افتتاح یک کسب و کار جدید کار ترسناکی است. کارآفرینان تازه کار با مسائل بیشماری روبه رو می شوند: مسائل حقوقی، مالی، بازاریابی، ارتقای محصول، مالکیت معنوی، منابع انسانی و. . .، این فهرست بی انتها است. بسیاری از کارآفرینان تازه کار با این مسائلی که باید پیشتر از آنها آگاه باشند، مغلوب می شوند.
من با داشتن تجربه همکاری با صدها استارتاپ، وکیل، سرمایه گذاران مشارکتی و اعضای هیات مدیره شرکت های مختلف درس های کلیدی ای را در این زمینه فراگرفته ام که در این مقاله 17مورد از مهم ترین این نکات را عنوان کرده ام.
1- برای کسب و کار خود نام تجاری خوبی انتخاب کنید
یافتن نام صحیح برای کسب و کارتان می تواند تاثیر فوق العاده ای در موفقیت تان داشته باشد. نام اشتباه ممکن است به موانع کاری بزرگی منتهی شود. در اینجا چند نکته مختصر برای نام گذاری کسب و کارتان ارائه شده است:
• از انتخاب نام هایی که تلفظ سختی دارند، خودداری کنید.
• اسمی انتخاب نکنید که رشد شرکت تان را محدود کند.
• پیرامون نام های پیشنهادی در اینترنت جست وجو کنید.
• برای وب سایت تان دامنه .com خریداری کنید.
• درخصوص نام های تجاری ثبت شده جست وجوی همه جانبه ای داشته باشید.
• مطمئن شوید که هم خودتان و هم کارمندان تان از گفتن و شنیدن این نام خوشحال می شوید.
• پنج نام بالقوه انتخاب کرده و سپس تک تک آنها را با کارمندان بالقوه، شرکا و سرمایه گذاران در میان بگذارید.
2- توجه داشته باشید که جذب اعتبارات مالی بسیار دشوار است.
جذب اعتبارات مالی برای استارتاپ های تازه کار سخت تر و زمان بر تر از چیزی است که فکر می کنید. قانع کردن سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در شرکت تان تلاش بسیاری را طلب می کند. پس باید تاخیرهای زمانی را که اتفاق می افتد در نظر داشته باشید.
وقت خود را به مذاکره کردن بر سر انعقاد قراردادهای عدم فاش سازی یا همان NDA تلف نکنید. این کار مخالف جریان بهره وری بوده و روند جذب سرمایه مورد نیازتان را کند می کند و بسیاری از سرمایه گذاران به هر نحو ممکن از انعقاد این دست قراردادها سر باز می زنند. برگزاری جلسه با یک سرمایه گذار به نوبه خود دشوار است، پس مانع اضافه ای را در مسیر کار قرار ندهید.
3- روی تولید یک محصول عالی تمرکز کنید - اما توزیع آن را به تعویق نیندازید
اگر می خواهید کارتان را آغاز کنید، کالا و خدمات تان حداقل باید خوب باشد. بایستی محصول و خدمات تان به نحوی مشخص و تاثیرگذار از سایر رقبای تان متمایز باشد. همه چیزهای دیگر تابع این قانون است. وقت تان را تلف نکنید و به محض آماده شدن محصول آن را روانه بازار کنید، چراکه بازخورد مشتریان یکی از بهترین راه ها برای ارتقای محصولات و خدمات است، اما پیش از هر چیز دیگر باید محصولی داشته باشید که ماندگاری کافی را برای شروع کار داشته باشد.
4- به یک فروشنده ماهر بدل شوید
اگر خواهان موفقیت کسب و کارتان هستید، باید به یک فروشنده قهار تبدیل شوید. شما باید توانایی لازم را برای ارائه کسب و کار خود به مشتریان، سرمایه گذاران بالقوه و کارمندان پتانسیلی داشته باشید.
باید تمرین کنید. باید مهارت های خود را تقویت و اصلاح نمایید. بازخوردها را دریافت کنید. باید برون گرا باشید. اعتماد به نفس خود را به نمایش بگذارید. مثبت گرا باشید. قابل اعتماد باشید. باید در دسترس بوده و ارتباط خود را حفظ کنید. برای فروش درخواست کنید و گوش شنوایی داشته باشید.
