فرصت امروز: تفاهم نامه خرید 20 فروند هواپیمای سوخو 100 از سوی هر یک از شرکت های آسمان و ایران ایرتور نشان می دهد که شرکت های هواپیمایی ایران ترجیح داده اند به جای مسیر پر پیچ و خم خرید هواپیما از غرب، از شرق هواپیما بخرند. با این همه نکته ای که کارشناسان فنی گوشزد می کنند، آن است که آب وهوای ایران و غرب به سبب تنوع دما به یکدیگر نزدیک است و به همین دلیل موتورها عمدتا با قدرت بالاتری ساخته می شوند، اما شرایط آب وهوایی روسیه به سبب سردی هوا، نیازمند موتوری چندان قوی نیست؛ زیرا سردی دما برای موتور هواپیما بسیار مطلوب است و این نکته می تواند هم از نظر ایمنی و هم از بعد اقتصادی مهم باشد.
با این همه، پس از چند ماه گمانه زنی و مذاکراتی که از سوی مقام های ایرانی نه تأیید و نه رد می شد، سرانجام دو شرکت هواپیمایی ایرانی خرید ۴۰ فروند سوخو ۱۰۰ روسیه را در دستور کار قرار دادند؛ هواپیماهایی که به نظر می رسد حتی در خود کشور روسیه نیز چندان حضور محسوسی ندارند.
به گزارش ایسنا، دو ایرلاین ایران ایرتور و آسمان در حاشیه آخرین اجلاس هوایی که در ترکیه برگزار می شود، دو توافق نامه امضا کردند که حاصل آن ورود ۴۰ فروند سوخو ۱۰۰ روسیه به ایران خواهد بود.
این هواپیما یکی از جدیدترین جت های منطقه ای روسیه به حساب می آید که از سوی شرکت هواپیماساز شرکت سوخو که اصلی ترین شهرت خود را در حوزه ساخت هواپیماهای نظامی به دست آورده، می تواند پس از چند سال وقفه بار دیگر پای هواپیماهای این همسایه شمالی را به ایران باز کند.
پیش از این هواپیمای توپولوف که از سوی چند شرکت هواپیمایی ایرانی خریداری شده بود، با حوادث تلخ و سقوط های وحشتناک کار خود را پایان داد و پس از آن نیز هواپیمای آنتونوف نتوانست چاره ناوگان ایران باشد و حتی تلاش برای ایجاد خط تولید آن در ایران به پروژه ناموفق ایران ۱۴۰ منجر شد که در آخرین آن به سقوط هواپیمای تهران- طبس ختم شد.
هواپیمای جدید روسیه اما ادعای جداگانه ای دارد و از این رو برای آنان تبلیغات قابل توجهی صورت گرفته است. این هواپیما که تولیدش در سال ۲۰۰۷ نهایی شد و نخستین پروازش نیز در سال ۲۰۰۸ میلادی به ثبت رسید، از حدود هفت سال قبل برای برخی از ایرلاین های منطقه به فروش گذاشته شده و طبق آخرین آمار تا پایان ماه مارس سال ۲۰۱۸، ۱۵۶ فروند از این هواپیما ساخته و به ایرلاین های متقاضی ارائه شده است. این هواپیمای دو موتوره که بسته به شرایط پروازی تا سقف ۱۰۸مسافر را جابه جا می کند، با وجود تلاش های گسترده همچنان در حد ایرلاین های همسایه روسیه به فروش می رود و هنوز نتوانسته در سطح بین المللی جای پای خود را محکم کند.
براساس آخرین آمارهای ارائه شده، از مجموع ۱۶ایرلاینی که این هواپیما را تحویل گرفته اند، ۱۱شرکت هواپیمایی در روسیه به ثبت رسیده اند و شرکت های خارجی خریداران نیز سفارش های بالایی نداشته اند. آمار سال های گذشته نیز نشان می دهد که از سال ۲۰۱۴ که روسیه ۲۷ فروند از این هواپیما را تحویل داد، در سال های قبل سفارش، افزایش نیافته و تا پایان سال ۲۰۱۷ سفارش سالانه آن ۲۵ فروند اعلام شده است.
ایرلاین های روسی خریدار این هواپیما نیز جزو شرکت های مطرح به حساب نمی آیند، ولی همچنان بزرگ ترین ایرلاین روسیه، اصلی ترین سفارش دهنده این هواپیماست. هرچند این سفارشات در قیاس با میزان کلی ناوگان این هواپیمایی نقش خاصی ندارد.
شرکت هواپیمایی ایرو فلات که به عنوان بزرگ ترین شرکت هواپیمایی روسیه و حامل پرچم این کشور به شمار می رود، براساس آخرین آمارها ۲۳۲هواپیمای فعال دارد که از این رقم تنها ۱۸درصد از ناوگان این شرکت به هواپیمای سوخو اختصاص یافته و این به معنای آن است که حتی مردم روسیه نیز ترجیح می دهند هواپیماهای خارجی سوار شوند.
نگاهی به وضعیت ناوگان این شرکت هواپیمایی و روسی نشان می دهد ایرباس ۳۲۰ و ۳۲۱ بیش از ۱۰۰ فروند از ناوگان این شرکت را به خود اختصاص داده اند و به ایرباس ۳۳۰ در دو مدل مختلف نیز نقش دیگری از این ناوگان است. این شرکت روسی در حال حاضر ۳۸ فروند بویینگ ۷۳۷ و ۱۶ فروند بویینگ ۷۷۷ در اختیار دارد تا به این ترتیب ۱۹۰ فروند از هواپیماهای بزرگ ترین ایرلاین روسیه از ایرباس و بویینگ تشکیل شده باشد.
هرچند هواپیمای سوخو ۱۰۰ یک جت منطقه ای به حساب آمده که توان انجام پروازهای کوتاه مدت را دارد، اما با توجه به گستردگی مساحت جغرافیایی روسیه و نیاز این کشور به انجام پروازهای داخلی گسترده، بررسی شرایط نشان می دهد همچنان انتخاب اصلی ایرلاین ها و مردم روسیه هواپیماهای ساخت داخل این کشور نیست و از این رو ایرلاین های ایرانی باید قدری در انتخاب های خود دقت عمل داشته باشند.
البته سنگ اندازی های آمریکا در مسیر ورود ۲۰۰فروند هواپیمای خریداری شده از سوی ایران ایر نیز در چرخش شرکت های ایرانی به سمت هواپیماهای روس کم تأثیر نیست، اما باید دید آیا امکان خرید هواپیمای شرکت هایی مانند امبرائر برزیل یا بمباردیه کانادا نیز وجود نداشته یا این انتخاب تنها به دلیل راحت بودن خرید هواپیماهای روس صورت گرفته است؛ هواپیماهایی که ورودشان به ایران برای یکی از شرکت های ایرانی یک میلیارد دلار آب خورده است.