حواس پرتی بخشی جدایی ناپذیر از کار افراد حرفه ای است. شاید در طول انجام یک پروژه یا یک جلسه ایمیل یا پیام دریافت می کنید و یا مقاله ای جذاب در حین کار توجه شما را به خود جلب می کند.
سپس کار خود را کاملا از یاد می برید.
در نگاه اول می توان حواس پرتی را از سطح دلپذیر و کم اهمیت تا متوسط دسته بندی کرد، ولی تاثیر آن ها فراتر از تصور شماست.
بازیابی تمرکز
حواس پرتی برای برخی افراد چندان اهمیتی ندارد. آن ها در عرض 30 ثانیه و یا یک دقیقه خبرها را خواهند خواند و به پیام های خود پاسخ می دهند و مجددا مشغول کار می شوند. ولی چنانچه شما جزو چنین افرادی نیستید و کاملا در کار خود غرق می شوید، باید به شما تبریک بگوییم زیرا طبق نتایج تحقیقات، حدود 90درصد کارمندان و مدیران در طول کار یک و یا چندین بار به حساب های مجازی خود سر می زنند.
متاسفانه این زمان کوتاه تمام ماجرا نیست. زمانی که به این کار اختصاص می دهید در ظاهر کم و ناچیز است ولی شما باید زمان «پنهان» را نیز در نظر داشته باشید، زمانی که مغز شما برای بازیابی تمرکز به آن نیاز خواهد داشت. طبق تحقیقات، زمان بازیابی تمرکز از 15 ثانیه تا 23 دقیقه متغیر است. به زبان ساده، چنانچه حداقل یک بار به مدت 23 دقیقه تمرکز نداشته باشید، احتمالا هرگز تمرکز اولیه خود را به دست نخواهید آورد.
خطرات انجام چند کار به صورت همزمان
حواس پرتی باعث خواهد شد که شما با عجله چندین کار را به صورت همزمان انجام دهید. هرگز یک پروژه را به صورت کامل به سرانجام نخواهید رساند و در عین حال، ذهن شما به دنبال انجام سایر وظایف و مسئولیت ها خواهد بود.
این اتفاق به چند دلیل خوب نیست. طبق نتایج تحقیقات، چنانچه در طول انجام همزمان چند وظیفه اطلاعات جدیدی به دست آورید، آن دانش به قسمت اشتباهی از مغز منتقل خواهد شد. شاید احساس کنید که در طول جلسه کاملا متوجه صحبت افراد می شوید و به همین دلیل، به صورت همزمان شروع به خواندن یک طرح تجاری جدید کنید، ولی در نهایت هیچ یک را درک نخواهید کرد.
به علاوه، مغز ما برای انجام چند وظیفه همزمان طراحی نشده است؛ حواس پرتی عواقب متابولیک عمیق تری خواهد داشت و در نتیجه مغز هنگام احیای تمرکز خود انرژی بسیار زیادی مصرف خواهد کرد. نتیجه تغییر دائمی کار و فعالیت چیزی جز خستگی و کلافگی نخواهد بود.
و در نهایت مغز با ترشح کورتیزول، هورمون استرس، اوضاع را پیچیده تر و بدتر خواهد کرد.
هزارتوی حواس پرتی
باید توجه داشته باشید که اکثر حواس پرتی های مدرن ما، تنها به چند دقیقه محدود نخواهند شد. اکثر شبکه های مجازی به شکلی اعتیادآور و جذاب طراحی می شوند و به فرد در ازای اختصاص زمان پاداش خواهند داد. پتانسیل گشت و گذار در آن ها هیچ انتهایی ندارد و حتی با ارائه محتوای جدید شما را تشویق به جست وجوی بیشتر خواهند کرد.
چنانچه مراقب نباشید، یک نگاه ساده به اخبار به یک گشت و گذار 30 دقیقه ای در فضای مجازی تبدیل خواهد شد.
هنگامی که حواس پرتی مفید می شود
با این وجود، حواس پرتی گاهی مفید است. برای مثال، ثابت شده است که حواس پرتی باعث کاهش احساس درد، به خصوص در بیمارانی که از دردهای دوره ای رنج می برند، خواهد شد. همچنین حواس پرتی گاهی استرس و اضطراب را نیز کاهش خواهد داد.
به علاوه، دوری از کار و فعالیت زمان کافی برای استراحت و بازیابی را در اختیار مغز قرار می دهد. به همین دلیل معمولا بهترین ایده ها در زمان بیکاری یا استراحت به مغز خطور می کنند. مغز در این زمان کاملا آزاد و راحت است و مشکلات را با آرامش بیشتری بررسی خواهد کرد.
چنانچه به عمد از حواس پرتی برای احیای تمرکز (و کاهش استرس) خود استفاده می کنید، مطمئنا با مزایای آن نیز آشنا هستید.
ولی با این وجود، معایب و مضرات حواس پرتی از مزایای آن بسیار بیشتر است و از چند جهت بهره وری شما را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
چنانچه به دنبال افزایش بازدهی و کاهش استرس خود هستید، بهترین گزینه کاهش حواس پرتی از طریق خاموش کردن دستگاه های الکترونیکی، تنظیم زمان استراحت، مقاومت در برابر وسوسه جست وجو در شبکه های اجتماعی و صحبت با سایر همکاران و کارمندان خود در رابطه با تمرکز و کار در طول روز است.