مسکن مهر یکی از طرح های چالش برانگیز دولت نهم و دهم است که بدون استراتژی و برنامه ریزی طراحی و اجرا شد و طی سالیان اخیر آثار مخرب آن را بر شاخص های اقتصادی که به توزیع پول پرقدرت، رشد پایه پولی و تورم منتهی شد، شاهد بودیم.
مسکن مهر که تبصره شش قانون بودجه ۱۳۸۶ آغازگر رسمی طرح عظیم آن بود از همه زوایا طرحی ناقص و ناکارآمد است و نتوانسته باوجود صرف میلیاردها هزینه نیازهای واقعی مردم را برآورده کند، اما همین مسکن مهر در روزهای اخیر دستاویزی برای برخی از نامزدها شد تا ضمن حمایت از آن، دولت یازدهم را به اهمال در اجرای این طرح متهم کنند.
مسکن مهر باوجود اینکه طرحی فاقد استراتژی است و به هیچ وجه بر پایه اصول و منطق مالی، پولی، معماری و شهرسازی پایه گذاری نشده، اما دولت یازدهم در این زمینه همت عالی به خرج داد. در حال حاضر از تعداد کل قراردادهای تسهیلات مسکن مهر به میزان 2میلیون و 210 هزار واحد، کار ساخت یک میلیون و 936 هزار واحد آن به پایان رسیده است.
درحالی که یکی از کاندیداها مدعی ساخت یک میلیون مسکن مهر در سال اول فعالیت خود شد. آمار و ارقام نشان می دهد که تنها حدود 90 هزار واحد هنوز به پایان نرسیده و دولت یازدهم باوجود اینکه به لحاظ ساختاری کاملا با این طرح مخالف بوده اما تمام همت خود را برای به پایان رساندن آن به کار گرفته است.
مسکن مهر را اگر از لحاظ فنی و اصول زیربنایی و روبنایی شهرسازی بررسی کنیم، درمی یابیم آپارتمان های مسکن مهر فاقد استاندارد است و متقاضیان از سر ضرورت و بدون در نظر گرفتن ضریب های امنیتی در این واحدها ساکن شدند. به قول دکتر آخوندی، آیا کسانی که از این طرح حمایت می کنند خودشان حاضرند در این مجموعه های بدون امکانات زیربنایی مثل آب و برق و امکانات روبنایی آموزشی، بهداشتی و درمانی زندگی کنند؟ مگر می شود چند تُن سنگ و سیمان و آهن را با هم جمع کرد و از یک هویت شهری سخن گفت؟ بسیاری از مجموعه های مسکن مهر فاقد مدرسه، مسجد، کلانتری، درمانگاه و دسترسی آسان به ناوگان حمل و نقل شهری است و عموما در حاشیه شهرهای بزرگ قرار دارند.
تاکنون طبق آمار، یک میلیون و 831 هزار واحد از واحدهای مسکن مهر افتتاح و یک میلیون و 539 هزار واحد تحویل متقاضیان شد. برای 600هزار و 141 واحد سند رسمی صادر شد و یک میلیون و 314 هزار واحد به صورت اقساطی به فروش رفته است و باوجود شعارهای انتخاباتی گروه های رقیب سهم دولت یازدهم در این آمارها بسیار چشمگیر است.
از مجموع کل واحدهای ساخته شده سهم دولت یازدهم 613 هزار واحد بود یعنی چیزی حدود 32درصد و از تعداد کل واحدهای افتتاح شده 821هزار واحد در چهار سال اخیر افتتاح شد یعنی 45درصد، همچنین سهم دولت یازدهم در تحویل واحدهای مسکونی 55 درصد است یعنی 849 هزار واحد در همین دولت تحویل متقاضیان شد. برای 617 هزار واحد مسکونی سند صادر شد که دولت روحانی سهم 54درصدی دارد و 835هزار از این واحدها به صورت فروش اقساطی واگذار شد که سهم دولت یازدهم 64درصد است، بنابراین آمار و ارقام نشان می دهد که وزارت مسکن دولت یازدهم باوجود اینکه این طرح را فاقد هویت می دانست کمر همت بست و آن را به اتمام رساند.
طبق طرح اولیه قرار بود سالانه یک میلیون مسکن مهرساخته شود، اما در سال 92 پس از شش سال 690 هزار واحد مسکونی بدون امکانات اولیه آموزشی مثل مدرسه و امکانات رفاهی مثل پارک و امکانات بهداشتی - پزشکی مثل درمانگاه و امکانات امنیتی مثل کلانتری تحویل مردم داده شد.
دولت یازدهم درحالی که یک اقتصاد رو به افول را تحویل گرفته بود، با تدبیر توانست بخشی زیادی از این طرح را تکمیل کند و در اختیار افراد قرار دهد. با این وصف برخی از نامزدها بدون داشتن آمار و ارقام و برای جلب نظر مردم شعارهایی می دهند که پایه و اساسی ندارد. مسکن مهر به پایان رسید؛ دلواپسان واقعی درد دیگری را دوا کنند.
کارشناس مسکن