در سال 1984، جِی کُنراد لِوینسون، کتابی را به نام «بازاریابی چریکی» منتشر کرد که در حال حاضر کتابی افسانه ای شناخته می شود.
این کتاب در راه های غیرمتعارف تبلیغات، با استفاده از بودجه کمتر و خیال پردازی بیشتر به منظور جلب توجه مصرف کنندگان صحبت می کرد. اینکه خارج از چارچوب تعریف شده قبلی (تلویزیون و روزنامه و...) فکر کنید. متفاوت باشید. به چشم بیایید. غیرمنتظره باشید.
اما حدود 30 سال پیش از این تاریخ، اکنون بازاریابی چریکی همانند تبلیغات رادیو و تبلیغات محیطی دیگر به ابزاری عادی تبدیل شده است.
در واقع موارد زیر نمونه هایی از روش های ممکن برای استفاده در تبلیغات بر اساس این رویکرد است:
- بازاریابی مخفی - معرفی محصول به صورت نامحسوس
- بازاریابی تجربی - تعامل با محصول
- بازاریابی با بسته دستمال کاغذی - بازاریابی دست به دست
- نقاشی های دیواری معکوس - تبلیغات موقت در کف پیاده رو
- بازاریابی ویروسی - از طریق شبکه های اجتماعی
- بازاریابی همهمه ای - بازاریابی دهان به دهان
- کمپین های انتشار بدون حد و مرز پوستر
- بازاریابی انتظار- در مکان و زمانی که مصرف کننده در انتظار ایستاده است
با این وجود، با محبوبیت این دست از روش های تبلیغاتی مسئله قرار گرفتن بیش از حد در معرض پیام های تبلیغاتی برای مصرف کنندگان هم مطرح می شود. در سال 1984 دیدن یک تبلیغ در سرویس های بهداشتی یا کنار پیاده رو خیلی غیر عادی بود. به عبارتی، رهگذر راهی جز توجه کردن به آن نداشت، اما امروزه دیگر مردم به نوعی از این روش های متنوع خسته شده و حتی این روش های مختلف و متنوع را زننده و مزاحم می دانند.
اما این به معنای پایانی برای بازاریابی چریکی نیست. به گفته جِی کُنراد لِوینسون، این روش بازاریابی همچنان روشی فوق العاده برای جلب توجه مخاطب است، اما نکته مهم در این رابطه توجه به اصول اولیه و اساسی این نوع از بازاریابی و اطلاع از این موضوع است که کدام یک از تاکتیک های این رویکرد دیگر نیاز تبلیغاتی این دوره را تأمین نمی کند.
اصول اساسی بازاریابی چریکی
در سال 1984 و در زمان چاپ این کتاب، این رویکرد در واقع یک رویکرد پیشگامانه نسبت به بازاریابی بود، اما زمان می گذرد و تغییر می کند، قوانین هم تغییر می کنند. خب طبیعی است که برخی اصول و نکات همچنان ثابت باقی می مانند. یکی از باورهای اصلی لِوینسون این بود که بازاریابی خوب و مؤثر اصولا نباید هزینه آنچنانی در بر داشته باشد. این اصل امروز هم صدق می کند و یک مدیر بازاریابی خوب و مؤثر مثلا می تواند از اخبار به بهترین نحو برای معرفی و فروش محصول خود بهره ببرد.
مثلا می توانید به عنوان نمونه ای از انواع مختلف تبلیغات چریکی با کمترین هزینه به این مورد توجه کنید.
دیگر قوانین همچنان مؤثر بازاریابی چریکی
- این نوع تبلیغات باید بیشتر از تجربه، قضاوت و حدس و گمان بر روان شناسی انسانی استوار باشد.
- به جای تمرکز بر پول، باید بر زمان، انرژی و خیال پردازی تمرکز داشته باشیم.
- معیار اولیه ای که بر اساس آن باید به ارزیابی کسب وکار خود بپردازیم، سودآوری است، نه میزان فروش.
- همچنین یک بازاریاب باید بر تعداد روابط جدید شکل گرفته در طول هر ماه تمرکز داشته باشد.
- به جای تنوع بخشیدن در سبد محصول از طریق معرفی محصولات جدید، بر شکل گرفتن یک استاندارد کیفی تعالی تمرکز داشته باشید.
- به جای تمرکز بر به دست آوردن مشتریان جدید، به دنبال معرفی شدن توسط مشتریان قدیم و فروش بیشتر به مشتریان فعلی باشید.
- رقابت را فراموش کنید و بر همکاری بیشتر با دیگر کسب وکارها تمرکز داشته باشید.
- بازاریابانی که از رویکرد چریکی برای بازاریابی خود استفاده می کنند باید بر استفاده از ترکیبی از روش های بازاریابی در یک کمپین تمرکز داشته باشند.
- تکنولوژی های روز را بشناسید و از آنها برای توسعه کسب وکار خود بهره ببرید.
- پیام ها را با هدف و تمرکز گروهی کوچک از افراد ارسال کنید؛ هر قدر کوچک تر بهتر.
- بر کسب اجازه از افراد برای ارسال اطلاعات بیشتر برای آنها تمرکز کنید و فقط به فکر فروش به آنها نباشید.