5- برای شرکت خود یک وب سایت محشر بسازید
باید برای ساختن یک وب سایت خوب وقت و تلاش بسیاری زیادی داشته باشید. سرمایه گذاران بالقوه، مشتریان و شرکا وب سایت شما را بررسی کرده و باید توانایی لازم را در تاثیرگذاری بر آنها داشته باشید. در اینجا چند نکته کلیدی برای ساخت وب سایت تان ارائه شده است:
• وب سایت رقبای خود را بررسی کنید
• یک چارچوب الگو برای سایت تان طراحی کنید
• پنج یا شش وب سایتی که مورد علاقه تان است را به طراح وب سایت تان نشان دهید تا دقیقا بداند چه انتظاری دارید
• مطمئن شوید که وب سایت تان در موتورهای جست وجو بهینه سازی شده است
• محتوای با کیفیت داشته باشید
• مطمئن شوید که وب سایت تان با تلفن همراه همخوانی دارد
• مطمئن شوید که وب سایت تان سریعا بالا می آید
• تجربه کاربری مناسبی ایجاد کنید
• وب سایت تان را تمیز و ساده نگاه دارید، شلوغی بیش از حد کاربران را فراری می دهد.
• مطمئن شوید که اصول استفاده و مسائل امنیتی سایت تان را ذکر کرده اید
• نوارهای راهبری را مشخص کنید
• سعی کنید نام دامنه تان گیرا بوده و پایانه .COM داشته باشد.
6-شعار فروش خود را به بهترین نحو منتشر کنید
یک شعار فروش بایستی مختصر بوده و مقدمه ای مفید را در مورد کسب و کارتان بیان کند. شکل و شمایل شعارتان بسته به مخاطب خود تغییرپذیر است. این مخاطب می تواند مشتری، سرمایه گذار، شریک تجاری و یا کارمندتان باشد. در اینجا چند اصل مهم برای تدوین شعار فروش ارائه شده است:
• شروع قدرتمندی داشته باشید
• شعار خود را به شکلی مثبت و هیجانی بیان کنید
• به خاطر داشته باشید که با تمرین بهتر و بهتر می شوید
• سعی کنید طول زمانی شعار فروش تان نهایتا 60 ثانیه باشد
• از اصطلاحات صنعتی استفاده نکنید
• دلیل منحصربه فرد بودن کسب و کارتان را توضیح دهید
• مشکلی که سعی بر حل آن دارید را بیان کنید
• مخاطبان خود را به مشارکت دعوت کنید - این کار نشان می دهد که آنها علاقه مند هستند.
7- اختصارنامه اجرایی و ارائه مختصر خود را عنوان کنید
اختصارنامه اجرایی در واقع یک متن 3 یا 4 صفحه ای است که ویژگی های شرکت تان را به شکلی مختصر برای سرمایه گذاران عنوان می کند. ارائه مختصر یک ارائه پاورپوینت 15 تا 20 صفحه ای است که کسب و کار را به شکلی بصری برای سرمایه گذاران بالقوه تصویر می کند. شما باید هر دو متن را داشته باشید و موارد زیر را به روشنی بیان کنید:
• ماموریت تان
• مشکلاتی که سعی در حل آنها دارید
• تجربه و اشتیاق تیم مدیریتی
• محصول و مشخصه های متمایز آن
• فرصت های نابی که در بازار می بینید
• تکنولوژی تان
• فضای رقابتی و ویژگی های رقبا
• ترسیم نحوه کارکرد شرکت به شکلی باورپذیر
• نمونه های اولیه بازخورد مشتریان
برای اینکه این اسناد را به شکلی بهتر آماده کنید، سایر اختصارنامه های اجرایی و ارائه های مختصر را مرور و مطالعه کنید. اگر در بین دوستان تان کارآفرینان موفقی را سراغ دارید، اختصارنامه های آنان را بررسی کنید. نمونه های بسیاری در اینترنت در دسترس است.
8- اعلان مالی و بودجه بندی را درک کنید
شما باید به مسائل مالی شرکت تان احاطه داشته باشید و اعلان های مالی و بودجه بندی را کاملا درک کنید. بسیاری از استارتاپ ها به خاطر عدم توانایی موسسان آنها در برقراری توازن بین دخل و خرج شان شکست خورده اند. ایجاد بودجه بندی جزء به جزء بسیار مهم است و البته باید این بودجه بندی خود را به صورت پیوسته مورد بررسی و مرور قرار دهید.
