به گزارش فرصت امروز به نقل از اکو ایران، قیمت گذاری خودرو در ایران سیستم پیچیده ای دارد و عوامل زیادی در تعیین قیمت انواع خودروهای داخلی موثرند. با این حال شاید بتوان یکی از مهم ترین این عوامل را هزینه های تولیدکننده دانست.
یک راه بررسی ارتباط میان قیمت خودرو و هزینه تولید، بررسی ارتباط میان تورم تولیدکننده و تورم قیمت خودرو در بازار است. به این منظور می توان از شاخص قیمت تولیدکننده استفاده کرد که میانگین قیمت کالای تولید شده در محل تولید را نشان می دهد. تورم این شاخص تورم تولیدکننده نامیده می شود که شاخصی برای پیش بینی تورم مصرف کننده است. به عبارتی وقتی هزینه ی تولید یک کالا افزایش می یابد می توان پیش بینی کرد که در بازار نیز با قیمت بالاتری فروخته شود.
در این گزارش ارتباط میان تورم تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر با قیمت 4 خودروی به دو صورت بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد ارتباط میان هزینه ها و قیمت خودرو در بازه 33 ماهه و سال 1400 پررنگ تر بوده است. با این حال ارتباط چندان مشخصی میان این دو شاخص دیده نمی شود و به نظر می رسد قیمت خودرو تحت تاثیر عوامل دیگری باشد.
بررسی تورم 11 ماهه، 23 ماهه و 33 ماهه خودرو
آخرین آمار شاخص تولیدکننده که بانک مرکزی منتشر می کند مربوط به بهمن 1402 است. تورم 11 ماهه این شاخص یعنی تغییرات آن نسبت به اسفند 1401 برای زیرگروه تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر برابر با 37.1 درصد است. از سوی دیگر در این مدت تورم قیمت خودروی کوییک 12.9 درصد، تیبا 15.7 درصد، سمند LX 25.8 درصد و دنا پلاس اتومات 5.1 درصد بوده است.
از سوی دیگر در بازه 23 ماهه نیز یعنی در مدت بهمن امسال نسبت به اسفند 1400، تورم تولید وسایل نقلیه برابر با 60 درصد بوده و در این مدت تورم قیمت کوییک 105.7 درصد، تیبا 107.7 درصد، سمند LX 134.6 درصد و دنا پلاس اتومات 90.9 درصد بوده است.
در بازه 33 ماهه نیز یعنی در مدت اسفند 1399 تا بهمن 1402، شاخص قیمت تولید 131.1 درصد رشد کرد، و قیمت فروش 4 خودروی مذکور نیز هر یک تورم بیش از 110 درصدی را تجربه کرد.
بنابراین می توان گفت که میان رشد هزینه های تولید تاثیر قابل توجهی بر قیمت خودرو داشته و این تاثیر به ویژه در بازه 33 ماهه پررنگ تر بوده است. این یعنی رشد هزینه ها در بلندمدت قیمت خودرو را بیشتر متاثر می کند.
رابطه میان هزینه ای تولید و قیمت خودروهای داخلی را می توان در سه سال اخیر نیز بررسی کرد.
تورم 11 ماهه خودرو در سه سال اخیر
یک نوع دیگر برررسی رابطه میان هزینه های تولید و قیمت در بازه های برابر 11 ماهه در سه سال اخیر است.
در 11 ماهه 1402 چنانچه گفته شد تورم تولید 37.1 درصد بوده و چهار خودروی مذکور نیز در این مدت به طور متوسط حدود 14.9 درصد رشد قیمت داشته اند.
تورم تولیدکننده وسایل نقلیه موتوری در 11 ماهه 1401، یعنی در بهمن این سال نسبت به اسفند سال قبل برابر با 14.6 درصد بوده است. در این مدت همچنین چهار خودروی مذکور نیز به طور میانگین 69.4 درصد تورم داشته اند. بنابراین می توان گفت بخش عمده رشد قیمت خودرو در این سال تحت تاثیر عوامل دیگری به جز رشد هزینه های تولید بوده است.
در 11 ماهه سال 1400 نیز هزینه های تولید خودرو 42.9 درصد رشد کرده در حالی که میانگین قیمت 4 خودرو در بازار 35.6 درصد افزایش یافته است.
می توان نتیجه گرفت در سال 1400 قیمت خودرو ارتباط بیشتری با رشد هزینه ها داشته است، در حالی که در سال 1401 و 1402 تاثیر عوامل دیگر بیشتر بوده است.