سرمایهگذاران در هر کجا که سرمایهگذاری میکنند علاوه بر اینکه به دنبال کسب سود هستند، در انتخاب نوع سرمایهگذاری نیز به دنبال جایی میگردند که سود بیشتری بدهد، مورد اطمینان و قانونی باشد، هر زمان که بخواهند بتوانند از وضعیت سرمایهگذاری خود مطلع شوند، هر وقت که بخواهند بتوانند سرمایه خود را نقد کنند و... ... برخی نیز علاوه بر این، معیارهای متعالیتری دارند. بهعنوان مثال، به دنبال سرمایهگذاری در کاری هستند که علاوه بر خودشان، جامعه نیز از آن بهرهمند شود. مثلا ایجاد اشتغال بکند و...
بورس از جمله مراکزی است که جمیع این ویژگیها را داراست. پس سرمایهگذاری در بورس نه تنها برای سرمایهگذاران و سرمایهپذیران سودمند است بلکه برای کل جامعه نیز فواید قابلتوجهی دارد. در ادامه به برخی از تاثیرات بورس برای سرمایهگذاران اشاره میکنیم.
فواید بورس برای سرمایهگذاران
1- درآمد
مهمترین هدف هر فرد از سرمایهگذاری کسب درآمد است. سرمایهگذاری در بورس میتواند از دو راه این خواسته را محقق سازد. نخست از طریق پرداخت سود ناشی از فعالیت کارخانهها و شرکتها؛ بدین ترتیب که کارخانهها یا شرکتهایی که سهام شان در بورس عرضه شده است بخشی از سودی را که از فروش کالاها و خدماتشان حاصل میشود بین سهامداران تقسیم میکنند. بدین ترتیب کسانی که با خرید سهام شرکتها یا کارخانههای بورسی در این مراکز شریک شدهاند از این طریق کسب درآمد میکنند. راه دوم کسب درآمد سهامداران بورس، ناشی از فعالیتهای مفید و موثر مدیران شرکتهای مربوطه است که باعث افزایش قیمت سهام شرکتها میشود و این به معنی افزوده شدن بر دارایی سهامداران است.
2- قابلیت نقدشوندگی
کسانی که در بورس سرمایهگذاری میکنند اگر به پولشان نیاز پیدا کنند بسیار سریعتر از بسیاری از سرمایهگذاریهای دیگر میتوانند سهام خود را به پول نقد تبدیل کنند. برای این کار کافی است به نخستین کارگزار بورس مراجعه کنند و فرم تقاضای فروش سهامشان را تحویل دهند. سهولت فروش سهام طوری است که حتی در سختترین شرایط هم، درصورتی که فرد سهام خود را اندکی کمتر از قیمت روز بازار ارائه کند، در کمترین زمان سرمایهاش نقد خواهد شد.
این در حالی است که بسیاری از سرمایهگذاریهای دیگر فاقد این ویژگی هستند. بهعنوان مثال، فرض کنید فردی در خرید ماشین، زمین یا منزل مسکونی سرمایهگذاری کرده و حالا نیازمند پول شده است. روشن است که تبدیل هر یک از موارد ذکر شده به پول نقد به مراتب مشکلتر از فروش سهام شرکتهای بورسی خواهد بود.
3- مشارکت در تصمیمگیریها
تصمیمگیری برای اداره شرکتهای پذیرفته شده در بورس با نظر صاحبان سرمایه انجام میپذیرد. افرادی که سهام شرکتهای بورسی را خریداری میکنند مطابق قانون میتوانند در مجامع شرکت مربوطه حضور پیدا کنند و با شنیدن گزارش فعالیتها از گردش کار شرکت آگاه شوند و همچنین با حق رأی خود نسبت به انتخاب هیاتمدیره، طرحهای مورد نظر و میزان سود تقسیمی به سهامداران شرکت اظهار نظر کنند. این مزیت شرکتهای بورسی سبب شده که سهامداران بتوانند هم از فعالیتهای شرکت آگاه شوند و هم در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند.
4- اطمینان از مکان سرمایهگذاری
بورس مکانی بسیار امن برای سرمایهگذاری است. برای اثبات این مدعا کافی است به قانون حاکم بر بورس توجه کنیم. بورس براساس قانون بازار اوراق بهادار تاسیس شده است و مطابق آن فعالیت میکند. در قانون علاوه بر اینکه کلیه فعالیتهای بورس مشخص شده است و هر نوع فعالیتی با اخذ مجوز قانونی صورت میگیرد یک نهاد ناظر به نام «سازمان بورس» نیز در نظر گرفته شده تا بر تمامی فعالیتهایی که انجام میشود نظارت کند.
نکته دیگر اینکه شرکتهای بورسی براساس قانون موظفاند اطلاعات مجاز مربوط به خود را به طور مرتب در اختیار خریداران و فروشندگان قرار دهند. این کار باعث شفاف شدن بازار میشود و بدین ترتیب هر کس که اطلاعات لازم را برای خریدوفروش در اختیار داشته باشد میتواند با اطمینان اقدام به معامله کند. نتیجه اینکه، قانون حاکم بر بورس و سازوکارهای پیشبینی شده مکانی مطمئن برای سرمایهگذاری فراهم آورده است.
قیمت سهام در بورس چگونه مشخص میشود؟
نظام قیمتگذاری در بورس بهگونهای طراحی شده است که هیچ کس نمیتواند در قیمتگذاری دخالت کند؛ به این ترتیب که در بورس افراد نمیتوانند شخصا اقدام به خرید یا فروش سهام کنند و این کار باید از طریق کارگزاریهای بورس و کارگزاران آن انجام شود. کارگزاران افرادی خوش نام و مطمئن هستند که علاوه بر اینکه سابقه تخلفات مالی ندارند مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت کرده اند؛ یعنی فعالیتهای آنها تحت نظارت بورس انجام میپذیرد.
* فعال بازار سرمایه