داشتن درک صحیح از اعلان های مالی می تواند در پاسخگویی به سرمایه گذاران بالقوه به کمک تان بیاید. در اینجا چندی از سوالاتی که می توانید انتظار شنیدن آن ها را از سرمایه گذاران داشته باشید، ارائه شده است:
• نمایه سه سال آینده شرکت چیست؟
• فرض های کلیدی ای که نمایه شما را مشخص می کنند، چه مواردی هستند؟
• ساختار جذب سرمایه به شکلی بوده است؟
• چه نوع جذب اعتباراتی در آینده مورد نیاز خواهد بود؟
• چه میزان سهام برای کارمندان در نظر گرفته شده است؟
• شرکت چه زمانی به سودآوری خواهد رسید؟
• تا رسیدن شرکت به نقطه سودآوری چه میزان ضرر انتظار می رود؟
• واحدهای اقتصادی شما چیستند؟
• چه فاکتورهایی رشد شرکت تان را محدود می کنند؟
• تیم مدیریتی بر روی کدام دسته از متریک های کلیدی تمرکز دارد؟
9- اخبار خوب و بد را پیوسته به گوش سرمایه گذاران تان برسانید
بسیار خوب است که سرمایه گذاران خود را به صورت ماهانه از وضعیت کسب و کار و بازار آگاه کنید. نیازی نیست که این به روزرسانی ها خیلی جزئی باشند، اما بایستی برخی از آیتم های عمومی را در بر داشته باشد:
• خلاصه روند رشد شرکت
• خلاصه ارتقای محصولات
• به روز رسانی های تیم و استخدام ها
• متریک های کلیدی ای که به آنها توجه دارید
• امور مالی، شامل نرخ ضرر ماهانه و موقعیت مالی حال حاضر
• مسائل استراتژیک پیش رو
• درخواست کمک همراه با مقدمه ای خطاب به سرمایه گذاران بالقوه، شرکا و مشتریان
شما باید ارتباط مستمر و موثری با سرمایه گذاران داشته باشید، شما نمی خواهید که با درخواست تزریق نقدینگی اضافه آنها را شگفت زده کنید.
10- از تمام کارمندان و مشاوران تان بخواهید تا قرارداد محرمانگی و اختراع را امضا کنند
برای اطمینان از محرمانه ماندن اطلاعات سرّی شرکت، باید از کارمندان و مشاوران خود بخواهید تا قرارداد محرمانگی اختراع را امضا کنند. این قرارداد با مسائل محرمانه سروکار دارد، اما از سوی دیگر بیان می دارد که اطلاعات و ابداعات شرکت متعلق به شرکت بوده و هیچ تعلقی به کارمندان و مشاوران ندارد.
سرمایه گذارانی که روی استارتاپ ها سرمایه گذاری می کنند، دوست دارند کارمندان و مشاوران شرکت این قرارداد را امضا کنند.
11- کسب وکار خود را به شکلی وسواسی بازاریابی کنید
برای موفقیت در کسب و کار، بایستی بازار هدف خود را شناسایی کرده و سپس آن را به خود جذب کرده و روابط خود را با آن برقرار کنید. مطمئن شوید که استراتژی بازاریابی تان موارد زیر را دربر دارد:
• اصول بنیادین سئو (بهینه سازی موتورهای جست وجو) را فرابگیرید، تا مردم به هنگام جست وجوی نام و محصولات تان بتوانند به راحتی شرکت شما را پیدا کنند.
• برای ارتقای کسب و کارتان از شبکه های اجتماعی استفاده کنید (فیس بوک، لینکداین، توییتر و. . .)
• با نوشتن مقاله های مهمان در وب سایت های دیگر، در تولید محتوا مشارکت کنید
• برای هر رویداد قابل توجه مطلبی منتشر کنید
• به طور پیوسته شبکه سازی کنید
12-برای پشتیبانی تیم تان از مشاوران و کارمندان دورکار استفاده کنید
در اولین مراحل شروع به کار، کوچک نگه داشتن تیم اجرایی با هدف کاهش هزینه ها، مساله ای منطقی است. یک راه مناسب برای ایجاد دسترسی به افراد حرفه ای بهره گیری از مشاوران و کارمندان دورکار است. با این کار از پرداخت هزینه های گزاف حقوق و مزایای کارمندان ثابت معاف می شوید. وب سایت های بسیار زیادی وجود دارند که می توانند در زمینه یافتن کارمندان دورکار به کمک تان بیایند.
