما اکنون اجازه پیدا کرده است حداکثر ۲۰۰ هزار بشکه در روز میعانات خریداری کند اما میزان واقعی وارداتش هنوز مشخص نیست.
خرید کره جنوبی ممکن است به محموله های میعانات محدود شود زیرا این نوع نفت فوق سبک برای کره جنوبی اهمیت دارد و پالایشگاه های کره ای برای فرآوری این نوع نفت مجهز هستند. این کشور در سال ۲۰۱۷ حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز میعانات پارس جنوبی را از ایران خریداری کرده بود.
به گفته منابع آگاه، کره جنوبی ممکن است برای ازسرگیری واردات میعانات ایران تا مارس دست نگه دارد زیرا هنوز مسائل پیرامون حمل و بیمه محموله ها مشخص نشده است. مذاکرات قیمت شرکت های کره ای با همتایان ایرانی شان هنوز انجام نگرفته است.
کره ای ها سیستم پرداخت وون با ایران را حفظ خواهند کرد و پول واردات شان را در یک حساب امانی در بانک صنعتی کره و بانک ووری سپرده گذاری خواهند کرد. این پول مستقیما به ایران نمی رود و تنها می تواند برای خرید مواد غذایی، دارویی و سایر کالاهای غیرتحریمی مورد استفاده قرار گیرد.
ژاپن
معافیت: هنوز تایید نشده
خرید پیش از تحریم ها: ۱۶۰ هزار بشکه در روز در فاصله ژانویه تا سپتامبر سال ۲۰۱۸
هیروشیگه سیکو، وزیر اقتصاد، بازرگانی و صنعت ژاپن ماه میلادی جاری گفت: پالایشگاه های ژاپنی احتمالا واردات نفت ایران را ازسر خواهند گرفت.
به گفته منابع آگاه، شرکت های ژاپنی همچنان تلاش می کنند مسائل پیرامون حمل، بیمه و بانکی را مشخص کنند و به همین دلیل بعید است در ژانویه نفت ایران را بارگیری کنند.
سخنگوی شرکت فوجی اویل هفته گذشته اظهار کرد: این شرکت سرگرم بررسی درباره استفاده از معافیت آمریکا و ازسرگیری واردات نفت ایران است. نفت سنگین ایران یکی از گریدهایی است که فوجی اویل احتمالا خریداری خواهد کرد.
در این بین، شرکت JXTG هلدینگ که بزرگ ترین پالایشگاه نفت ژاپن است، هفتم نوامبر اعلام کرد همچنان سرگرم بررسی از سرگیری واردات نفت ایران است.
تارو آسو، وزیر دارایی ژاپن در ششم نوامبر گفته بود پالایشگاه های ژاپنی تحت فشار آمریکا، خرید نفت ایران را در اکتبر متوقف کردند.
هند
معافیت: حداکثر ۳۰۰ هزار بشکه در روز
خرید پیش از تحریم ها: ۵۶۰ هزار بشکه در روز در فاصله ژانویه تا اکتبر سال ۲۰۱۸
هند یکی از مذاکره کنندگان پیگیر برای دریافت معافیت های نفتی بود زیرا افزایش هزینه های سوخت در آستانه انتخابات سال آینده، دولت این کشور را با اعتراضاتی روبه رو کرده بود.
تحت این معافیت ها، هند اجازه خواهد یافت حداکثر ۳۰۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کند که کمتر از حدود ۵۶۰ هزار بشکه در روز وارداتی است که امسال از ایران داشته است. طبق آمار کشتیرانی که از سوی بلومبرگ گردآوری شده است، هند در سال ۲۰۱۷ تقریبا ۴۵۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کرده بود.
طبق اظهارات سانجیو سینگ، رئیس هیات مدیره شرکت ایندین اویل، پالایشگاه های دولتی هند قرار است ۱.۲۵ میلیون تن نفت ایران را در نوامبر و همین میزان را در دسامبر خریداری کنند. این پالایشگاه ها همچنین پول خریدشان را در یک حساب هندی به روپیه واریز خواهند کرد.
چین
معافیت: حداکثر ۳۶۰ هزار بشکه در روز
خرید پیش از تحریم ها: ۶۵۸ هزار بشکه در روز در فاصله ژانویه تا سپتامبر سال ۲۰۱۸
به گفته منابع آگاه، چین که بزرگترین خریدار نفت ایران است، اعلام کرده خرید نفت ایران را پس از یک وقفه یک ماهه ازسر خواهد گرفت و بارگیری نفت ایران را پس از اینکه در اکتبر متوقف کرد، در نوامبر آغاز خواهد کرد.
چین تحت معافیت ها اجازه یافته ۳۶۰ هزار بشکه در روز نفت از ایران وارد کند. این میزان شامل نفتی که در پروژه های تحت مشارکت چینی ها در ایران تولید می شود، نیست.
اگرچه چین در ۹ ماهه نخست سال میلادی جاری حدود ۶۵۸ هزار بشکه در روز نفت از ایران خریداری کرده بود اما پکن پیش از آغاز تحریم ها از دو شرکت نفتی دولتی خواسته بود خرید نفت ایران را متوقف کنند. این تصمیم پیش از دیدار شی جین پینگ، رئیس جمهور چین با دونالد ترامپ، همتای آمریکایی وی گرفته شده بود و با تشدید جنگ تجاری میان پکن و واشنگتن مصادف شده بود.