ایران و آینده هوش مصنوعی

در کتاب ابرقدرتان هوش مصنوعی نوشته کای فولی، نقاط قوت و ضعف چین و آمریکا به شکل جامعی تحلیل و تصویرسازی شده و مشخص می شود که هر کدام از رویکردهای این دو کشور، هوش مصنوعی را به چه سمتی خواهد برد. همچنین قدرت تخریبی هوش مصنوعی در مسائل اجتماعی بسیار حائز اهمیت هست؛ از جمله افزایش اختلاف طبقاتی، بیکاری و ... . اخیراً مطلبی را درخصوص یکی از کمپانی های بزرگ درخصوص خودرو مطالعه می کردم و ماجرا از این قرار بود که یکی از خریدارهای خودروی تسلا که با ابزارهای سایت این کمپانی خودروی خودش را شخصی سازی کرده بود، توسط اطلاعاتی که در اکانت خود وارد کرده بود، برای تبدیل شدن به خریدار بالفعل توسط تسلا رهگیری شد، اما نه به وسیله نیروی انسانی این شرکت در بخش فروش یا ارتباط با مشتریان؛ بلکه به وسیله هوش مصنوعی یا همان AI! در این مکالمه، دستیار هوش مصنوعی تسلا از خریدار مذکور، سؤالاتی را درخصوص خودروی فعلی وی پرسید و اینکه چرا می خواهد خودروی خود را عوض کند. به نظر شما دلیل این پرسش ها چه بوده است؟

پاسخ: جمع آوری داده و پیش بینی رفتار مشتری بالقوه برای پیگیری های آینده و تبدیل او به مشتری نهایی؛ یعنی نهایی شدن فروش با هوش مصنوعی. بررسی این فرآیند نشان داد که هر سوالی که توسط مشتری مذکور پاسخ داده می شد، هوش مصنوعی با دقت بیشتری استراتژی خود را برای فروش تنظیم می کرد.

مشاهده می کنیم که دیوارهای بازاریابی و فروش سنتی هم با هوش مصنوعی، شروع به ترک خوردن کرده است. کسب و کارها اگر می خواهند درست توسعه پیدا کنند و از هوش مصنوعی بهره برداری مؤثری داشته باشند، راهی جز استفاده و کمک از افراد متخصص تحلیلگر، تولیدکنندگان حرفه ای محتوا و ایده پردازان خلاق نخواهند داشت. پس نباید نگاه مان به هوش مصنوعی، نگاهی کنجکاوانه و یا از روی تفریح و جذابیت های بصری صرف باشد.

اگر مدیر کسب وکاری هستید، به هیچ عنوان انسان را نباید از حلقه ادراک و تصمیم گیری حذف کنید!

چین قدرت این را دارد که آمریکا را در حوزه هوش مصنوعی کنار زده و به راحتی پشت سر بگذارد؛ چون هوش مصنوعی از حالت تئوری و تحقیقی خارج شده و در فاز پیاده سازی و تجاری شدن هست.

انقلاب های زیادی در فضای اقتصاد و کسب وکار در راه است! افرادی که مهارت کار با ابزارهای هوش مصنوعی را دارند، جایگزین افراد فاقد این مهارت خواهند شد. اهمیت نهادهای اخلاقی و قانون گذار نیز در زمینه کنترل هوش مصنوعی همگام با رشد هوش مصنوعی، پررنگ تر می شود.

صنعت پزشکی نیز به شدت با هوش مصنوعی پیشرفت می کند و نه تنها این فناوری در تشخیص بیماری کمک خواهد نمود که حتی برای داروهای شخصی سازی شده جهت تجویز به بیماران با هدف بیشترین بازدهی هم ورود پیدا می کند.

با تفاسیر بالا، من نگران این مسئله برای کشور هستم. ما در این انقلاب نه پیشتاز بودیم و نه عزم جدی الان در بین مسئولان و تصمیم بگیران برای توجه عملی و حرفه ای به این عرصه هست. کشور را در حوزه هوش مصنوعی هنوز در مرحله ارزیابی می بینم و نه برنامه ریزی و اقدامات اثربخش و باارزش. ضمن اینکه رویکرد پژوهشی، مطالعاتی و برنامه ریزی درخصوص این فناوری روز، ظاهراً محدود به فرآیندهای دولتی و حاکمیتی شده است که به خودی خود، نمی تواند پاسخگوی رقابت کشور با توجه به رشد سرسام آور این فناوری در دنیا و حتی برخی کشورهای منطقه از قبیل عربستان و امارات متحده عربی باشد. عزمی قابل توجه مشاهده نمی شود که متخصصین این حوزه، صاحب نظران و ایده پردازان و پژوهشگران حوزه هوش مصنوعی به رسمیت شناخته شده و کار و فکرشان مانند یک کارمند یا مدیر عالی رتبه دولتی دیده و ارزش گذاری شود. برای سرمایه گذاری بلندمدت خیر! جهت سرمایه گذاری میان مدت هم منفعلانه اقداماتی در جریان هست که بیشتر مصرف رسانه ای دارد و بهتر است بگوییم: شاید هیچ! و این بی توجهی، خطرناک ترین تغییر آینده برای ماست.

روند رو به رشد هوش مصنوعی در سال های اخیر از آینده درخشان این صنعت در سطح جهانی حکایت می کند. بدون شک، هوش مصنوعی یکی از فناوری های محبوب و پرکاربرد در آینده نزدیک و بلکه بسیار نزدیک خواهد بود که در این میان جامعه بسیار کوچکی تولید کننده و بخش بسیار بزرگی از جوامع بشری مصرف کننده هستند.

نباید هوش مصنوعی را با واقعیت مجازی خلط کرد. در حال حاضر هوش مصنوعی در فصل سرمایه گذاری و کاشت به سر می برد و هنوز فصل برداشت آن فرا نرسیده است. هوش مصنوعی در هر زمینه ای کاربرد دارد، از تکنولوژی گرفته تا پزشکی حتی علوم انسانی، مانند تکنولوژی آموزشی، خودرو خودران، هواپیما، پهباد، تصاویر MRA و... محدودیتی برای استفاده از هوش مصنوعی وجود ندارد و ابزاری است که در همه جا می تواند استفاده شود. بنگاه های بزرگ اقتصادی، سرمایه های زیادی را در توسعه این فناوری به کار گرفته اند و این سرمایه گذاری روز به روز بیشتر گسترش می یابد، اما غالب این شرکت ها حتی به نقطه سربه سر هم نرسیده اند چه رسد به سود فزاینده؛ با این حال تحلیل آنها این است که به زودی به سود سرشار خواهند رسید و در صورت عدم ورود به این فناوری نوظهور، بازار را از دست خواهند داد لذا به ناچار سرمایه های خود را در این زمین حاصلخیز روانه کرده اند تا خود را جانمایی کنند.

اگر ساختارهای صنعتی، تولیدی، سازمانی و حتی اقتصادی و کسب وکارهای کوچک با فناوری هوش مصنوعی سازگار نشوند، خطرات و آسیب هایی به مراتب بیشتر از تمام موضوعات فرهنگی و حتی اقتصادی خواهیم داشت که الان در بطن جامعه در حال مشاهده آنها هستیم.