13-همه چیز را با کمک موسسان شرکت در میان بگذارید
اگر ساختار شرکت تان به گونه ای است که نیاز به وجود کمک موسسان دارد، از همان ابتدای کار جزییات روابط خود را تعریف کنید. انجام ندادن این کار موجب ایجاد مشکلات بسیار زیادی در ادامه راه تان می شود. برای این کار می توانید قرارداد موسسان را به امضای اعضا درآورید. نکاتی که باید در این قرارداد ذکر شوند، عبارتند از:
• هر کس چند درصد از شرکت سهم دارد؟
• آیا درصدبندی مالکیت به ادامه همکاری با شرکت وابسته است؟
• مسئولیت ها و نقش موسسان چیست؟
• اگر یکی از موسسان جایگاه خود را ترک کند، آیا یکی دیگر از موسسان می تواند سهم او را خریداری کند؟
• میزان تعهد زمانی تعریف شده برای هر یک از موسسان چقدر است؟
• چه میزان حقوقی برای موسسان در نظر گرفته شده است؟ آیا این میزان حقوق قابل تغییر است؟
• تحت چه شرایطی می توان یکی از موسسان را همچون یک کارمند اخراج کرد؟
• هر یک از موسسان چه سهمی از سرمایه گذاری را انجام داده اند؟
• قراردادهای فروش به چه شکلی منعقد خواهند شد؟
• اگر یکی از موسسان به انتظارات موجود در قرارداد موسسان عمل نکند، چه اتفاقی می افتد؟ چگونه می توان این مساله را حل کرد؟
• هدف نهایی و افق پیش روی کسب و کار چیست؟
14- وکیل تجاری خوبی استخدام کنید
کسب و کارهای استارتاپی در تلاشی ناشیانه برای حفظ منابع مالی خود، مشاوران حقوقی تازه کار را استخدام می کنند. موسسان به جای صرف هزینه هوشمندانه برای استخدام یک وکیل کارکشته، سعی می کنند یکی از اعضای خانواده، دوستان و آشنایان را برای پیگیری امور حقوقی خود استخدام کنند. آنها با این کار به صورت خودخواسته به کمک حرفه ای مشاوران حقوقی نه گفته و خود را در معرض خطر قرار می دهند. موسسان باید دقت داشته باشند که وکیل و مشاور حقوقی ای که استخدام می کنند، به موارد زیر احاطه داشته باشد:
• قوانین امنیتی و تجاری شرکت ها
• قانون قراردادها
• قانون کار
• قوانین مالکیت معنوی
• قوانین مالیاتی
• قوانین فرانشیز
• امور مالی و سرمایه گذاری
واجب نیست که وکیل و یا شرکت حقوقی مدنظرتان در تمامی این زمینه ها تخصص داشته باشد، اما روند عاقلانه این است که شرکت مدنظرتان در چند مورد تخصص لازم را داشته باشد. در برخی از موارد می توان مشکلات حقوقی را به شاخه های مختلفی تقسیم کرده و هر بخش را به یک واحد حقوقی واگذار کرد.
15- مسائل مالیاتی مهم را به حساب آورید
به هنگام آغاز یک کسب و کار باید به مسائل مالیاتی توجه ویژه ای داشته باشید. در اینجا چند مورد از مسائل مهم اشاره شده است:
• انتخاب نهاد حقوقی
• مالیات فروش
• مالیات بر درآمد
• مسائل مالیاتی بورس
• اظهارنامه مالیاتی
یک وکیل و یا حسابدار حرفه ای می تواند در تک تک این مسائل به شرکت تان کمک کند.
16- این کارها را قبل از استخدام کارمندان تان انجام دهید
قبل از استخدام کارمندان، کارهای زیر را انجام دهید:
• مطمئن شوید که کارمند مورد نظر، تجربه کاری مرتبط داشته باشد
• چند نفر از اعضای شرکت را به عنوان مصاحبه گر انتخاب کرده تا از تناسب فرهنگی کارمندان جدید اطمینان حاصل کنید
• ارجاعات و سابقه تحصیلی کاندیداها را به دقت بررسی کنید
• مطمئن شوید که کارمندان جدید سند همکاری توافقی را امضا می کنند (به موجب این سند می توانید به هر دلیلی آنها را اخراج کنید.)
• مطمئن شوید که کارمندان جدید، قرارداد محرمانگی اختراع را امضا می کنند
17-انتظار چالش های بزرگی را داشته باشید و خود را برای مواجهه با آنها آماده کنید
بزرگ ترین چالش های تاسیس و رشد یک کسب و کار عبارتند از:
• ارائه محصول و خدمات منحصربه فرد و عالی
• داشتن برنامه و افق روشن برای کسب و کار
• نداشتن سرمایه و جریان مالی کافی
• یافتن کارمندان عالی
• اخراج زودهنگام کارمندان بد به شکلی که به معضلات حقوقی نینجامد
• کار کردن بیشتر از حد انتظار
• ناامید نشدن به خاطر عدم پذیرش از سوی مشتریان
• مدیریت موثر زمان
• حفظ توازن میان کار و زندگی
• دانستن زمان صحیح برای اصلاح استراتژی ها
• حفظ انرژی لازم برای ادامه دادن در شرایط سخت.